09
maj
Poradnik równościowy FENG dostępny na stronie Programu w zakładce Przestrzeganie zasad równościowych
Równościowe zasady horyzontalne w programie Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG)
Podstawę do realizacja horyzontalnych zasad równościowych stanowią następujące dokumenty:
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 (rozporządzenie ogólne)
- Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (KPP)
- Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (KPON)
- Wytyczne dotyczące realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej zaprasza do zapoznania się z Poradnikiem w zakresie stosowania zasad równościowych pn. „Równość szans w Programie FENG. Jak realizować równościowe zasady horyzontalne oraz założenia Karty praw podstawowych i Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych”, który został przygotowany przy udziale eksperta zewnętrznego.
Poradnik jest udostępniony na stronie internetowej programu w zakładce:
- Przestrzeganie zasad równościowych:
Poradnik został opracowany, żeby ułatwić zrozumienie i poprawne wdrażanie kwestii równościowych w ramach projektów finansowanych ze środków programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG). Wyjaśniono w nim, jak zapewnić zgodność projektów z zasadą równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami, zasadą równości kobiet i mężczyzn, Kartą praw podstawowych i Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych.
Ponadto, Poradnik:
- obejmuje najważniejsze wymogi, przykłady i błędy, których należy unikać podczas realizacji projektów;
- ma praktyczną formułę publikacji, która pozwoli na lepsze zrozumienie korzyści płynących z wprowadzania równościowych zasad horyzontalnych w projektach i Programie, zapewniając jednocześnie, że realizowane działania są zgodne z wymaganiami unijnymi i krajowymi;
- został podzielony na rozdziały i części wg priorytetów FENG, jego instrumentów oraz grup odbiorców,
Korzystanie z niego jest proste i ułatwia sprawne znalezienie interesujących danego odbiorcę informacji.
Beneficjenci oraz wszystkie instytucje realizujące FENG zobowiązane są do przestrzegania horyzontalnych zasad równościowych:
- zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami,
- zasady równości kobiet i mężczyzn.
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami oznacza wdrożenie działań umożliwiających wszystkim osobom sprawiedliwe i pełne uczestnictwo we wszystkich dziedzinach życia, bez względu na przesłanki dyskryminacji.Nowe produkty projektów (np. zasoby cyfrowe, środki transportu, infrastruktura, usługi) finansowane z FENG muszą być również zgodne ze standardami dostępności adekwatnymi do zakresu realizowanego projektu (w tym z koncepcją uniwersalnego projektowania).
Dostępność jest to możliwość korzystania z infrastruktury, transportu, technologii i systemów informacyjno-komunikacyjnych oraz produktów i usług. Pozwala ona wszystkim uczestnikom projektu i odbiorcom jego efektów, w szczególności osobom ze specjalnymi potrzebami na korzystanie z nich na zasadzie równości z innymi osobami. W przypadku realizowanych projektów, dostępność oznacza, że wszystkie ich produkty (w tym także świadczone usługi) mogą być wykorzystywane (używane) przez każdą osobę.
Zasada równości szans kobiet i mężczyzn oznacza wdrożenie działań (rozwiązań), które wpłyną na wyrównanie szans płci będącej w gorszym położeniu oraz stworzenie takich mechanizmów, aby w trakcie realizacji projektu na żadnym etapie nie dochodziło do dyskryminacji i wykluczenia ze względu na płeć. Oznacza to, że kobietom i mężczyznom przypisuje się taką samą wartość społeczną, równe prawa i obowiązki oraz zapewnia się im równy dostęp do korzystania z zasobów (np. środki finansowe, szanse rozwoju). Zasada ta ma gwarantować również możliwość wyboru drogi życiowej bez ograniczeń wynikających ze stereotypów płci. Zasady równościowe muszą być przestrzegane na każdym etapie realizacji programu FENG, tj. podczas przygotowywania, wdrażania, monitorowania, sprawozdawczości, ewaluacji, informacji i promocji oraz kontroli. Oznacza to, że realizacja każdego projektu musi być zgodna z tymi zasadami.
Ministerstwo przedstawia podpowiedzi jak korzystać z Poradnika w celu sprawnego zapoznania się z jego treścią.
Jednocześnie MFIPR wskazuje, że nie ma potrzeby czytania całości publikacji – prosimy o zapoznanie się z zakresem, który dotyczy Twojej organizacji/ projektu!
|
Poradnik |
Załączniki |
|
Ø Części wspólne każdego rozdziału dla wszystkich odbiorców Poradnika każda część wspólna zawiera najważniejsze kwestie dla wszystkich odbiorców dotyczące danej zasady równościowej, Karty Praw Podstawowych oraz Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych
Ø Części szczegółowe każdego rozdziału podzielono wg grup odbiorców Poradnika Równościowe zasady horyzontalne: ü zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób ü zasada równości kobiet i mężczyzn dla każdego Priorytetu FENG wystarczy tylko wybrać go i część zawierającą rekomendacje ukierunkowane na konkretnego odbiorcę: · Rekomendacje dla wnioskodawców i beneficjentów · Rekomendacje dla Komisji Oceny Projektów · Rekomendacje dla instytucji
Karta Praw Podstawowych i Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych · Przygotowywanie wniosku o dofinansowanie zgodnie z konwencją – rekomendacje dla wnioskodawców i beneficjentów, Komisji Oceny Projektów i instytucji · Realizacja projektu – rekomendacje dla wnioskodawców · Sprawozdawczość i kontrola – rekomendacje dla wnioskodawców
Ø Europejski Akt o Dostępności dla wszystkich odbiorców Poradnika – zawiera najważniejsze informacje i wymogi ustawy z dnia 19 lipca 2019 roku o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami,
Ø Najważniejsze wnioski i rekomendacje dla wszystkich odbiorców Poradnika |
Ø Kierunkowskaz, czyli kroki związane z realizacją równościowych zasad horyzontalnych podzielone wg grup odbiorców – praktyczna instrukcja dot. działań koniecznych do podjęcia na każdym etapie realizacji projektu
Ø Przykłady naruszeń Karty praw podstawowych oraz ukierunkowanych działań zaradczych – w odniesieniu do art. Karty odnoszących się do obszarów FENG
Ø Dobre praktyki wg Priorytetów FENG – przykłady stosowania zasad równościowych w projektach FENG
Ø Podstawy prawne – najważniejsze regulacje i dokumenty dotyczące realizacji równościowych zasad horyzontalnych oraz Karty praw podstawowych i Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych
Ø Listy kontrolne – zestawy pytań umożliwiające weryfikację czy w organizacji realizowane są działania równościowe
Ø Procedura przeciwdziałania dyskryminacji i mobbingowi
Ø Regulamin rozwoju i awansów – przykładowy wzór regulaminu do wykorzystania przez odbiorców Poradnika
Ø Regulamin wynagrodzeń – przykładowy wzór regulaminu do wykorzystania przez odbiorców Poradnika
Ø Standard dostępności dla projektów B+R+I w FENG – zbiór wskazówek dotyczących uwzględnianiu dostępności dla osób o specjalnych potrzebach podczas realizacji projektów badawczo-rozwojowych i innowacyjnych współfinansowanych ze środków FENG. „Standard dostępności dla projektów B+R+I w FENG” nie stanowi załącznika do Wytycznych dotyczące realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021–2027 i nie ma mocy na równi ze Standardami w nich ujętymi. |
Warunek stosowania Karty praw podstawowych
Zgodnie z art. 9 ust. 1 rozporządzenia ogólnego 2021/1060 w procesie wdrażania funduszy europejskich należy przestrzegać postanowień Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.Oznacza to, że na każdym etapie realizacji, projekty dofinansowane w ramach FENG muszą być zgodne z postanowieniami tego dokumentu.
Warunek stosowania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych
Zgodnie z postanowieniami Umowy Partnerstwa w procesie wdrażania funduszy europejskich w zakresie stosowania zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami należy przestrzegać postanowień Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.Oznacza to, że na każdym etapie realizacji, projekty dofinansowane w ramach FENG muszą być zgodne z wymogami wynikającymi z tego dokumentu.
Procedury zgłaszania niezgodności z Kartą Praw Podstawowych i Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych
W celu zapewnienia realizacji wymagań rozporządzenia ogólnego w zakresie spełnienia horyzontalnych warunków podstawowych dotyczących stosowania i wdrażania KPP oraz KPON stworzone zostały procedury w zakresie zgłaszania niezgodności związanych z prawami i wolnościami określonymi w tych dokumentach.Zgodnie z procedurami zgłoszenia mogą dotyczyć działań podejmowanych przez instytucje/ beneficjenta w związku z realizacją projektu oraz działań Instytucji Pośredniczącej (IP) lub Instytucji Zarządzającej (IZ) w zakresie związanym z wdrażaniem programu lub realizowanych przez Instytucję Pośredniczącą projektów.Zgłoszenia dotyczące podejrzenia niezgodności z prawami i wolnościami określonymi w KPP i KPON w realizowanych projektach należy składać do właściwej Instytucji Pośredniczącej wdrażającej działanie, w którym realizowany jest projekt, w ramach którego zidentyfikowano niezgodność.Zgłoszenia związane z działaniami Instytucji Pośredniczących należy zgłaszać do Instytucji Zarządzającej lub Rzecznika Funduszy Europejskich w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej (RFE).Natomiast zgłoszenia związane z podejrzeniem niezgodności z KPP i KPON przez Instytucję Zarządzającą należy zgłaszać do Rzecznika Funduszy Europejskich w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej.System przekazywania zgłoszeń obrazują poniższe schematy.
Źródło: Departament Programów Wsparcia Innowacji i Rozwoju, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej; Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości