25
kwiecień
Więcej informacji pod linkiem: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52022DC0230&from=EN
Komunikat KE: Plan REPowerEU
REPowerEU Plan
COM(2022) 230 finalNiesprowokowana i nieuzasadniona agresja wojskowa Rosji na Ukrainę poważnie zakłóciła światowy system energetyczny. Spowodowała ona trudności wynikające z wysokich cen energii i zwiększyła obawy dotyczące bezpieczeństwa energetycznego, uwidaczniając nadmierną zależność UE od przywozu gazu, ropy naftowej i węgla z Rosji. Wysokie kwoty płacone za rosyjskie paliwa kopalne pomagają Rosji kontynuować wojnę przeciwko Ukrainie.
W marcu 2022 r. przywódcy UE uzgodnili na posiedzeniu Rady Europejskiej, że Europa jak najszybciej zmniejszy swoją zależność od importu energii z Rosji. Opierając się na komunikacie Komisji, zwrócili się do Komisji o szybkie przedstawienie szczegółowego planu REPowerEU. Przywóz węgla i ropy naftowej ma obecnie zostać objęty systemem sankcji. Niedawne przerwy w dostawach gazu do Bułgarii i Polski wskazują na pilną potrzebę rozwiązania problemu braku niezawodności rosyjskich dostaw energii.
REPowerEU ma na celu szybkie zmniejszenie naszej zależności od rosyjskich paliw kopalnych przez przyspieszenie transformacji w kierunku czystej energii i połączenie sił, aby osiągnąć bardziej odporny system energetyczny i prawdziwą unię energetyczną.
Już w tym roku możemy znacznie zmniejszyć naszą zależność od rosyjskich paliw kopalnych i przyspieszyć transformację energetyczną. W oparciu o pakiet wniosków „Gotowi na 55” i w uzupełnieniu działań na rzecz bezpieczeństwa dostaw i magazynowania energii w niniejszym planie REPowerEU przedstawiono dodatkowy zestaw działań na rzecz:
- oszczędności energii;
- dywersyfikacji dostaw;
- szybkiego zastąpienia paliw kopalnych dzięki przyspieszeniu transformacji Europy w kierunku czystej energii;
- inteligentnego łączenia inwestycji i reform.
Sprawiedliwość i solidarność to podstawowe zasady Europejskiego Zielonego Ładu. Nasze wspólne działanie na rzecz przyspieszenia transformacji w kierunku czystej energii zwiększa zatem potrzebę skutecznej polityki zatrudnienia, polityki w zakresie umiejętności i polityki społecznej, zgodnie z Europejskim filarem praw socjalnych. Zależność poszczególnych państw członkowskich od rosyjskich źródeł energii jest różna, ponieważ sytuacja energetyczna i koszyki energetyczne różnią się w zależności od kraju. W podejściu przyjętym w niniejszym planie REPowerEU odzwierciedlono te różnice i zaproponowano szereg wyważonych reakcji odpowiadających konkretnym potrzebom państw członkowskich przy jednoczesnym dążeniu do tego, aby UE jako całość osiągnęła neutralność klimatyczną do 2050 r.
REPowerEU opiera się na pełnej realizacji wniosków przedstawionych w zeszłym roku w ramach pakietu „Gotowi na 55” i nie zakłada modyfikacji ambitnego celu polegającego na osiągnięciu zmniejszenia o co najmniej 55 % emisji gazów cieplarnianych netto do 2030 r. i osiągnięciu neutralności klimatycznej do 2050 r. zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem. Będzie to miało pozytywny wpływ na redukcję emisji w UE w ciągu dziesięciu lat. Szybkie zredukowanie przywozu paliw kopalnych z Rosji wpłynie jednak na ścieżkę transformacji lub na sposób osiągnięcia naszego celu klimatycznego w porównaniu z wcześniejszymi założeniami.
Plan REPowerEU nie może funkcjonować bez szybkiej realizacji wszystkich wniosków w ramach pakietu „Gotowi na 55” i wyższych celów w zakresie odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej. W nowej rzeczywistości zużycie gazu w UE zmniejszy się w szybszym tempie, co ograniczy rolę gazu jako paliwa przejściowego. Aby zapewnić bezpieczeństwo dostaw, odejście od rosyjskich paliw kopalnych będzie jednak wymagało również ukierunkowanych inwestycji w infrastrukturę gazową oraz bardzo ograniczonych zmian w infrastrukturze naftowej, a także inwestycji na dużą skalę w sieć elektroenergetyczną i ogólnounijną wodorową sieć szkieletową. Jednocześnie niektóre z istniejących zdolności produkcyjnych w zakresie węgla mogą być wykorzystywane dłużej niż początkowo oczekiwano, nie zapominając o energii jądrowej i krajowych zasobach gazu, które również mają znaczenie.
Oszczędności są najszybszym i najtańszym sposobem zaradzenia obecnemu kryzysowi energetycznemu. Ograniczenie zużycia energii zmniejsza wysokie rachunki gospodarstw domowych i przedsiębiorstw za energię w perspektywie krótko- i długoterminowej oraz zmniejsza przywóz rosyjskich paliw kopalnych. Ograniczenie zużycia energii dzięki wyższej efektywności jest kluczowym elementem transformacji w kierunku czystej energii, który zwiększa odporność gospodarki UE i chroni jej konkurencyjność przed wysokimi cenami paliw kopalnych.
Dzięki oszczędzaniu energii nasze dostawy wystarczą na dłużej w krytycznych miesiącach, które są przed nami, a jednocześnie wprowadzane są inwestycje. W towarzyszącym niniejszemu dokumentowi komunikacie UE w sprawie oszczędności energii przedstawiono podejście dwutorowe: wzmocnienie zmian strukturalnych za pomocą średnio- i długoterminowych środków w zakresie efektywności energetycznej oraz osiągnięcie natychmiastowych oszczędności energii poprzez zmianę zachowań.
UE od kilku miesięcy intensywnie współpracuje z partnerami międzynarodowymi, aby zdywersyfikować dostawy i zminimalizować wzrost cen energii.
Zgodnie z mandatem udzielonym przez Radę Europejską w marcu Komisja i państwa członkowskie utworzyły unijną platformę energetyczną na rzecz dobrowolnych wspólnych zakupów gazu, LNG i wodoru. 5 maja Komisja i Bułgaria powołały pierwszą regionalną grupę zadaniową w ramach unijnej platformy zakupów energii, we współpracy z sąsiadami na południowym wschodzie Europy.
Unijna platforma energetyczna będzie pełnić trzy funkcje wspierające wspólne zakupy gazu:
- łączenie i strukturyzacja popytu: w ramach puli popytu zostaną zidentyfikowane i zagregowane ilości podlegające zakwestionowaniu na podstawie wygasających umów długoterminowych, a także elastyczne ilości w ramach istniejących długoterminowych umów na dostawy gazu, co może doprowadzić do powstania popytu w wys. około 30–70 mld m³ w perspektywie krótkoterminowej. Ponadto Komisja będzie zachęcać do dywersyfikacji dostaw i rozważy środki ustawodawcze w celu wprowadzenia z czasem wymogu dywersyfikacji. Łączenie popytu będzie wspierane za pomocą narzędzi elektronicznych, które sprawią, że proces ten będzie bezpieczny, zautomatyzowany i przyjazny dla użytkownika;
- zoptymalizowane i przejrzyste wykorzystanie infrastruktury do przywozu, magazynowania i przesyłu gazu maksymalizujące bezpieczeństwo dostaw i uzupełniające magazynowanie.
Wprowadzone zostaną mechanizm i narzędzie informatyczne w celu poprawy przejrzystości rezerwacji infrastruktury, tj. pozostałej dostępności, rynków wtórnych, zmiany tras i istniejących wąskich gardeł. Wymiana informacji będzie musiała odbywać się zgodnie z przepisami o ochronie konkurencji;
- działania na arenie międzynarodowej: połączone działania na arenie międzynarodowej skoncentrują się na zawarciu długoterminowych ram współpracy z zaufanymi partnerami za pośrednictwem wiążących lub niewiążących umów, które wspierają zakup gazu i wodoru oraz rozwój projektów w zakresie czystej energii, przy pełnym wykorzystaniu wspólnej siły Unii.
Znaczne zwiększenie tempa i skali stosowania energii odnawialnej w sektorze wytwarzania energii elektrycznej, przemyśle, budynkach i transporcie przyspieszy stopniowe odchodzenie od rosyjskich paliw kopalnych. Z czasem spowoduje to również obniżenie cen energii elektrycznej i zmniejszenie przywozu paliw kopalnych.
Odnawialny wodór będzie miał zasadnicze znaczenie dla zastąpienia gazu ziemnego, węgla i ropy naftowej w gałęziach przemysłu i w transporcie, w których trudno obniżyć emisyjność. REPowerEU określa cel na poziomie 10 mln ton wewnętrznej produkcji wodoru odnawialnego i 10 mln ton przywozu wodoru odnawialnego do 2030 r.
Zwiększenie zrównoważonej produkcji biometanu do 35 mld m³ do 2030 r. jest opłacalnym sposobem na realizację naszej ambitnego planu polegającego na zmniejszeniu przywozu gazu ziemnego z Rosji. Szacuje się, że potrzeby inwestycyjne na zwiększenie zdolności produkcji biogazu w UE i propagowanie jego konwersji na biometan wyniosą w tym okresie 37 mld EUR.
Osiągnięcie celów REPowerEU będzie wymagało zdywersyfikowania dostaw urządzeń wykorzystujących energię odnawialną oraz surowców krytycznych, zmniejszenia zależności sektorowych, przezwyciężenia wąskich gardeł w łańcuchu dostaw oraz zwiększenia unijnych zdolności produkcyjnych w zakresie czystych technologii energetycznych. Chociaż UE jest światowym liderem w dziedzinie technologii związanych z elektrolizerami, energią wiatrową i pompami ciepła, to w ostatnich latach na unijnym rynku paneli fotowoltaicznych i pomp ciepła odnotowano wzrost przywozu z Azji.
Źródło: Komisja Europejska
Najnowsze wpisy