30
maj
REPowerEU: Przystępna cenowo, bezpieczna i zrównoważona energia dla Europy / Affordable, secure and sustainable energy for Europe
REPowerEU w skrócie
W odpowiedzi na trudności i zakłócenia na światowym rynku energii spowodowane inwazją Rosji na Ukrainę Komisja Europejska wdraża swój plan REPowerEU w celu stopniowego wycofania importu rosyjskich paliw kopalnych. REPowerEU, zainicjowany w maju 2022 r., pomaga UE
- oszczędzać energię;
- dywersyfikować dostawy energii;
- wytwarzać czystą energię.
Dzięki REPowerEU KE zabezpieczyła obywateli i przedsiębiorstwa UE przed niedoborami energii, wspierała Ukrainę poprzez osłabienie zdolności wojennej Rosji, przyspieszono przejście na czystą energię i ustabilizowano ceny.
Próba podzielenia Europy przez wykorzystanie dostaw energii jako broni nie powiodła się. Nasze wspólne wysiłki są kontynuowane, a Europa jest teraz lepiej przygotowana i bardziej zjednoczona niż kiedykolwiek wcześniej.
Plan działania na rzecz całkowitego zniesienia zależności od rosyjskiej energii
Dalsze kroki na drodze do całkowitego wyeliminowania zależności przedstawiono w maju 2025 r., po odbiciu importu gazu w 2024 r. W miarę postępów w przechodzeniu UE na czystą energię państwa te będą stopniowo wycofywać rosyjską ropę naftową, gaz i energię jądrową z rynków UE w skoordynowany i bezpieczny sposób.
Zgodnie z planem działania UE planuje:
- Gaz – wstrzymanie importu rosyjskiego gazu do końca 2027 r.
- Ropa naftowa – podjąć działania w celu rozwiązania problemu Russia’s „shadow fleet” (statki zatrudnione przez Rosję do unikania sankcji) transportujące ropę naftową
- Energia jądrowa – ograniczenie przywozu uranu, wzbogaconego uranu i innych materiałów jądrowych pochodzących z Rosji.
Do końca 2025 r. państwa UE przygotują krajowe plany określające, w jaki sposób przyczynią się do stopniowego wycofywania importu rosyjskiego gazu, energii jądrowej i ropy naftowej. Jednocześnie kontynuowane będą wysiłki na rzecz przyspieszenia transformacji energetycznej UE i dywersyfikacji dostaw energii w celu wyeliminowania zagrożeń dla bezpieczeństwa dostaw i stabilności rynku.
Zabezpieczenie przystępnej cenowo energii
Dzięki skoordynowanej reakcji europejskiej i planowi REPowerEU ceny energii w Europie znacznie spadły w porównaniu ze szczytowymi wartościami w 2022 r. Europa inwestuje w produkcję czystej i przystępnej cenowo energii oraz zapewnia sobie niezależność energetyczną.
W następstwie rosyjskiej inwazji na Ukrainę na pełną skalę UE zaproponowała wspólne zamówienia na gaz, aby zapewnić Europejczykom dostęp do przystępnej cenowo energii i uniknąć zakłóceń w dostawach energii. System ten umożliwił nam wspólne kupowanie części naszego zapotrzebowania na gaz, jako Europejczykom, a nie konkurowanie między sobą o ograniczone dostawy.
Unijna platforma energetyczna, która funkcjonuje od kwietnia 2022 r., odgrywa kluczową rolę w dywersyfikacji naszych dostaw energii. Platforma pomaga koordynować inwestycje w infrastrukturę i negocjacje z zewnętrznymi dostawcami gazu, aby uniemożliwić krajom UE wzajemne przebijanie się. Platforma wykorzystuje również znaczenie jednolitego rynku UE w celu osiągnięcia lepszych warunków dla wszystkich konsumentów w UE.
Łączenie zapotrzebowania na gaz
W kwietniu 2023 r. Komisja uruchomiła mechanizm agregacji zapotrzebowania i wspólnych zakupów ’AggregateEU’ . Inicjatywa ta łączy zapotrzebowanie na gaz ze strony przedsiębiorstw z UE i Wspólnoty Energetycznej i dopasowuje to zapotrzebowanie do konkurencyjnych ofert dostaw z rynku światowego. Po wezwaniu do przeprowadzenia rund dopasowania przedsiębiorstwa mogą dobrowolnie zawierać umowy zakupu z dostawcami gazu, indywidualnie lub wspólnie.
W ciągu 7 rund porównawczych zorganizowanych do tej pory unijna platforma energetyczna zgromadziła ponad 119 mld m3 zapotrzebowania na gaz ze strony europejskich przedsiębiorstw, a 191 mld m3 zaoferowali międzynarodowi dostawcy. Po znalezieniu najbardziej konkurencyjnych ofert AggregateEU osiągnął blisko 100 mld m3, aby zaspokoić popyt w Europie. AggregateEU w pierwotnym formacie wygasł w marcu 2025 r.
Komisja pracuje obecnie nad stałym dobrowolnym instrumentem agregacji zapotrzebowania i wspólnych zakupów gazów, a także nad odrębnymi mechanizmami agregacji zapotrzebowania na inne towary, takie jak wodór i jego pochodne oraz surowce strategiczne.
Produkcja czystej energii
Energia odnawialna jest dobra dla:
- klimatu
- niezależności energetycznej UE
- bezpieczeństwo dostaw
- tworzenie zielonych miejsc pracy
Plan REPowerEU przyspiesza zieloną transformację i promuje ogromne inwestycje w energię ze źródeł odnawialnych.
Od 2022 roku udało nam się zwiększyć produkcję i moce produkcyjne:
- Osiągnięcie rekordu prawie 338 GW nowej mocy zainstalowanej energii słonecznej
- zwiększenie mocy wiatrowej o 234 GW
- zapewnienie, że obecnie nieco ponad 47% naszej energii elektrycznej pochodzi ze źródeł odnawialnych
Przyspieszenie przejścia na czystą energię
W listopadzie 2023 r. weszła w życie zmieniona dyrektywa w sprawie odnawialnych źródeł energii. Nowe przepisy mają zwiększyć udział odnawialnych źródeł energii w ogólnym zużyciu energii w UE, podnosząc wiążący cel na 2030 r. do 42,5 %, przy czym ambicją jest osiągnięcie 45 %. Oznaczałoby to niemal dwukrotne zwiększenie obecnego udziału energii ze źródeł odnawialnych w UE.
Aby wspierać czystą transformację, musimy lepiej pielęgnować nasz własny przemysł. Aby to osiągnąć, w lutym 2023 r. zaproponowaliśmy plan przemysłowy Zielonego Ładu dla Europy. Plan ten pomoże unijnemu przemysłowi wytwórczemu zwiększyć produkcję technologii i produktów neutralnych emisyjnie niezbędnych do osiągnięcia ambitnych celów klimatycznych „Europa i amp; 39”.
Dwa kluczowe elementy planu to akt w sprawie surowców krytycznych i akt w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie, przedstawione w marcu 2023 r. Obie te inicjatywy przyczynią się do stworzenia przewidywalnego i uproszczonego otoczenia regulacyjnego, zachęcając do inwestycji i opracowywania projektów, które mają kluczowe znaczenie dla gospodarki europejskiej.
Pod koniec 2023 r. Komisja przedstawiła plan działania mający na celu przyspieszenie wprowadzania sieci elektroenergetycznych. Dzięki pełnej integracji rynków UE zmodernizowana sieć infrastruktury zapewnia obywatelom i przedsiębiorstwom korzystanie z tańszej i czystszej energii.
W tym samym roku dokonaliśmy również przeglądu dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej wraz z innymi przepisami dotyczącymi energii i klimatu. Nowe przepisy ustanawiają zasadę „efektywność energetyczna przede wszystkim”, co w praktyce oznacza, że państwa UE muszą uwzględniać efektywność energetyczną we wszystkich stosownych decyzjach politycznych i istotnych decyzjach inwestycyjnych podejmowanych w sektorach energetycznym i nieenergetycznym. Przepisy te mają również na celu zapewnienie realizacji naszego ambitnego celu klimatycznego, jakim jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 % do 2030 r. w porównaniu z 1990 r.
W lipcu 2024 r. weszła w życie reforma struktury unijnego rynku energii elektrycznej. Przyczynia się to do zwiększenia odporności unijnego rynku energii i przynosi korzyści obywatelom i przedsiębiorstwom poprzez uniezależnienie ich rachunków za energię od krótkoterminowych cen rynkowych energii elektrycznej. Reforma pomaga również przyspieszyć integrację większej liczby odnawialnych źródeł energii z systemem energetycznym i zwiększyć ochronę przed manipulacjami na rynku.
Na początku 2025 r. przedstawiono szeroko zakrojony plan biznesowy mający na celu dalsze wspieranie konkurencyjności i odporności przemysłu UE, tj. „Czysty ład przemysłowy”. Porozumienie przyspieszy dekarbonizację, a jednocześnie zwiększy produkcję w UE poprzez obniżenie cen energii, tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy i odpowiednich warunków dla rozwoju przedsiębiorstw.
W jaki sposób finansowany jest REPowerEU
Komisja uruchomiła blisko 300 mld euro na sfinansowanie planu REPowerEU. Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) jest centralnym elementem tego finansowania.
Dzięki zmienionemu rozporządzeniu w sprawie RRF państwom członkowskim przydzielono dodatkowe dotacje w ramach REPowerEU o wartości 20 mld EUR za pośrednictwem funduszu innowacyjnego i sprzedaży uprawnień w ramach systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS).
Aby sfinansować swoje plany REPowerEU, państwa członkowskie mogą również wnioskować o przesunięcia z pobrexitowej rezerwy dostosowawczej. Całkowita kwota dostępna z rezerwy wynosi 5,4 mld EUR.
Inne źródła finansowania REPowerEU:
- Fundusze polityki spójności
- Instrument „Łącząc Europę”
- Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
- Europejski Bank Inwestycyjny
- Finansowanie krajowe i unijne wspierające cele REPowerEU
- Krajowe środki polityki budżetowej
- Inwestycje prywatne
Kolejne kroki
Trzy lata później UE z powodzeniem osiągnęła większość ambitnych celów określonych w planie REPowerEU i jest obecnie na dobrej drodze do całkowitego pozbycia się rosyjskich paliw kopalnych, kontynuując jednocześnie transformację ekologiczną i wspierając Ukrainę.
Komisja europejska nadal koncentruje się na dalszej realizacji planu REPowerEU, a mianowicie:
- Dalsze ograniczenie importu rosyjskiego gazu
- Pobudzanie dekarbonizacji przemysłu
- Szybsze wprowadzanie odnawialnych źródeł energii
- Inwestowanie w infrastrukturę energetyczną i połączenia międzysystemowe
- Poprawa efektywności energetycznej
REPowerEU at a glance
In response to the hardships and global energy market disruption caused by Russia’s invasion of Ukraine, the European Commission is implementing its REPowerEU Plan to phase out Russian fossil fuel imports. Launched in May 2022, REPowerEU is helping the EU to
- save energy
- diversify energy supplies
- produce clean energy
Thanks to REPowerEU, we’ve safeguarded EU citizens and businesses from energy shortages, supported Ukraine by weakening Russia’s war chest, accelerated the transition to clean energy and stabilised prices.
Putin’s attempt to divide Europe by weaponising energy supplies has failed. Our joint efforts continue and Europe is now better prepared and more united than ever.
Roadmap to fully end dependency on Russian energy
More steps on the road to fully end dependency were presented in May 2025, after a rebound in gas imports in 2024. They will see the gradual removal of Russian oil, gas and nuclear energy from the EU markets in a coordinated and secure manner as the EU’s transition to clean energy advances.
Under the roadmap, the EU plans to:
- Gas – stop all imports of Russian gas by the end of 2027
- Oil – take action to address Russia’s ‘shadow fleet’ (vessels employed by Russia to evade sanctions) transporting oil
- Nuclear – restrict the import of uranium, enriched uranium and other nuclear materials deriving from Russia.
EU countries will prepare national plans by the end of 2025 setting out how they will contribute to phasing out imports of Russian gas, nuclear energy and oil. At the same time, efforts will continue to accelerate the EU’s energy transition and diversify energy supplies to eliminate risks to the security of supply and market stability.
Securing affordable energy
Energy prices in Europe have declined substantially compared to the peaks in 2022, thanks to the coordinated European response and the REPowerEU Plan. Europe is investing in producing clean and affordable energy and securing its energy independence.
Following the Russian full-scale invasion of Ukraine, the EU proposed common gas procurement to make sure that Europeans have access to affordable energy and avoid any energy supply disruptions. This system allowed us to start buying a share of our gas needs together, as Europeans, and not competing among ourselves for scarce supplies.
In place since April 2022, the EU Energy Platform plays a crucial role in helping to diversify our energy supply. The Platform helps coordinate infrastructure investments and negotiations with external gas suppliers to prevent EU countries from outbidding each other. The Platform also leverages the weight of the EU single market to achieve better conditions for all EU consumers.
Pooling gas demand
In April 2023, the Commission launched the demand aggregation and joint purchasing mechanism ’AggregateEU’. This initiative pools gas demand from EU and Energy Community companies and matches this demand with competitive supply offers from the global market. Following a call for matching rounds, companies can voluntarily conclude purchasing contracts with gas suppliers, either individually or jointly.
Over 7 matching rounds organised to date, the EU Energy Platform aggregated more than 119 bcm of gas demand from European companies and 191 bcm were offered by international suppliers. After seeking the most competitive offers, AggregateEU matched close to 100 bcm to cover European demand. AggregateEU in its original format expired in March 2025.
The Commission is now working on a permanent voluntary instrument for the demand aggregation and joint purchasing of gases, as well as on separate mechanisms for the demand aggregation of other commodities, such as hydrogen and its derivatives and strategic raw materials.
Producing clean energy
Renewable energy is good for
- the climate
- the EU’s energy independence
- the security of supply
- creating green jobs
The REPowerEU Plan is speeding up the green transition and promoting massive investment in renewable energy.
Since 2022, we have managed to increase our production and capacity:
- reaching a record of almost 338 GW of new solar energy capacity installed
- increasing wind capacity by 234 GW
- ensuring just over 47% of our electricity now comes from renewables
Accelerating the clean energy transition
In November 2023, the revised Renewable Energy Directive entered into force. This new legislation aims to increase the share of renewables in the EU’s overall energy consumption, raising the binding target for 2030 to 42.5%, with the ambition to reach 45%. This would almost double the existing share of renewable energy in the EU.
To support the clean transition, we must get better at nurturing our own industry. To achieve this, we proposed a Green Deal Industrial Plan for Europe in February 2023.The Plan will help enable the EU’s manufacturing industry to scale-up its production of the net-zero technologies and products required to meet Europe’s ambitious climate targets.
Two key pieces of the Plan are the Critical Raw Materials Act and the Net-Zero Industry Act, presented in March 2023. Both will create a predictable and simplified regulatory environment, encouraging investments and the development of projects that are key to the European economy.
At the end of 2023, the Commission presented an action plan to accelerate the roll-out of electricity grids. With the EU markets fully integrated, a modernised infrastructure network ensures citizens and business benefit from cheaper and cleaner energy.
In the same year, we also revised the Energy Efficiency Directive together with other energy and climate rules. The new rules establish an ‘energy efficiency first’ principle, meaning in practice that energy efficiency must be considered by EU countries in all relevant policy and major investment decisions taken in the energy and non-energy sectors. The rules also go towards ensuring that we meet our climate ambition of reducing greenhouse gas emissions by at least 55% by 2030, compared to 1990.
In July 2024, the reform of the EU electricity market design entered into force. This helps to make the EU energy market more resilient and benefits citizens and companies by making their energy bills more independent from the short-term market price of electricity. The reform also helps accelerate the integration of more renewable energy sources in the energy system and enhance protection against market manipulation.
A large-scale business plan to further support the competitiveness and resilience of EU industry, the Clean Industrial Deal, was put forward in early 2025. The Deal will accelerate decarbonisation while simultaneously boosting EU manufacturing by lowering energy prices, creating quality jobs and the right conditions for companies to thrive.
How REPowerEU is funded
The Commission has mobilised close to €300 billion to fund the REPowerEU Plan. The Recovery and Resilience Facility (RRF) is at the heart of this funding.
Thanks to the amended RRF Regulation, additional REPowerEU grants worth €20 billion were allocated to the Member States through the Innovation Fund and the sale of Emissions Trading System (ETS) allowances.
To finance their REPowerEU plans, Member States can also request transfers from the Brexit Adjustment Reserve (BAR). The total amount available from the reserve is €5.4 billion.
Other sources of REPowerEU financing:
- Cohesion Policy funds
- Connecting Europe Facility
- European Agricultural Fund for Rural Development
- European Investment Bank
- National and EU funding in support of REPowerEU objectives
- National fiscal measures
- Private investment
Next steps
Three years on, the EU has successfully met most of the ambitious targets set out in the REPowerEU Plan and is now on good track to completely get rid of Russian fossil fuels while continuing to pursue the green transition and supporting Ukraine.
We remain focused on the continued delivery of the REPowerEU Plan, namely:
- Further reducing imports of Russian gas
- Boosting industrial decarbonisation
- Rolling out renewables faster
- Investing in energy infrastructure and interconnections
- Improving energy efficiency
Więcej informacji / More information
Źródło / Source: Komisja Europejska
Najnowsze wpisy