Gospodarka o obiegu zamkniętym  jest koncepcją gospodarczą, w której produkty, materiały oraz surowce powinny pozostawać w gospodarce tak długo, jak jest to możliwe, a wytwarzanie odpadów powinno być jak najbardziej zminimalizowane. Idea ta uwzględnia wszystkie etapy cyklu życia produktu, zaczynając od jego projektowania, poprzez produkcję, konsumpcję, zbieranie odpadów, aż do ich zagospodarowania. Mówimy zatem o odejściu od gospodarki linearnej, opierającej się na zasadzie „weź – wyprodukuj – zużyj – wyrzuć”, w której odpady często traktowane są jako ostatni etap cyklu życia. W gospodarce o obiegu zamkniętym istotne jest to, żeby odpady – jeżeli już powstaną – były traktowane jako surowce wtórne. Temu mają służyć wszystkie działania poprzedzające powstanie odpadów. Jednocześnie, podejście gospodarki o obiegu zamkniętym, realizowane np. w odniesieniu do projektowania produktów czy do procesów produkcyjnych ma na celu zwiększenie innowacyjności europejskich przedsiębiorców oraz podniesienie ich konkurencyjności w stosunku do podmiotów z innych części świata.

Idea gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) jest obecna w literaturze naukowej od końca lat 60. XX w., jednak wdrażanie i udoskonalenie jej zasad nastąpiło dopiero na początku XXI w., najpierw w krajach Azji (Chiny, Japonia), a obecnie, po rekomendacjach prezentowanych w dokumentach Komisji Europejskiej (od 2014 r.), w wielu krajach członkowskich UE. W polityce polskiej zwieńczenie długotrwałych prac zarówno nad Mapą drogową transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym, jak i Polityką Ekologiczną Państwa – 2030 nastąpiło w drugiej połowie 2019 r., kiedy dokumenty te zostały zatwierdzone przez Radę Ministrów. Pomimo jasno zdefiniowanych założeń określających GOZ jako maksymalizację wartości dodanej surowców/zasobów, materiałów i produktów i/lub minimalizowanie ilości wytwarzanych odpadów, to w powszechnym rozumieniu GOZ traktowana jest często niestety jako wprowadzanie kolejnych wymagań legislacyjno-administracyjnych lub nowych obostrzeń dotyczących gospodarowania odpadami. Jest to niewłaściwe postępowanie, bowiem GOZ to głównie efektywna gospodarka zasobami, a przede wszystkim nowy globalny model gospodarczy, w którym poszukiwane są rozwiązania „win-win”, tj. efektywne ekonomicznie i ekologicznie. Wdrożenie modelu GOZ wymaga współpracy wielu podmiotów, często lokalnych i zidentyfikowania przepływu materiałów w kolejnych etapach cyklu życia produktu, zaczynając od pozyskania surowca, przez projektowanie, produkcję, konsumpcję, a także zbieranie odpadów i ich zagospodarowanie. Wyniki analiz wskazują, iż współpraca rozwija się dynamicznie wówczas, gdy rynek jest transparentny – znane są ceny i jakość produktu/odpadu, występują stabilne rozwiązania prawne (rozszerzona odpowiedzialność producenta, zrównoważone zamówienia publiczne), a klient jest świadomy korzyści nie tylko ekonomicznych, ale także ekologicznych.

Więcej informacji na stronie www: https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/gospodarka-o-obiegu-zamknietym

Źródło: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii