Legnica, 5 sierpnia 2024 roku ZPPM / 29S / VIII / 2024

Szanowna Pani dr Agnieszka Dziemianowicz-Bąk Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznejul. Nowogrodzka 1/3/500‐513 Warszawa

Szanowna Pani Ministro

Związek Pracodawców Polska Miedź jest samorządną organizacją pracodawców, niezależną w swej działalności od organów władzy i administracji państwowej, samorządowej oraz innych organizacji. Nasza organizacja zrzesza ponad 120 pracodawców, zatrudniających blisko 38 000 pracowników. Założycielem Związku jest KGHM Polska Miedź S.A., a naszymi członkami są również podmioty prywatne, w szczególności z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, jak również firmy samorządowe niezwiązane kapitałowo z Grupą KGHM. Od ponad 27 lat Związek monitoruje i opiniuje projekty aktów prawnych istotnych dla gospodarki, chroniąc prawa i reprezentując interesy pracodawców oraz przedsiębiorców.

Jako organizacja pracodawców, w związku ze zmianami wprowadzonymi do Rozporządzenia w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy z dnia 12 czerwca 2018 r. (Dz.U z 2018 r., poz. 1286, z późn. zm) przez Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24.06.2024 roku opublikowane w dniu 10.07.2024 roku (Dz.U.2024, poz.1017), dalej: Rozporządzenie z dnia 24.06.2024 roku, zwracamy się z uprzejmą prośbą o pilne odniesienie się do zmian dotyczących oceny narażenia zawodowego na krzemionkę krystaliczną, ponieważ postanowienia Rozporządzenia z dnia 24.06.2024 roku w tym zakresie wejdą w życie w dniu 10.08.2024 roku i będą miały istotny wpływ na możliwość monitorowania stężeń krzemionki krystalicznej na stanowiskach pracy.

W załączniku nr 1 do Rozporządzenia z dnia 24.06.2024 roku został zmieniony zapis z „Krzemionka krystaliczna – kwarc [14808-60-7]; krystobalit [14464-46-1] – frakcja respirabilna” na „Krzemionka krystaliczna – frakcja respirabilna”. Skutkiem tej zmiany jest ustanowienie / rozszerzenie wartości NDS dla wszystkich postaci frakcji respirabilnej krzemionki krystalicznej (których jest ponad 10), a nie jedynie dla kwarcu i krystobalitu.

Wobec powyższego chcielibyśmy poinformować, że na dzień dzisiejszy w Polsce dostępne są metody oznaczania, najczęściej występujących odmian krzemionki, kwarcu i krystobalitu, opublikowane w dokumencie: Podstawy i Metody Środowiska Pracy 2012, nr 4(74), strony 117-130 metodą FT-IR pomiar pastylek z KBr, Podstawy i Metody Środowiska Pracy 2014, nr 3(81), strony 114-130,  metodą FT-IR pomiar bezpośredni na filtrach pomiarowych. Obecnie w zbiorze polskich norm, nie są dostępne normy opisujące metody oznaczania krystalicznej krzemionki – frakcja respirabilna. Potwierdza to uzasadnienie do Rozporządzenia z dnia 24.06.2024 roku, które wskazuje na konieczność „przeglądu zalecanych metod oznaczania frakcji respirabilnej krzemionki krystalicznej oraz opracowanie nowej metody analitycznej, pozwalającej na oznaczenie różnych postaci krzemionki, których jest ponad 10”.

W związku z powyższym, podczas monitorowania stężeń krystalicznej krzemionki na stanowiskach pracy, powinno się wykorzystywać metodę badawczą pozwalającą na oznaczanie wszystkich postaci krystalicznej krzemionki. Z posiadanych przez nas informacji oraz uzasadnienia do Rozporządzenia z dnia 24.06.2024 roku wynika, że taka metoda nie jest jeszcze dostępna i po 10 sierpnia br. nie będzie możliwości prowadzenia ocen zgodności z obowiązującym NDS dla krzemionki krystalicznej.

Akredytowane laboratoria badawcze w Polsce wykonują badania stężenia krystalicznej krzemionki (kwarc, krystobalit) frakcja respirabilna metodą spektrometrii w podczerwieni z transformacją Fouriera (FT-IR), stosując dokument odniesienia Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2012, nr 4(74), s. 117-130. Powyższe nie pozwala na badanie „krzemionki krystalicznej – frakcja respirabilna” wszystkich jej postaci.

W związku z powyższym uprzejmie prosimy o zajęcie stanowiska, czy do czasu opracowania i opublikowania nowych metod badawczych, o których mówi uzasadnienie do Rozporządzenia z dnia 24.06.2024 roku, można dokonywać oceny narażenia zawodowego na krzemionkę krystaliczną w oparciu o akredytowane badania kwarcu i krystobalitu (dostępne są metody badawcze oraz wzorce dla tych dwóch odmian krzemionki).

Prosimy także o ustanowienie okresu przejściowego do czasu opracowania i opublikowania nowych metod badawczych, o których mówi uzasadnienie Rozporządzenia z dnia 24.06.2024 roku, w chwili obecnej są one niedostępne.

Będziemy wdzięczni za odpowiedź w możliwie najszybszym terminie, gdyż przepisy Rozporządzenia z dnia 24.06.2024 roku wchodzą a życie 10.08.2024 roku.

Wyrażając nadzieję na pozytywne podejście do naszych uwag, pozostajemy z wyrazami szacunku