Szanowni Państwo, Członkowie Związku Pracodawców Polska Miedź

Uprzejmie informuję, że do oceny „Ex post” skierowana została Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji.

Przygotowana w związku z przeprowadzaną oceną Ex post przedmiotowej ustawy Ocena Skutków Regulacji dostępna jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod adresem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12395851/katalog/13117160#13117160

Uprzejmie proszę o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 4 kwietnia 2025 roku na adres: kuydowicz@pracodawcy.pl w wersji elektronicznej umożliwiającej edytowanie tekstu.

Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji (Dz. U. z 2024 r. poz. 459 oraz z 2025 r. poz. 39) (dalej: „ustawa o WNI”, „ustawa o wspieraniu nowych inwestycji” lub „ustawa”) zmodyfikowała funkcjonowanie specjalnych stref ekonomicznych i określiła nowe zasady udzielania przedsiębiorcom wsparcia na realizację nowych inwestycji, organ właściwy w sprawach wspierania nowych inwestycji oraz jego kompetencje i tryb działania, a także zadania zarządzających obszarami odpowiedzialnych za wspieranie nowych inwestycji. Na podstawie art. 14 ust. 3 ustawy Rada Ministrów wydała rozporządzenie z dnia 27 grudnia 2022 r. w sprawie pomocy publicznej udzielanej niektórym przedsiębiorcom na realizację nowych inwestycji (Dz. U. z 2025 r. poz. 108), będące podstawowym aktem wykonawczym.

Ustawa o WNI jest instrumentem zwolnień podatkowych PIT/CIT dostępnym dla nowych inwestycji, które zgodnie z ustawodawstwem polskim oraz definicją inwestycji początkowej określonej przez Komisję Europejską w rozporządzeniu nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz. UE L 187 z 26.06.2014, str. 1, z późn. zm.), obejmują utworzenie nowego zakładu produkcyjnego oraz reinwestycje. Dotyczy to inwestycji spełniających kryteria ilościowe: nakłady inwestycyjne i kryteria jakościowe zgodne ze Strategią na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) (SOR), weryfikujące wpływ inwestycji na wzrost konkurencyjności polskiej gospodarki oraz wpływ na rozwój gospodarczy regionu.

Ww. modyfikacja działalności specjalnych stref ekonomicznych funkcjonuje w obrocie gospodarczy pod nazwą Polska Strefa Inwestycji (dalej: PSI) i kontynuuje misję Specjalnych Stref Ekonomicznych (dalej: SSE) w ramach wspierania nowych inwestycji oraz realizuje szereg innych zadań gospodarczych, które wspierają transformację gospodarczą kraju. Stanowi również podstawowy instrument zachęty dla przedsiębiorców, którzy rozważają inwestycje na terenie Polski poprzez oferowanie ulgi podatkowej na nową inwestycje.

Ustawą o wspieraniu nowych inwestycji wprowadzono zmiany w ustawie z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (dalej: ustawa o SSE). Najważniejsze zmiany dotyczyły:

1)       likwidacji możliwości zmiany granic stref z dniem 16 czerwca 2019 r.,

2)       określenia sposobu rozliczania pomocy w przypadku przedsiębiorcy posiadającego więcej niż jedno zezwolenie,

3)       uchylenia z dniem 16 czerwca 2019 r. przepisów stanowiących podstawę do wydawania zezwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie SSE,

4)       określenia przesłanek stwierdzenia wygaśnięcia zezwolenia w przypadku przedsiębiorcy posiadającego więcej niż jedno zezwolenie,

5)       upoważnienia ministra właściwego do spraw gospodarki do kontroli zarządzającego strefą w zakresie realizacji zadań związanych z kontrolą przedsiębiorców dotyczącą spełnienia warunków zezwoleń oraz realizacji zadań określonych w art. 8 ustawy o SSE.

Od momentu wprowadzenia ustawy wsparcie na nową inwestycję było realizowane w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach SSE (dalej: Zezwolenia) zostały zastąpione decyzjami o wsparciu nowych inwestycji (dalej: decyzje o wsparciu, DoW). Polska Strefa Inwestycji w szybkim tempie stała się podstawowym instrumentem wsparcia dla przedsiębiorców w Polsce, wspierając rozwój gospodarczy kraju.

Obszar kraju aktualnie jest podzielony na 14 obszarów, zarządzanych przez odpowiednią terytorialnie spółkę zarządzającą SSE (dalej: Strefy, spółki, zarządzający obszarem). Zgodnie z ustawą o WNI zarządzający obszarem to odpowiednie terytorialnie spółki, zarządzające specjalną strefą ekonomiczną ustanowioną na podstawie przepisów ustawy o SSE. Spółki zarządzające obszarami administrują terenem, zajmują się obsługą przedsiębiorców oraz – przede wszystkim – wydają decyzje o wsparciu nowych inwestycji (DoW). Takie rozwiązanie pozwala na efektywne przyciąganie nowych inwestycji do kraju.

Zarządzający obszarami prowadzą ciągłe działania w celu nabywania nieruchomości lub aktywów służących do prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Strefy oraz modernizację i rozbudowę infrastruktury gospodarczej i technicznej na obszarze.

Zarządzający obszarami:

1)       wydają decyzje o wsparciu nowej inwestycji w imieniu ministra właściwego ds. gospodarki,

2)       mogą być punktem pierwszego kontaktu dla przedsiębiorcy, który planuje działalność inwestycyjną w danym obszarze,

3)       informują na temat dostępnego wsparcia w ramach Polskiej Strefy Inwestycji,

4)       prowadzą działalność consultingową,

5)       pomagają w znalezieniu odpowiedniej nieruchomości pod inwestycje,

6)       zapewniają wsparcie merytoryczne w całym procesie inwestycyjnym.

Współpraca pomiędzy samorządami a zarządzającymi obszarem tworzy efekt synergii, który przekłada się na skuteczniejsze przyciąganie inwestycji w danym obszarze.

Strefy po 2018 r. stały się regionalnymi centrami obsługi przedsiębiorców pod kątem wsparcia nowej inwestycji. Współpraca Stref z samorządami, rządem oraz organizacjami branżowymi i instytucjami rozwojowymi jest kluczowa dla rozwoju poszczególnych regionów. Tego rodzaju kooperacja przez lata pozwalała spółkom zarządzającym obszarem na przyciąganie dużych projektów inwestycyjnych, które wymagały szczegółowej opieki inwestycyjnej między innymi z racji na globalną konkurencję, która również zabiegała o przyciąganie dużych projektów.

W 2018 r., blisko 15 lat po wstąpieniu Polski do struktur Unii Europejskiej i bycia przez Polskę beneficjentem netto funduszy unijnych, wyzwaniem dla polskiej gospodarki było przyciąganie inwestycji w bardziej nowoczesnych sektorach gospodarczych, wymagających wykwalifikowanej kadry i siły roboczej, wnoszących do polskiej gospodarki odpowiedni know-how. Problem bezrobocia w tym okresie praktycznie przestał istnieć. Do tego czasu również wiele rodzimych polskich przedsiębiorstw zdołało osiągnąć odpowiednią skalę działania oraz wysoki stopień kapitalizacji i w tamtym okresie (tj. przed dniem wejścia w życie ustawy o WNI) poszukiwały dalszych możliwości rozwojowych. Stąd też Polska Strefa Inwestycji wprowadziła dla przedsiębiorców, którzy starają się o otrzymanie decyzji o wsparciu, również wymóg spełnienia szeregu kryteriów jakościowych, które promują m.in. inwestycje o dużym poziomie innowacyjności lub tworzone w miastach średnich, tracących funkcje społeczno-gospodarcze.

Specjalne Strefy Ekonomiczne zaczęły powstawać od 1995 r. (ostatnia z obecnie istniejących powstała w 2001 r.) a wydawanie zezwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie SSE zakończyło się de facto w 2018 r. Jak wskazano wyżej: Gospodarka Polski, w okresie prac nad ustawą o WNI, była w zupełnie innym miejscu, jak w latach ich powołania do życia. Stąd też konieczne było dostosowanie ich roli do aktualnych uwarunkowań gospodarczych i przydzielenie im nowych zadań. Strefy funkcjonowały w kształcie określonym ustawą z 1994 r. przez 24 lata. Obecnie odgrywają nową rolę w ramach systemu wsparcia inwestycji, który opiera się m.in. o Polską Strefę Inwestycji

Z wyrazami szacunku