uwagi ZPPM – projekt ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych (UC 94)

Lubin, 22 października 2021 r.

ZPPM / 28S / X / 2021
 
Szanowna Pani
Olga Semeniuk
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii

Szanowna Pani Minister
W załączeniu przesyłam uwagi Związku Pracodawców Polska Miedź do projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych (numer w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UC94) z dnia z 29.09.2021 r., opublikowanego na stronie BIP Rządowego Centrum Legislacji w dniu 4.10.2021 r.

Stanowisko zostało przygotowane na podstawie ekspertyz i opinii pochodzących od podmiotów członkowskich Związku Pracodawców Polska Miedź, ekspertów Federacji Przedsiębiorców Polskich oraz podmiotów współpracujących (HIPH).
Związek Pracodawców Polska Miedź jest samorządną organizacją pracodawców, niezależną w swej działalności od organów władzy i administracji państwowej, samorządowej oraz innych organizacji. Nasza organizacja zrzesza 118 pracodawców, zatrudniających ponad 38 000 pracowników. Założycielem Związku jest KGHM Polska Miedź S.A., a naszymi członkami są również podmioty prywatne, w szczególności z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, jak również firmy samorządowe niezwiązane kapitałowo z Grupą KGHM. Od 25 lat Związek monitoruje i opiniuje projekty aktów prawnych istotnych dla gospodarki, chroniąc prawa i reprezentując interesy pracodawców i przedsiębiorców.
Związek Pracodawców Polska Miedź pozytywnie ocenia fakt przygotowania projektu ustawy mającego na celu dostosowanie systemu rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych w odniesieniu do kosztów poniesionych w latach 2021−2030, w sytuacji, kiedy będą obowiązywać nowe wytyczne Komisji Europejskiej w tym zakresie. Zagadnienia regulowane w projekcie ustawy mają ogromne znaczenie dla podmiotów zrzeszonych w naszej organizacji.
System rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych, jako schemat pomocy publicznej, uzyskał akceptację Komisji Europejskiej w odniesieniu do kosztów pośrednich poniesionych w latach 2019 – 2020. Schemat ten został opracowany przy zachowaniu pełnej zgodności z obowiązującymi do końca 2020 r. Wytycznymi w sprawie niektórych środków pomocy państwa w kontekście systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych po 2012 r. (dalej: „Wytyczne ETS”).
W toku notyfikacji Rząd RP zobowiązał się do wprowadzenia zmian oraz ponownej notyfikacji schematu rekompensat po wejściu w życie Nowych wytycznych w sprawie niektórych środków pomocy państwa w kontekście systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych po 2021 r. (dalej: „Nowe wytyczne ETS”). Nowe wytyczne ETS zostały opublikowane 25 września 2020 r. i obowiązują dla schematów pomocy publicznej w odniesieniu do kosztów pośrednich poniesionych w latach 2021 – 2030.
Zwracamy uwagę, iż na gruncie obowiązującej ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 2228 ze zm.; dalej: „ustawa o systemie rekompensat”), w wnioski o przyznanie rekompensat za koszty pośrednie poniesione w roku 2021, można składać w okresie od 1 stycznia do 31 marca 2022 r. Uwzględniając możliwy harmonogram prac legislacyjnych nad projektem zachodzi istotne ryzyko, iż nie zostaną one zakończone na tyle wcześnie, aby umożliwić wystąpienie o przyznanie rekompensat na nowych zasadach z początkiem 2022 r.
W takim przypadku obowiązująca ustawa o systemie rekompensat oparta na nieaktualnych już zasadach będzie stała w sprzeczności z Nowymi wytycznymi ETS (które nie mają skutku bezpośrednio obowiązujących norm prawnych). Przyznanie pomocy w oparciu o obowiązujące w ustawie zasady może doprowadzić do zakwestionowania przydzielonej pomocy publicznej jako niezgodnej z rynkiem wewnętrznym, a w konsekwencji narazić beneficjentów na ryzyko zwrotu pomocy. Dodatkowo m.in. z uwagi na zmieniający się katalog sektorów energochłonnych uprawnionych do uzyskania pomocy, a także wprowadzenie możliwości uzyskania dodatkowych rekompensat, wielu beneficjentów może zostać wykluczonych z możliwości otrzymania wsparcia lub otrzymać je w znacznie ograniczonym zakresie.
W związku z tym apelujemy o przyspieszenie prac legislacyjnych i pilne dostosowanie ustawy o systemie rekompensat do regulacji unijnych. W tym celu postulujemy odpowiednie dostosowanie harmonogramu prac legislacyjnych na etapie rządowym, tak, żeby projekt mógł zostać przyjęty jeszcze w 2021 r., a jego obowiązywanie rozpoczęło się wraz z początkiem 2022 r.
Uprzejmie proszę o wzięcie pod uwagę zaprezentowanej argumentacji przy tworzeniu ostatecznego kształtu projektu aktu prawnego, na dalszym etapie prac legislacyjnych lub w przypadku jego zmiany w przyszłości.
Wyrażając nadzieję na przychylne podejście do uwag, pozostaję z wyrazami szacunku.
Beata Staszków
Prezes Zarządu Związku Pracodawców Polska Miedź