05
grudzień
Na posiedzeniu w dniu 9 marca 2023 r. Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy implementującą do polskiego porządku prawnego dwie dyrektywy unijne – dyrektywę dotyczącą przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej oraz dyrektywę dotyczącą równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów. Zmiany do Kodeksu pracy zostały opublikowane w Dzienniku Ustaw w dniu 4 kwietnia br. i zaczną obowiązywać po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia, tj. od dnia 26 kwietnia 2023 roku. Jednym z istotniejszych rozwiązań, które znalazły się wśród przyjętych regulacji jest wydłużenie urlopu rodzicielskiego do 41-43 tygodni. Więcej informacji pod linkiem.
Wydłużenie urlopu rodzicielskiego
Jednym z istotniejszych rozwiązań, które znalazły się wśród przyjętych regulacji jest wydłużenie urlopu rodzicielskiego do 41-43 tygodni, w zależności od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie oraz wprowadzenie, w ramach wskazanego wymiaru urlopu rodzicielskiego, nieprzenoszalnej części tego urlopu, w wymiarze do 9 tygodni, dla każdego z rodziców. Oznacza to, że jeden z rodziców może skorzystać z urlopu rodzicielskiego w maksymalnym wymiarze 32 lub 34 tygodni (w zależności od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie), a pozostałe 9 tygodni pozostaje do wykorzystania dla drugiego rodzica.
Dodatkowo, przyznanie urlopu rodzicielskiego nie będzie uzależnione od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu w dniu porodu, w efekcie czego pracownik-ojciec dziecka będzie mógł skorzystać z urlopu rodzicielskiego, nawet jeśli w dniu porodu matka dziecka nie pozostawała w stosunku pracy.
Ustawodawca zdecydował się także na ustalenie stałej wysokości zasiłku macierzyńskiego przysługującego za cały okres urlopu rodzicielskiego na poziomie co do zasady 70% podstawy wymiaru zasiłku. Obecnie, poza wskazanymi w przepisach wyjątkami zasiłek macierzyński wypłacany jest w wysokości 100% podstawy zasiłku za pierwsze 6 tygodni urlopu rodzicielskiego (bądź 8 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka) i 60% podstawy wymiaru zasiłku za pozostałą cześć tego urlopu.
Wprowadzenie urlopu opiekuńczego
Urlop opiekuńczy ma na celu zapewnienie osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej krewnym pracownika lub pozostającej z nim we wspólnym gospodarstwie domowym, wymagającej znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych.
Urlop ten ma być dodatkowym uprawnieniem pracownika. Wymiar urlopu opiekuńczego nie może przekraczać 5 dni w skali roku kalendarzowego, a za okres jego trwania pracownikowi nie będzie przysługiwało wynagrodzenie.
Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej
Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej przysługiwać będzie pracownikom w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem – w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym. Pracownik zachowa za ten czas prawo do 50% wynagrodzenia obliczanego jak wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego.
Elastyczna organizacja czasu pracy
W ramach nowelizacji Kodeksu pracy ustawodawca umożliwił pracownikom opiekującym się dzieckiem do lat 8. składanie wniosków o tzw. elastyczną organizację czasu pracy dostosowaną do potrzeb pracownika.
Elastyczna organizacja czasu pracy może dotyczyć wdrożenia następujących rozwiązań:
a) systemu skróconego tygodnia czasu pracy,
b) systemu pracy weekendowej,
c) ruchomego czasu pracy,
d) obniżenia wymiaru pracy,
e) indywidualnego rozkładu czasu pracy,
f) systemu przerywanego czasu pracy,
g) pracy zdalnej.
Zmiany w treści informacji o warunkach zatrudnienia
Ustawodawca rozbudowuje również katalog informacji jakie pracownik będzie musiał otrzymać od pracodawcy w oparciu o art. 29 Kodeksu pracy. Po wejściu w życie przyjętych przepisów pracodawca będzie musiał przekazać pracownikowi nie później niż w terminie 7 dni od dnia dopuszczenia pracownika do pracy dodatkowe informacje dotyczące warunków pracy, m.in. w zakresie:
a) innych niż określone w umowie o pracę składników wynagrodzenia;
b) świadczeń pieniężnych lub rzeczowych (np. o dostępnych u pracodawcy pakietach medycznych, czy sportowych);
c) zasad pracy w godzinach nadliczbowych oraz wysokości rekompensaty wypłacanej za taką pracę;
d) zasad przechodzenia ze zmiany na zmianę (w sytuacji wykonywania przez pracowników pracy zmianowej);
e) zasad przemieszczania się między miejscami wykonywania pracy (w sytuacji wykonywania pracy w wielu miejscach);
f) zasad ustalania i przyznawania płatnego urlopu;
g) zasad rozwiązania stosunku pracy, w tym o wymogach formalnych, długości okresów wypowiedzenia oraz terminie odwołania się do sądu pracy,
i) prawie do szkoleń.
Pracodawca będzie miał obowiązek przekazywania informacji o warunkach zatrudnienia w postaci papierowej lub elektronicznej. Informowanie pracowników o warunkach zatrudnienia w postaci elektronicznej będzie dopuszczalne pod warunkiem umożliwienia pracownikowi wydrukowania oraz przechowywania udostępnionych informacji.
Informację o warunkach zatrudnienia spełniającą nowe wymogi należy przekazać pracownikowi, z którym po dniu wejścia w życie omawianych przepisów pracodawca zawrze umowę o pracę. W przypadku pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy w dniu wejścia w życie tych przepisów, pracodawca ma obowiązek przekazania informacji o warunkach zatrudnienia według nowego wzoru jedynie na stosowny wniosek pracownika. Termin na wykonanie tego obowiązku wynosił będzie 3 miesiące od daty złożenia wniosku przez pracownika.
W przypadku modyfikacji warunków zatrudnienia wskazanych w art. 29 Kodeksu pracy, pracodawca zobowiązany jest do niezwłocznego poinformowania o tym fakcie pracownika, nie później jednak niż w dniu, w którym taka zmiana ma zastosowanie do pracownika.
Pozostałe zmiany
Zmiany w Kodeksie pracy wynikające z wdrażanych regulacji dotyczą również:
Wpływ implementowanych przepisów na dokumentację z obszaru HR
Nowe przepisy spowodują konieczność dokonania przeglądu i modyfikacji dokumentacji pracowniczej (w szczególności wzorów umów, informacji o warunkach zatrudnienia, oświadczeń o wypowiedzeniu umów na czas określony, wniosków pracowników związanych z uprawnieniami rodzicielskimi), jak również odpowiedniego dostosowania regulacji i procedur wewnętrznych pracodawców.
Najnowsze wpisy