Komunikat KE: Nowe podejście do edukacji: Inwestowanie w umiejętności na rzecz lepszych efektów społeczno-gospodarczych – Systemy edukacji – klucz do zapewnienia wykwalifikowanej siły roboczej i większej liczby miejsc pracy

Rethinking Education:Investing in skills for better socio-economic outcomes

(COM(2012) 669 final) Niniejszy komunikat Komisji Europejskiej przedstawia strategię dotyczącą sposobów lepszego zapewniania przez systemy edukacji umiejętności i kwalifikacji wymaganych na unijnych rynkach pracy. Przypada to na okres, w którym bezrobocie młodzieży w UE osiągnęło prawie 23%, pomimo dwóch milionów wolnych miejsc pracy. Obecny klimat skłaniający do oszczędności i wysoka stopa bezrobocia, w szczególności wśród osób młodych, wymagają podjęcia pilnych działań na rzecz poprawy i przystosowania systemów edukacji i szkoleń UE w dobie ograniczonych, a nawet kurczących się zasobów finansowych. Oznacza to, że wszelkie inwestycje prowadzone w tym obszarze muszą być dobrze ukierunkowane. Strategia „Nowe podejście do edukacji” ma na celu pomóc UE w osiągnięciu celów dotyczących rozwoju i miejsc pracy zgodnie ze strategią „Europa 2020”.

Wyzwania

  • Do 2020 r. ponad jedna trzecia miejsc pracy w UE wymagać będzie kwalifikacji na poziomie szkolnictwa wyższego, zaś jedynie 18% wymagać będzie niskich kwalifikacji.
  • Ponad 73 miliony Europejczyków posiada niski poziom wykształcenia, zaś prawie 20% osób w wieku 15 lat nie posiada wystarczających umiejętności czytania ze zrozumieniem.
  • Liczba osób przedwcześnie kończących naukę pozostaje duża, a mniej niż 9% dorosłych uczestniczy w uczeniu się przez całe życie, co znacznie odbiega od celu stanowiącego 15%.

Obszar zainteresowania

  • Więcej nacisku należy kłaść na rozwój podstawowych umiejętności oraz zwiększanie zdolności o charakterze ogólnym, takich jak umiejętności informatyczne i w zakresie przedsiębiorczości.
  • Należy promować uczenie się poprzez praktykę w miejscu pracy, np. za pośrednictwem przyuczania do zawodu.
  • Priorytetem jest nauka języków obcych. Postawiono cel zwiększenia liczby osób w wieku 15 lat znających język obcy do 50% do 2020 r.
  • Rewolucja cyfrowa może dać edukacji nowe znaczne możliwości nauczania. Dlatego należy w pełni wykorzystać technologię, a instytucje oświatowe muszą zwiększyć dostęp do otwartych zasobów edukacyjnych (OER).

Finansowanie i inwestycje

  • Inwestycje potrzebne są do rozwoju światowej klasy systemów kształcenia i szkolenia zawodowego przy jednoczesnym zainicjowaniu dyskusji ukierunkowanej na finansowanie.
  • Trzeba uatrakcyjnić zawody związane z nauczaniem, aby zachęcać nowych pracowników mogących zastąpić osoby przechodzące na emeryturę i uzupełnić braki kadrowe.
  • Kluczowe jest usprawnienie procesów uznawania umiejętności i kwalifikacji, odnosi się to w szczególności do tych nabytych poza formalnymi systemami edukacji i szkoleń.
  • Wymagana jest koncepcja partnerstwa publiczno-prywatnego, co pozwoli na stymulowanie innowacji i pobudzanie kontaktów między światem nauki, przedsiębiorcami i różnymi szczeblami władz.
W lutym 2013 r. ministrowie edukacji krajów UE przyjęli konkluzje w odpowiedzi na komunikat Komisji Europejskiej z 2012 r. oraz roczną analizę wzrostu gospodarczego 2013. W czerwcu 2016 r. Komisja przyjęła komunikat, w którym odnosi się do trzech obszarów priorytetowych:
  • poprawa jakości i adekwatności kształtowania umiejętności;
  • zwiększenie widoczności i porównywalności umiejętności i kwalifikacji;
  • poprawa gromadzenia informacji na temat umiejętności i wymiany informacji w celu umożliwienia lepszych wyborów ścieżki zawodowej
Zaproponowano dziesięć działań, które zostaną podjęte w okresie 2016–2018. Zaliczają się do nich:
  • Gwarancja umiejętności, aby pomóc nisko wykwalifikowanym osobom dorosłym osiągnięcie minimalnego poziomu umiejętności czytania i pisania, umiejętności rozumowania matematycznego i umiejętności cyfrowych oraz w zdobyciu wykształcenia średniego II stopnia;
  • przegląd zalecenia w sprawie kompetencji kluczowych, aby pomóc większej liczbie osób w zdobywaniu kluczowego zestawu umiejętności jako podstawy życia zawodowego i prywatnego w XXI w.;
  • zapewnienie, aby kształcenie i szkolenie zawodowe były pierwszym wyborem, w tym wspieranie możliwości zdobycia przez osoby uczące się w ramach nauki doświadczenia w kontekście zawodowym oraz promowanie większej dostępności danych dotyczących wyników kształcenia i szkolenia zawodowego na rynku pracy;
  • Koalicja na rzecz umiejętności cyfrowych, w ramach której kraje UE oraz zainteresowane strony z sektora kształcenia, zatrudnienia i przemysłu współpracują nad utworzeniem dużej puli talentów cyfrowych oraz nad zapewnieniem, że osoby indywidualne i ludność aktywna zawodowo w Europie są wyposażeni w odpowiednie umiejętności cyfrowe;
  • przegląd europejskich ram kwalifikacji w celu zwiększenia przejrzystości i porównywalności umiejętności i kwalifikacji, aby ułatwić mobilność zawodową i edukacyjną;
  • narzędzie umożliwiające wczesną identyfikację i tworzenie profili umiejętności oraz kwalifikacji osób ubiegających się o azyl, uchodźców oraz innych migrantów;
  • przegląd systemu Europass zapewniającego lepsze i łatwiejsze w obsłudze narzędzia pozwalające na prezentowanie umiejętności i pozyskiwanie użytecznych informacji w czasie rzeczywistym na temat zapotrzebowania na umiejętności i trendy;
  • propozycja dalszej analizy i wymiany najlepszych praktyk w zakresie skutecznych sposobów rozwiązania problemu „drenażu mózgów” (np. gdy kraj traci wykwalifikowanych lub dobrze wykształconych obywateli, którzy emigrują);
  • plan działania na rzecz współpracy sektorowej w zakresie umiejętności w celu usprawnienia gromadzenia informacji na temat umiejętności i zaradzenia problemowi niedoborów umiejętności w określonych sektorach gospodarki;
  • inicjatywa dotycząca monitorowania informacji o dalszych losach absolwentów szkolnictwa wyższego w celu poprawy informowania o postępach absolwentów na rynku pracy.

Źródło: Komisja Europejska