Ministerstwo  Funduszy i Polityki Regionalnej opublikowało wyniki badania Ewaluacja podsumowująca postęp rzeczowy i rezultaty PO IR oraz ocena wpływu PO IR na innowacyjność polskiej gospodarki, w tym wpływu na realizację celów Strategii Europa 2020. Produktem badania było przedstawienie potencjalnych rezultatów realizacji PO IR, które pojawiły się do 31 grudnia 2021 r., ocena wpływu PO IR na innowacyjność polskiej gospodarki i realizację celów Strategii Europa 2020 oraz ocena w jakim zakresie projekty PO IR realizują Strategię Morza Bałtyckiego. Wyniki analizy ujęto w dwóch bloków badawczych. Pierwszy z nich obejmował podsumowanie postępu rzeczowego i rezultatów PO IR. Ta część ewaluacji poświęcona była odpowiedzi na szereg szczegółowych pytań badawczych dotyczących skuteczności i efektywności interwencji, jej trafności z punktu widzenia zdiagnozowanych problemów oraz trwałości uzyskanych efektów. Blok drugi został poświęcony ocenie wpływu Programu na innowacyjność polskiej gospodarki. W tej części badania skupiono się m.in. makroekonomicznych efektach realizacji PO IR, w tym jego wpływie na poziom realizacji wskaźników Strategii Europa 2020 oraz innych wskaźników rozwoju społeczno-gospodarczego. Wnioski z przeprowadzonego badania wskazują, że PO IR pełnił kluczową rolę dla rozpoczynania, intensyfikacji oraz akceleracji projektów przedsiębiorstw polegających na realizacji prac B+R oraz, a co za tym idzie, zwiększenia nakładów na działalność badawczo- rozwojową. Potwierdziły to zarówno badania ankietowe wśród beneficjentów, jak i analizy kontrfaktyczne wykorzystujące dane ze sprawozdań składanych do GUS. Również symulacje przeprowadzone za pomocą modelu makroekonomicznego wskazują, że Program najsilniej oddziałuje na wysokość nakładów na B+R w sektorze przedsiębiorstw (BERD) oraz na poziom zatrudnienia w B+R w sektorze przedsiębiorstw. W ramach projektów realizowanych ze środków PO IR wiele firm podjęło współpracę z sektorem nauki. Niemniej tam gdzie firmy miały możliwość wyboru, raczej zlecały prace jednostkom naukowym, niż realizowały projekty w konsorcjach. Przy czym duża część firm, która zadeklarowała współpracę z sektorem nauki przy dofinansowanych projektach i tak współpracuje z jednostkami badawczymi. Jedynie niewielka część z przedsiębiorstw zwiększyła liczbę podmiotów, z którymi kooperuje lub, którym zleca prace B+R. Pewien niedosyt – przynajmniej na obecnym etapie wdrażania – można poczuć w kontekście osiąganych rezultatów prowadzonej działalności B+R. Przede wszystkim, nie udało się dotąd osiągnąć celów związanych z liczbą wdrożonych wyników prac B+R, chociaż w pierwszych III kwartałach 2022 r. widoczna jest wysoka dynamika wzrostu wskaźnika dotyczącego wdrożeń. Występuje jednak ryzyko, że do końca 2023 r., wartości docelowej przedmiotowego wskaźnika nie uda się osiągnąć. Co więcej, w związku z dużo mniejszą niż zakładano liczbą wdrożeń przychody z tego tytułu również istotnie odbiegają od postawionych w Programie celów. Oznacza, to że w pierwszych latach wdrażania FENG istnieć może spora liczba wyników prac B+R, których nie udało się wdrożyć w perspektywie 2014-2020. Ze względu na niestabilną sytuację gospodarczą (inflacja i spodziewana recesja) oraz polityczną (wojna w Ukrainie), trwałość rezultatów poszczególnych projektów może okazać się zagrożona. Na obecnym etapie bardzo trudno jednak ocenić w jakim stopniu uda się ja zachować – zależy to w dużej mierze od sytuacji we wskazanych wyżej obszarach, w kolejnych latach. Dodatkowo, pewnym ograniczeniem może być też problem z dostępnością odpowiednio wykwalifikowanych pracowników, zresztą w ogóle sensowne, do czego nawiązujemy w jednej z rekomendacji, wydaje się być w przyszłości ograniczenie znaczenia tworzenia nowych miejsc pracy, o ile sytuacja na rynku pracy radykalnie się nie zmieni. Ostateczny raport z badania oraz syntetyczne podsumowanie wyników badania znajduje się pod adresem: https://www.poir.gov.pl/media/113099/Innowacyjnosc_POIR_raport_koncowy_6_12_2022.pdf Źródło: Departament Programów Wsparcia Innowacji i Rozwoju, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej