Launching the public consultation process on a new energy market design

UE dąży do zapewnienia niezawodnego i powszechnego dostępu do energii po przystępnych cenach w ramach wypełniania swoich celów na 2030 r. Aby to osiągnąć, przewiduje przekształcenie swojego rynku energii, w tym przeprowadzenie reformy rynku energii elektrycznej w celu przyciągnięcia nowych inwestycji.

Niniejszy komunikat Komisji Europejskiej zainicjował publiczne konsultacje w sprawie korzyści płynących z nowej struktury rynku pod względem nowych technologii i zwiększonych inwestycji.

Podkreślono w nim, że transgraniczne rynki krótkoterminowe (w tym dnia bieżącego) stanowią podstawę efektywnej struktury rynku energii elektrycznej. Należy je projektować z myślą o przyszłym systemie energetycznym, czyli charakteryzującym się transgranicznymi przepływami energii elektrycznej na dużą skalę i znaczną ilością energii ze źródeł odnawialnych o zmiennej charakterystyce produkcji*. Takie rynki stanowiłyby odpowiedź na szybki rozwój sektora źródeł odnawialnych o zmiennej charakterystyce produkcji oraz na potrzebę zapewnienia bezpiecznego i stabilnego funkcjonowania sieci elektroenergetycznej.

Infrastruktura

• Dobrze połączona sieć elektroenergetyczna w UE ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa energii, zwiększenia konkurencyjności oraz dostarczenia jasnych sygnałów dla nowych inwestycji.
• Głównymi instrumentami integracji krajowych rynków energii elektrycznej oraz dywersyfikacji źródeł energii są projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania.

Dostosowanie struktury rynku do inwestycji w odnawialne źródła energii

• Rynek posiadający właściwe ceny dostarcza sygnały wskazujące, kiedy i gdzie może być wytwarzana energia ze źródeł odnawialnych.
• Utworzenie elastycznych i lepiej zintegrowanych rynków krótkoterminowych umożliwi producentom energii ze źródeł odnawialnych konkurowanie na równych warunkach z producentami energii wytwarzanej konwencjonalnie i pozwoli na pogłębianie integracji źródeł energii odnawialnej z systemem elektroenergetycznym.
• Produkcję energii ze źródeł odnawialnych można wspierać za pomocą systemów rynkowych, które chronią przed nieprawidłowościami w funkcjonowaniu rynków, zapewniają racjonalność pod względem kosztów i zapobiegają nadmiernym rekompensatom lub zakłóceniom rynku, zgodnie z wytycznymi dotyczącymi pomocy państwa.

Wzmacnianie współpracy regionalnej

• Współpraca regionalna w dziedzinie polityki krajowej ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów UE na 2030 r. w zakresie dalszej integracji wewnętrznego rynku energii i zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego.
• Wymagane są nowe połączenia międzysystemowe, ponieważ istniejący system nie jest w stanie obsłużyć potencjalnych nowych przepływów energii.
• Wzmocniona współpraca pomiędzy operatorami systemów jest bardzo istotna, a szczególnie ważną rolę odgrywają inicjatywy na rzecz współpracy regionalnej w dziedzinie bezpieczeństwa oraz europejska sieć operatorów systemów przesyłowych energii elektrycznej.
• Wymagana jest rozbudowa sieci na poziomie dystrybucji w celu włączenia produkowanej lokalnie energii odnawialnej.
• Konieczne jest zwiększenie roli Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) w zakresie nadzorowania rynków i podejmowania wiążących decyzji w sprawie inicjatyw UE i kwestii transgranicznych.

Bezpieczeństwo dostaw

W celu ustalenia wystarczalności systemów elektroenergetycznych Komisja zaleca zbadanie roli, jaką odgrywają:

• połączenia międzysystemowe pomiędzy sieciami w różnych krajach UE;
• transgraniczna produkcja energii elektrycznej;
• zmienna produkcja energii ze źródeł odnawialnych;
• reakcja popytu (tj. zachęty do zmniejszenia korzystania w okresach szczytowego zapotrzebowania);
• możliwości magazynowania.

Może to pomóc w podjęciu decyzji, czy wymagane jest stworzenie mechanizmu zdolności wytwórczych. Taki mechanizm polegałby na wnoszeniu odrębnych płatności za dostępne moce wytwórcze zamiast opłat za dostarczoną energię elektryczną. Płatności za dostępne moce wytwórcze nagradzałyby dostawców zdolności za utrzymanie istniejącej zdolności lub inwestowanie w nową zdolność. Komisja ostrzega jednak, że takie mechanizmy mogą być kosztowne i mogą prowadzić do zniekształceń rynku.

Można opracować zasady na szczeblu UE dotyczące uczestnictwa różnych krajów UE w mechanizmach zdolności. Komisja zaleca opracowanie modelu referencyjnego mechanizmu zdolności do wykorzystania na szczeblu regionalnym. Ułatwi to transgraniczne uczestnictwo i zminimalizuje zniekształcenia rynku.

Źródło: Komisja Europejska