Uprzejmie informujemy, że do konsultacji publicznych został skierowany projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw.

W przypadku wywłaszczenia nieruchomości pod inwestycję celu publicznego, sposób określenia wysokości odszkodowania regulują przepisy prawa – ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz rozporządzenia wykonawczego. Rozwiązania dotyczące odszkodowań kształtowane są w ramach konstytucyjnej zasady “słusznego odszkodowania”.

Zmiany zaproponowane w projekcie ustawy zakładają zreformowanie obszaru regulacji dotyczących odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości w celu zapewnienia zgodności – w wyższym niż obecnie stopniu – z konstytucyjną zasadą słusznego odszkodowania, określoną w przepisie art. 21 ust. 2 Konstytucji RP. Zakres przedmiotowy opracowywanych zmian obejmuje wszystkie przypadki wywłaszczenia nieruchomości na cel publiczny – bez znaczenia pozostaje przy tym, czy następują one w oparciu o ogólne podstawy prawne, czy też na podstawie tzw. specustaw inwestycyjnych.

Projekt ma na celu zmianę ustawy o gospodarce nieruchomościami (oraz szereg zmian dostosowawczych w specustawach). Główny cel zmian to likwidacja zasady korzyści i powiązanie odszkodowania w każdym przypadku z wartością rynkową nieruchomości. Do takiej wartości w każdym przypadku dodawany będzie bonus pieniężny, stanowiący zryczałtowany ekwiwalent kosztów przeprowadzki, czynności prawnych itd. – dotychczas nie refundowanych. Bonus pieniężny jest również swoistym wynagrodzeniem za sam fakt przymusowego przejęcia własności nieruchomości.

Bonus wyniesie bazowo 10% wartości nieruchomości. Bonus w wysokości 20% dotyczyć będzie wartości obiektów budowlanych na nieruchomości oraz wartości lokalu.

Aby zapewnić słuszny charakter odszkodowania przewidziano dodatkowo dwa zabezpieczenia dla osób wywłaszczanych. Po pierwsze, przysługiwać będzie roszczenie do sądu cywilnego o szkodę rzeczywistą w zakresie szerszym niż pokryty odszkodowaniem. Będzie mógł z niego skorzystać np. przedsiębiorca, dla którego wywłaszczenie spowodowało wyjątkowo wysokie szkody, nie rekompensowane odszkodowaniem. Po drugie, jeżeli wysokość odszkodowania za nieruchomość zamieszkałą będzie niższa niż ustalone ustawowo wskaźniki, przysługiwać będzie zwiększenie odszkodowania do poziomu pozwalającego na odtworzenie sytuacji mieszkaniowej (czasem może to być nawet 100% zwiększenia wysokości odszkodowania) – zależnie od liczby osób zamieszkujących nieruchomość. W zakresie tego bonusu przyjęto kryterium zameldowania na pobyt stały w okresie co najmniej 1 roku jako podstawę stwierdzenia zamieszkania, dodatkowo ograniczono je podmiotowo do osób bliskich właścicielowi (użytkownikowi wieczystemu).

Szczegóły dotyczące proponowanych zmian w prawnych zawarte są w uzasadnieniu oraz Ocenie Skutków Regulacji (OSR), które wraz z projektem aktu prawnego znajdują się w załączeniu.
Link do informacji szczegółowych: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12352801
Uprzejmie prosimy o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu, także w formie elektronicznej (edytowalnej), w terminie do 17 listopada 2021 roku na adres szkop@pracodawcy.pl.