Uprzejmie informuję, że do konsultacji publicznych skierowany został projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie zmiany wielkości udziału ilościowego sumy energii elektrycznej wynikającej z umorzonych świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w latach 2025–2027 (numer z wykazu 1215).

Przedmiotowy projekt aktu prawnego wraz z Uzasadnieniem, Oceną Skutków Regulacji oraz Tabelą uwag dostępny jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod adresem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12387604/katalog/13072080#13072080

Uprzejmie proszę o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 31 lipca 2024 roku na adres: kuydowicz@pracodawcy.pl w formie tabeli uwag (przesłanej w załączeniu) w wersji elektronicznej umożliwiającej edytowanie tekstu.

System świadectw pochodzenia to jeden z trzech podstawowych systemów wsparcia odnawialnych źródeł energii, funkcjonujący obecnie w Polsce obok systemu taryf gwarantowanych i dopłat do cen rynkowych oraz systemu aukcyjnego.

W latach poprzednich obowiązek uzyskania i umorzenia świadectw pochodzenia dla świadectw pochodzenia, o których mowa w art. 59 pkt 1 ustawy o OZE, tzw. zielonych certyfikatów był określony tylko w ujęciu rocznym i w 2024 r. wyniósł 5%, a dla świadectw pochodzenia, o których mowa w art. 59 pkt 2 tej ustawy, tzw. błękitnych certyfikatów wyniósł 0,5%. Projektodawca proponuje, aby procedowany projekt rozporządzenia określał poziom obowiązku dla lat 2025–2027, co ma na celu zbudowanie dłuższej niż jednoroczna perspektywa regulacji i tym samym zwiększenie poziomu bezpieczeństwa prawnego uczestników rynku zielonych certyfikatów.

Zakłada się ustalenie obowiązku dla zielonych certyfikatów na poziomie: 12,5% w 2025 r., 12% w 2026 r. oraz 11,5% w 2027 r., a także utrzymanie obowiązku dla błękitnych certyfikatów na dotychczasowym poziomie (0,5%). Zaproponowany poziom obowiązku wynika z potrzeby zrównoważania popytu i podaży na przedmiotowe instrumenty w latach 2025–2027, przy utrzymaniu ich nadwyżki, która gwarantuje płynność rynku na poziomie, który zapewnia możliwość zakupu odpowiednio dużych wolumenów przez sprzedawców realizujących obowiązek ustawowy wynikający ze sprzedaży energii odbiorcom końcowym.

Funkcjonowanie systemu: Od dnia 1 lipca 2016 r. wytwórcy energii w nowych instalacjach OZE utracili możliwość ubiegania się o zakwalifikowanie do systemu wsparcia opartego o świadectwa pochodzenia. Z kolei od 2020 r., partycypację w systemie sukcesywnie kończą instalacje, którym upłynął 15-letni okres wsparcia. Jednocześnie funkcjonujące w nim instalacje, zależnie od technologii i mocy zainstalowanej, mogą migrować do innych systemów wsparcia, tj. systemu FIT opartego na taryfach gwarantowanych, systemu FIP opartego o dopłaty do cen rynkowych lub systemu aukcyjnego. Z uwagi na powyższe, szacuje się, że w latach 2025–2027 z systemu wsparcia świadectw pochodzenia zostaną wycofane instalacje OZE odpowiadające za ok. 1 GW mocy zainstalowanej. Należy zatem wskazać, że podaż certyfikatów w najbliższych latach zacznie sukcesywnie spadać.

Średnia cena roczna świadectw pochodzenia: W okresie od końca 2018 r. do połowy 2021 r. cena zielonych certyfikatów na rynku świadectw pochodzenia utrzymywała się na poziomie ok. 130–160 zł/MWh. W III kwartale 2021 r. rozpoczął się silny wzrost cen zielonych certyfikatów, które w październiku 2021 r. jednostkowo (na pojedynczych sesjach) osiągnęły pułap 300 zł/MWh, a więc maksymalny, biorąc pod uwagę wysokość opłaty zastępczej przewidzianej w ustawie o OZE.

Pod koniec 2021 r. nastąpiło stopniowe obniżenie ich cen, a następnie ustabilizowanie tych cen na wyraźnie wyższym niż wcześniej poziomie (230–265 zł/MWh). Po korekcie cen o ok 100 zł/MWh odnotowanej w 2022 r., ceny w 2023 r. na poziomie ok. 200 zł/MWh utrzymały się do lipca tegoż roku. W sierpniu 2023 r. ceny spadły do poziomu poniżej 50 zł/MWh.

Zakłada się, że wydanie proponowanej regulacji obejmującej perspektywę trzyletnią zwiększy poziom bezpieczeństwa prawnego uczestników rynku zielonych certyfikatów, w tym zarówno wytwórców energii elektrycznej z OZE, jak i podmiotów zobowiązanych do zakupu zielonych certyfikatów. Biorąc zaś pod uwagę, że ceny energii elektrycznej na rynkach hurtowych powróciły do poziomu z 2021 r., należy podkreślić, że możliwy wzrost cen świadectw pochodzenia nie doprowadzi do nadmiernego obciążenia odbiorców końcowych ani nadmiernego wsparcia wytwórców OZE.

Projektowane rozporządzenie jest właściwą formą uregulowania systemu świadectw pochodzenia. Należy jednocześnie wskazać, że nie istnieje inna możliwość unormowania tej kwestii, co wynika z upoważnienia ustawowego zawartego w art. 60 ustawy o OZE.