Czy różnorodność w biznesie jest ważna? Jakie są dobre praktyki w budowaniu różnorodnych zespołów? Jak przejść przez meandry tworzenia i zarządzania heterogenicznymi grupami pracowników? Z jakimi wyzwaniami w tym zakresie musi się zmierzyć manager firmy? O tym rozmawialiśmy podczas konferencji pt. „Różnorodność – przemyślana strategia, czy zbędne zamieszanie”.

Na początek kilka danych z międzynarodowych badań:

• Firmy o bardziej inkluzywnych kulturach i politykach biznesowych odnotowują 59% wzrost innowacyjności. Międzynarodowa Organizacja Pracy, Raport Globalny, 2019 r.
• 76% osób poszukujących pracy twierdzi, że różnorodność pracowników jest ważnym czynnikiem przy ocenie firm i ofert pracy. Raport Glassdoor.
• Zyski firm, w których zarządach wprowadzono parytet płci, są o 56 proc. wyższe od tych zdominowanych przez mężczyzn. Raport McKinsey.

Już te trzy przytoczone badania jasno wskazują, że różnorodność jest nie tylko ważna, ale ma wręcz fundamentalne znaczenie dla biznesu. Wpływa na rozwój firmy, wzrost innowacyjności, elastyczności, zdolności szybkiego reagowania na zmieniające się warunki prowadzenia działalności. Buduje pozytywny wizerunek wśród pracowników, kontrahentów czy klientów. W efekcie zwiększa rentowność i zyski firm – wylicza Beata Staszków, Prezes Zarządu Związku Pracodawców Polska Miedź.

Różnorodność bardzo często jest codziennością, do której przywykliśmy, której nie analizujemy, nie prowadzimy świadomej polityki w tym zakresie. To może oznaczać, że równocześnie nie wykorzystujemy w pełni jej potencjału. Dlatego Związek Pracodawców Polska Miedź wraz z Inicjatywą Razem dla Różnorodności w Biznesie zaprosił pracodawców na konferencję promującą ideę różnorodności i jej praktyczny, a nawet strategiczny wymiar.

Różnorodność to odpowiedź zarówno na potrzeby współczesnego pracownika, jak i pracodawcy. W kulturze włączającej chodzi o coś więcej niż przeciwdziałanie jakimkolwiek przejawom dyskryminacji. Mówimy o równości, szacunku, akceptacji, która zmienia środowisko pracy na przyjazne, włączające właśnie.
W różnorodnych zespołach czujemy się bezpiecznie, wiemy, że każdy pracownik jest ważny, organizacja będzie o niego dbała. A wtedy możemy liczyć na lojalność i zaangażowanie, czyli ludzie pracują lepiej i firma funkcjonuje lepiej – uważa Małgorzata Tomasik, Inicjatywa Razem dla Różnorodności w Biznesie.

Różnorodność oznacza uważność, ciekawość wobec drugiego człowieka. Otwarta, nieoceniająca postawa pomaga w dostrzeżeniu talentów, bo czasami same się nie ukazują. Najważniejsza jest umiejętność wydobycia z człowieka tego, co najlepsze, wszystkich barw i wykorzystania jego kompetencji, zdolności dla dobra firmy i samego pracownika. Przecież, jeżeli czuje się on ważny, potrzebny, to jest zadowolony z pracy i to jest ta wartość dodana – potwierdza Jerzy Nadolny, Prezes Zarządu Mine Master Sp. z o.o.

Różnorodność w biznesie najczęściej postrzegana jest przez pryzmat wymiany wiedzy, doświadczeń, postaw pomiędzy pracownikami pochodzącymi z różnych grup narodowościowych, wiekowych czy społecznych. Cztery najbardziej rozwijane obszary różnorodności to: wielokulturowość, zarządzanie zespołami wielopokoleniowymi, synergia świata kobiet i mężczyzn, integracja zawodowa osób z niepełnosprawnościami. Doskonałym przykładem znaczenia różnorodności jest doświadczenie KGHM Polska Miedź S.A.

KGHM jest różnorodny sam w sobie. Począwszy od tego, że powstał na wielokulturowym Dolnym Śląsku i zbudowany został przez ludzi pochodzących z różnych stron świata. Teraz, tym bardziej, jako firma globalna, prowadząca przedsięwzięcia na trzech kontynentach i mająca klientów w każdym kraju świata musimy i chcemy być otwarci na różne kultury i narody. Nasza kultura organizacyjna opiera się na wielopokoleniowości. Choć przemysłowy rodzaj działalności stawia pewne ograniczenia dla kobiet, to automatyzacja i robotyzacja procesów zwiększa różnorodność także w tej sferze – przekonuje Magdalena Wróbel, Dyrektor Naczelny ds. Zarządzania Zasobami Ludzkimi, KGHM Polska Miedź S.A. Członek Rady Programowej HR Data Club.

KGHM nie tylko głośno mówi o walorach różnorodności, ale także nadaje temu zagadnieniu formalny wymiar. W kwietniu tego roku spółka przyjęła Politykę Praw Człowieka. Czytamy w niej m.in.

„W KGHM Polska Miedź S.A. zobowiązujemy się do ochrony, promocji i realizowania praw człowieka wszędzie tam, gdzie prowadzimy naszą działalność i wobec wszystkich podmiotów, na które pośrednio lub bezpośrednio oddziałujemy. KGHM Polska Miedź S.A. w zakresie ochrony praw człowieka robi więcej niż to, do czego obliguje nas prawo krajowe […]. Deklarujemy, że przestrzeganie praw człowieka przez inne podmioty, z którymi współpracujemy, jest istotnym czynnikiem uwzględnianym przy nawiązywaniu wzajemnych relacji”.

Podejmowanie podobnych działań będzie determinowane koniecznością wprowadzania standardów ESG, czyli czynników związanych z ochroną środowiska, społecznym oddziaływaniem i ładem korporacyjnym. Od 2023 roku duże spółki, nie tylko notowane na giełdzie (osiągające określone przychody) będą miały obowiązek raportowania działań w zakresie ESG.

Dla mnie jednak ważniejszy od prawnych regulacji jest pragmatyzm. Do wszystkich działań, także polityki różnorodności trzeba przekonywać realnymi doświadczeniami, mówić językiem korzyści, edukować, uświadamiać szanse i wskazywać potencjalne zyski. Na przykład poprzez taką inicjatywę, jak dzisiejsza konferencja – uważa Łukasz Wereszczyński; Dyrektor ds. pracowniczych, KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Polkowice-Sieroszowice” – Przyszło mi do głowy takie określenie: wszyscy jesteśmy różni, ale równi w dostępie do wszystkiego. Może z tego uczynimy motto naszych działań? – dodaje Łukasz Wereszczyński.

Ostatnie wydarzenia geopolityczne, wojna w Ukrainie i kryzys uchodźczy spowodowały, że na potrzebę wspierania różnorodności, warto spojrzeć nie tylko poprzez potencjał gospodarczy i społeczny, jaki ze sobą niesie, ale i jej głębokie humanistyczne przesłanie.

Polacy zdali na piątkę egzamin z otwartości i chęci udzielania pomocy ludziom, którzy uciekli do nas przed wojną. Chodzi właśnie o to, aby o szacunek dla różnorodności nie tylko deklarować, ale przekuwać go w konkretne działania. Oczywiście, najtrudniejsze — codzienna koegzystencja i radzenie sobie z różnymi, związanymi z nią wyzwaniami dopiero przed nami. Wierzę jednak, że potrafimy dobrze funkcjonować w różnorodnym otoczeniu. Więcej, różnorodność oznacza bogactwo, jeżeli tylko potrafimy z niej mądrze skorzystać – twierdzi Bohdan Pecuszok; Pełnomocnik Zarządu PMT Linie Kolejowe Sp. z o.o.; Przewodniczący Związku Ukraińców w Polsce oddział Legnica.

Zarządzanie zróżnicowanymi zespołami nie jest proste i oczywiste. Wymaga szacunku, ciekawości, empatii, budowania umiejętności włączających, zmiany zachowań, czasu. Czy warto sobie tym zawracać głowę? Tak! Twarde dane finansowe pokazały, że to nie jest kwestia poprawności politycznej, chwilowej mody, HR-owy wymysł, czy wizerunkowa sztuczka. Powtórzmy zatem na koniec, że różnorodność:

• wpływa pozytywnie na innowacyjność i kreatywność,
• pozwala wykorzystać unikalne doświadczenia i niestandardowe perspektywy myślenia,
• zwiększa trafność podejmowanych decyzji,
• pomaga szybciej i skuteczniej rozwiązywać problemy,
• buduje atmosferę współpracy, zaangażowania, porozumienia,
• jest dobrze postrzegana przez interesariuszy, pomaga w biznesowych relacjach.