Ostatnia faza konsultacji – Dyrektywa w sprawie odpowiedzialności za produkty – dostosowanie przepisów dotyczących odpowiedzialności do ery cyfrowej, gospodarki o obiegu zamkniętym i globalnych łańcuchów wartości

Komisja Europejska prowadzi ostatni a fazę konsultacjo publicznych unijnego prawa cywilnego – wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie odpowiedzialności za produkty wadliwe.

Ostateczny termin na przesłanie opinii to 11 grudnia 2022 r. Dyrektywą ustanowiono wspólne przepisy UE dotyczące odpowiedzialności na zasadzie ryzyka (tj. odpowiedzialności niezależnie od winy lub zaniedbania) producentów za szkody spowodowane przez produkty wadliwe. Umożliwia ona każdej osobie, która doznała uszczerbku spowodowanego przez produkt wadliwy, niezależnie od tego, czy jest jego właścicielem, czy osobą postronną, ubieganie się o odszkodowanie finansowe należne z tytułu śmierci, uszkodzenia ciała lub szkód majątkowych poniesionych przez konsumenta. Na podstawie ustaleń z ewaluacji1 w ocenie skutków wskazano dwa problemy. 1. Niektóre produkty, podmioty gospodarcze i szkody w gospodarce cyfrowej i gospodarce o obiegu zamkniętym nie podlegają odpowiedzialności na zasadzie ryzyka. Dyrektywa została opracowana na długo przed rewolucją cyfrową i nie jest jasne, w jaki sposób stosować jej przepisy do produktów w epoce cyfrowej, w szczególności oprogramowania i produktów, które do funkcjonowania potrzebują oprogramowania lub usług cyfrowych, takich jak urządzenia inteligentne i pojazdy autonomiczne. Nie jest również jasne, kto powinien ponosić odpowiedzialność w przypadku, gdy produkt zmodyfikowany przez podmiot zajmujący się modernizacją lub regeneracją produktów jest wadliwy
i wyrządza szkodę. Ponadto konsumenci coraz częściej kupują produkty z państw trzecich, bez producenta lub importera z siedzibą w UE. Oznacza to, że nie istnieje podmiot, od którego można dochodzić odszkodowania na mocy dyrektywy, jeżeli produkt jest wadliwy i wyrządza szkodę.
2. Konsumenci napotykają na przeszkody w uzyskaniu odszkodowania. W złożonych sprawach, takich jak niektóre sprawy związane z produktami opartymi na sztucznej inteligencji, produktami inteligentnymi lub produktami farmaceutycznymi, udowodnienie, że produkt jest wadliwy oraz że przedmiotowa wada spowodowała szkodę, może być bardzo trudne dla osób poszkodowanych. Dyrektywa nie daje osobom poszkodowanym prawa do informacji technicznych, które mogą być im potrzebne do udowodnienia odpowiedzialności, ani nie przewiduje wyraźnej możliwości zmniejszenia ciężaru dowodu w przypadku, gdy osoby poszkodowane napotykają nieproporcjonalne trudności. Nałożono w niej również ograniczenia dotyczące wnoszenia roszczeń: roszczenia z tytułu szkód
majątkowych o wartości poniżej 500 EUR nie są dopuszczalne, a odpowiedzialność producenta wygasa
po 10 latach.
Inwestowanie w powstające technologie i ich akceptacja społeczna wymagają pewności prawa i zaufania. Nowa dyrektywa w sprawie odpowiedzialności za produkty dostosowuje przepisy dotyczące odpowiedzialności za produkt do nowych technologii, modeli biznesowych gospodarki o obiegu zamkniętym i globalnych łańcuchów wartości poprzez zapewnienie:
  • sprawiedliwych i przewidywalnych zasad obowiązujących przedsiębiorstwa i osoby poszkodowane;
  • rekompensat dla osób poszkodowanych z tytułu szkód spowodowanych przez niebezpieczne produkty, w tym produkty cyfrowe i systemy sztucznej inteligencji; oraz
  • równych warunków działania dla producentów z UE i spoza UE

Uprzejmie prosimy o przesłanie wszelkich uwag oraz opinii na adres: sekretariat@pracodawcy.pl

W załączeniu znajduje się wniosek dotyczący dyrektywy oraz streszczenie oceny skutków.

Więcej informacji jest dostępnych pod linkiem KE (dokument roboczy służb, ocena skutków, opinia w sprawie oceny skutków): https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12979-Dyrektywa-w-sprawie-odpowiedzialnosci-za-produkty-dostosowanie-przepisow-dotyczacych-odpowiedzialnosci-do-ery-cyfrowej-gospodarki-o-obiegu-zamknietym-i-globalnych-%C5%82ancuchow-wartosci_pl

Źródło: Komisja Europejska