Projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zmieniającego rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów

Szanowni Państwo, Członkowie Związku Pracodawców Polska Miedź

Uprzejmie informuję, że do konsultacji publicznych skierowany został projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zmieniającego rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (numer z wykazu 1156).

Przedmiotowy projekt aktu prawnego wraz Uzasadnieniem, Oceną Skutków Regulacji oraz Załącznikiem do rozporządzenia dostępny jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod adresem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12390656/katalog/13088730#13088730

Uprzejmie proszę o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 23 października 2024 roku na adres: kuydowicz@pracodawcy.pl w wersji elektronicznej umożliwiającej edytowanie tekstu.

Projekt nowelizacji rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2023 r. poz. 822) ma na celu poprawę poziomu ochrony przeciwpożarowej w kraju przez wprowadzenie rozwiązań, które powinny spowodować zmniejszenie:

  1. liczby osób poszkodowanych w czasie pożarów oraz zdarzeń związanych z uwolnieniem tlenku węgla;
  2. skutków pożarów w wielkopowierzchniowych budynkach handlowych, produkcyjnych i magazynowych.

Ad 1) Tragiczne pożary, w których giną ludzie (względnie zostają ranni), najczęściej mają miejsce w budynkach o funkcji mieszkalnej. Ponadto co roku w lokalach mieszkalnych oraz użytkowych przeznaczonych na pobyt ludzi odnotowywanych jest szereg zdarzeń związanych z zatruciami tlenkiem węgla (w skrajnych sytuacjach śmiertelnymi) uwalnianym z urządzeń lub instalacji, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego. Wprowadzenie obowiązku stosowania w takich miejscach autonomicznych czujek dymu oraz tlenku węgla, tj. urządzeń do wczesnego wykrywania zagrożenia i alarmowania ludzi, powinno wpłynąć na zmniejszenie liczby poszkodowanych (rannych oraz ofiar śmiertelnych) w pożarach oraz w zdarzeniach związanych z emisją tlenku węgla.

Ad 2) Wiele budynków handlowych, produkcyjnych i magazynowych charakteryzuje się dużymi powierzchniami użytkowymi, lekką konstrukcją, przegrodami zewnętrznymi izolowanymi z wykorzystaniem materiałów palnych (spienionych tworzyw sztucznych), a także dużą gęstością obciążenia ogniowego (lokalnie lub w całym obiekcie). Bywa, że pożary w tej grupie obiektów mają dużą dynamikę i rozprzestrzeniają się do sąsiednich stref pożarowych mimo wykonania ścian oddzielenia przeciwpożarowego wymaganych przepisami techniczno-budowlanymi. Strażacy podczas działań gaśniczych w tego typu obiektach mają ograniczony czas na rozpoznanie warunków prowadzenia działań i wypracowanie taktyki obrony części budynku nieobjętej pożarem. Z tego względu zaproponowano wprowadzenie rozwiązań umożliwiających ratownikom szybkie ustalenie lokalizacji ścian oddzielenia przeciwpożarowego od zewnętrz, co zwiększy szanse na podjęcie skutecznych działań gaśniczych. Inicjatywa legislacyjna w tym zakresie wynika z analizy działań ratowniczo-gaśniczych prowadzonych przez podmioty krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Wejście w życie postulowanych rozwiązań powinno wpłynąć zarówno na poprawę bezpieczeństwa strażaków, jak i na ograniczenie wielkości skutków pożarów, w tym strat popożarowych.

W § 4 ust. 2 zmienianego rozporządzenia (określającego obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej m.in. właścicieli budynków) dodano pkt 6, wprowadzający obowiązek oznakowania w budynkach handlowych, produkcyjnych oraz magazynowych miejsc połączenia ściany oddzielenia przeciwpożarowego ze ścianą zewnętrzną oraz z dachem. Obowiązek ten będzie dotyczył przedmiotowych budynków, w przypadku gdy ściana oddzielenia przeciwpożarowego oddziela strefy pożarowe o powierzchni co najmniej 2000 m2 każda, a ściany zewnętrzne co najmniej jednej strefy pożarowej wykonane są z materiałów palnych lub w co najmniej jednej strefie pożarowej gęstość obciążenia ogniowego przekracza 1000 MJ/m2. Każdorazowo będzie on realizowany poprzez oznakowanie budynku w sposób:

– określony w załączniku do rozporządzenia (przewidziano w nim zastosowanie pasa koloru czerwonego lub znaku przedstawiającego schematycznie ścianę oddzielenia przeciwpożarowego) albo

– uzgodniony z właściwym miejscowo komendantem powiatowym (miejskim) Państwowej Straży Pożarnej.

Wprowadzenie tego rozwiązania przyczyni się do poprawy skuteczności działań gaśniczych oraz bezpieczeństwa strażaków, a także ograniczenia szkód popożarowych.

Ponadto uzupełniono tytuł rozdziału 6 przez jego rozszerzenie o „autonomiczne czujki dymu i tlenku węgla”, które nie stanowią elementów stałych urządzeń gaśniczych, systemów sygnalizacji pożarowej, dźwiękowych systemów ostrzegawczych i gaśnic (tj. urządzeń wymienionych w dotychczasowym tytule tego rozdziału).

W rozdziale 6 zmienianego rozporządzenia dodano § 28a, w którego ust. 1 sformułowano obowiązek wyposażenia lokalu mieszkalnego, a także pomieszczenia mieszkalnego lub jednostki mieszkalnej, w których są świadczone usługi hotelarskie, w co najmniej jedną autonomiczną czujkę dymu, spełniającą wymagania Polskiej Normy

PN-EN 14604 Autonomiczne czujki dymu.

Wprowadzenie tego przepisu ma na celu zapewnienie właściwych warunków bezpieczeństwa w budynkach, w których ludzie mieszkają i przebywają w porze nocnej. Jego stosowanie powinno w konsekwencji spowodować zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych i rannych w pożarach.

W § 28a ust. 2 wyłączono z tego obowiązku części budynku objęte ochroną przez system sygnalizacji pożarowej, który zapewnia co najmniej równorzędny poziom bezpieczeństwa pożarowego.

W § 28a ust. 3 określono obowiązek wyposażenia pomieszczenia, w którym odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego i które wchodzi w skład lokalu mieszkalnego lub lokalu użytkowego przeznaczonego na pobyt ludzi, znajdującego się w strefie pożarowej zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia życia ludzi ZL, w co najmniej jedną autonomiczną czujkę tlenku węgla, spełniającą wymagania Polskiej Normy PN-EN 50291-1 Wykrywacze gazu – Urządzenia elektryczne do wykrywania tlenku węgla w pomieszczeniach domowych – Część 1: Metody badań i wymagania eksploatacyjne.

Oczekiwanym efektem tej regulacji, podobnie jak w przypadku proponowanych przepisów dotyczących obowiązku stosowania autonomicznych czujek dymu, powinno być ograniczenie liczby poszkodowanych przez toksyczne oddziaływanie tlenku węgla, a w szczególności zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych w zdarzeniach związanych z uwolnieniem tej substancji podczas stosowania urządzeń grzewczych.

Przepis § 28a ust. 4 wyłącza natomiast obowiązek stosowania autonomicznych czujek tlenku węgla w pomieszczeniach, w których:

a) proces spalania odbywa się w urządzeniu z zamkniętą komorą spalania (odizolowaną od tego pomieszczenia);

b) spalanie ma miejsce w zasilanym paliwem gazowym urządzeniu przeznaczonym do przygotowania posiłków.

Przy stosowaniu elementarnych zasad bezpiecznego użytkowania wskazanych powyżej urządzeń zagrożenie związane z zatruciem tlenkiem węgla jest ograniczone.

Ponadto, mając na względzie fakt, że autonomiczne czujki dymu oraz tlenku węgla, o których mowa w projektowanym § 28a, co do zasady są urządzeniami niewymagającymi do ich stosowania specjalistycznej wiedzy oraz dokumentacji projektowej, w § 3 ust. 3a zmienianego rozporządzenia określono, że w przypadku tych urządzeń nie stosuje się wynikającego z § 3 ust. 1-3 obowiązku opracowywania projektów urządzeń przeciwpożarowych i ich uzgadniania z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, a także obowiązku poddawania ich przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym, zgodnie z zasadami i w sposób określony w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic oraz w dokumentacji techniczno-ruchowej. W zamian sformułowano obowiązek przestrzegania zaleceń określonych przez producenta czujki w instrukcji obsługi w zakresie: montażu, konserwacji i jej eksploatacji. Powinno to zapewnić zachowanie przez czujkę w całym jej okresie użytkowania sprawności technicznej i funkcjonalnej.

Z wyrazami szacunku