Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych

Uprzejmie informujemy, że do konsultacji publicznych został skierowany projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych. 

Projekt ustawy ma na celu doprecyzowanie przepisów i uproszczenie obowiązku sprawozdawczego oraz poprawę efektywności postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.

Najważniejsze propozycje (m.in):

uproszczenie obowiązku sprawozdawczego o praktykach płatniczych:

  • wyłączenie ze sprawozdań świadczeń z transakcji handlowych zawieranych w zakresie działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (w praktyce w tym obszarze nie występują zatory),
  • wyłączenie ze sprawozdań świadczeń przedawnionych – w związku z tym, że dłużnik jest chroniony instytucją przedawnienia, nie ma uzasadnienia, żeby w sprawozdaniu wykazywać również wartości przedawnionych świadczeń pieniężnych z lat poprzednich,
  • wyłączenie ze sprawozdań świadczeń pomiędzy spółkami w ramach jednej grupy kapitałowej,
  • zwolnienie z obowiązku sprawozdawczego publicznych podmiotów leczniczych i podmiotów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (wyjaśnienie zwolnienia podmiotów leczniczych z obowiązku sprawozdawczego przedstawiono w uzasadnieniu do projektu ustawy),
  • zwolnienie z obowiązku sprawozdawczego spółek wchodzących w skład podatkowych grup kapitałowych,
  • wydłużenie terminu na złożenie sprawozdania z 31 stycznia na 30 kwietnia;

doprecyzowanie i uregulowanie kwestii dotyczących obowiązku sprawozdawczego o praktykach płatniczych:

  • uregulowanie w ustawie, że w przypadku spółek komandytowych obowiązek sprawozdawczy za spółkę ma komplementariusz prowadzący sprawy spółki,
  • wskazanie wprost w ustawie kursu walutowego, po którym należy przeliczać świadczenia spełnione/niespełnione otrzymane/nieotrzymane w walutach na potrzeby sprawozdawczości oraz postępowania w sprawie nadmiernych opóźnień,
  • dookreślenie z jaką dokładnością należy wykazywać wartość świadczeń i udziałów – proponuje się wskazać wprost w ustawie, że wartości w sprawozdaniu podaje się z dokładnością odpowiednio do 1 grosza i setnych części procentu,
  • doprecyzowanie zasad składania pełnomocnictwa,
  • zmiana sposobu sprawozdawania świadczeń spełnionych i otrzymanych (wykazywanie w sprawozdaniu wartości świadczeń pieniężnych otrzymanych/spełnionych w odniesieniu do terminów umownych, a gdy termin umowny będzie niezgodny z ustawowym w odniesieniu do maksymalnego terminu ustawowego, zamiast w terminach liczonych od dnia wystawienia faktury),
  • zmiana sposobu raportowania wartości świadczeń pieniężnych nieotrzymanych i niespełnionych – wykazywanie z podaniem terminu opóźnienia – w ramach określonych przedziałów,

poprawa efektywności postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania ze spełnianiem świadczeń pieniężnych i uelastycznienie modelu karania:

  • wyłączenie opóźnień w ramach grup kapitałowych z zakresu postępowań w sprawie nadmiernych opóźnień,
  • wprowadzenie zasad przewalutowania świadczeń pieniężnych wyrażonych w walutach obcych;

pozostałe zmiany:

  • uprawnienie do niedochodzenia rekompensaty przez agencje wykonawcze – proponuje się, aby agencje wykonawcze w rozumieniu ustawy o finansach publicznych mogły nie dochodzić rekompensaty z tytułu opóźnienia w płatnościach w sytuacji, gdy jej kwota jest równa świadczeniu pieniężnemu albo większa od tego świadczenia. Takie uprawnienie mają dysponenci części budżetowych, fundusze celowe oraz organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego,
  • nałożenie obowiązku składania oświadczenia o swoim statusie na wszystkich dużych przedsiębiorców – obecnie tylko duzi przedsiębiorcy będący dłużnikami mają obowiązek składania drugiej stronie transakcji handlowej oświadczenia o swoim statusie. W praktyce dochodzi do sytuacji kiedy ich duzi kontrahenci zatajają swój status, żeby móc korzystać z odsetek ustawowych, lub po krótszym terminie – z odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych. Ponadto proponuje się, aby oświadczenie było składane raz w danej relacji biznesowej, a aktualizacja byłaby wymagana w przypadku zmiany statusu – zgodnie z obowiązującymi przepisami oświadczenie składa się w przypadku każdej transakcji handlowej,
  • wprowadzenie nieważności zastrzeżenia umownego zakazującego wierzycielowi zbywania wierzytelności Umowny zakaz cesji wierzytelności jest szczególnie dotkliwy w relacjach asymetrycznych, w których występuje element przewagi kontraktowej. Niemniej zaproponowane rozwiązanie odnosi się również do transakcji symetrycznych. Nie ma bowiem uzasadnienia, aby podmiot, który nie wywiązuje się ze swoich podstawowych obowiązków umownych, jakim jest regulowanie świadczenia pieniężnego w terminie, mógł jednocześnie powoływać się na zastrzeżenie umowne o niedopuszczalności cesji. Jednocześnie ze względu na szczególną sytuację podmiotów publicznych będących podmiotami leczniczymi, zaproponowano wyłączenie z projektowanej regulacji transakcji handlowych, w których podmioty te występują w roli dłużników.


Szczegóły dotyczące proponowanych zmian prawnych zawarte są w uzasadnieniu oraz Ocenie Skutków Regulacji (OSR), które wraz z projektem aktu prawnego znajdują się w załączeniu.
Link do informacji szczegółowych: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12357505
Uprzejmie prosimy o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu, także w formie elektronicznej (edytowalnej), w terminie do 7 kwietnia 2022 roku na adres szkop@pracodawcy.pl.