Dopiero zaczyna się luty, a Twoje noworoczne postanowienia już odeszły w siną dal? Często szukasz wymówek, aby zrezygnować ze spraw, które były dla Ciebie ważne? Jesteś mistrzem/mistrzynią odkładania zadań? Masz tego dość i chciałbyś się zmienić, ale nie wiesz, jak to zrobić? Pomocne mogą być techniki automotywacji, o których przeczytasz w artykule.

Tematy efektywności osobistej, skuteczności działania, umiejętności określania celów i konsekwentnej ich realizacji bardzo często pojawiają się na szkoleniach rozwijających kompetencje zawodowe zespołów. Nie bez powodu. Zdolność świadomego kontrolowania poziomu własnego zaangażowania w codzienną pracę jest kluczowa dla jej jakości. Przykłady osób, które osiągnęły sukces pokazują, że znacznie ważniejsze od obiektywnych uwarunkowań i zewnętrznego wpływu jest to, do czego sami jesteśmy przekonani. Automotywacja jest niezwykle istotna, zwłaszcza gdy mamy do czynienia z trudnymi sytuacjami: kryzysem w pracy, zmianami zachodzącymi w organizacji, piętrzącymi się obowiązkami, czy po prostu wypaleniem zawodowym. Skuteczne metody automotywacji prezentował podczas szkolenia warsztatowego dr Dariusz Góras, trener biznesu, coach, właściciel firmy Maestrium.

Zachęcanie kogoś do działania jest znacznie prostsze niż motywowanie samego siebie. To drugie wymaga wytrwałości, samozaparcia, a przede wszystkim skupiania się na pozytywnych aspektach swojego działania. Warto jednak wyćwiczyć umiejętność automotywacji. Pozwala ona bowiem nie tylko radzić sobie z obowiązkami zawodowymi. Wewnętrzna motywacja ma jeszcze większe znaczenie w osobistym życiu, naszych indywidualnych planach i oczekiwaniach wobec samego siebie. Taka wiedza, połączona z odpowiednim jej stosowaniem ułatwia pozbycie się stresu i znużenia, zapewniając większą radość płynącą z wykonywania zadań. Życie staje się bardziej satysfakcjonujące, zyskujemy wiarę we własne możliwości, poczucie sprawczości – przekonuje dr Dariusz Góras.

Pierwszym i często najtrudniejszym etapem na drodze do skutecznej automotywacji jest właściwe określenie celów. Powinny one być jasne, realne, mierzalne, określone w czasie. Im bardziej skomplikowane zadanie, im głębsza ma być zmiana, tym jest to trudniejsze. Dr Góras radzi skorzystać z filozofii Kaizen – metody małych kroków.   

Nie wszystko od razu, nie wszystko na raz. Dajmy sobie odpowiedni czas na każde działanie. Tym, czego na starcie potrzebujemy, jest świadomość kim chcemy być i dokąd zmierzamy. Odpowiednio wyznaczony cel wspiera automotywację i w przeciwwadze – cel niejasny, źle sformułowany, nierealny będzie nas osłabiał. Nie mylmy również planów z marzeniami. Możemy sobie postanowić, że będziemy wiecznie piękni, młodzi i bogaci. Obawiam się jednak, że rzeczywistość szybko sprowadzi nas na ziemię. Jeżeli jednak założymy, że będziemy prowadzić zdrowy styl życia, dbać o swój dobrostan, z rozwagą, konsekwentnie, krok po kroku budować ścieżkę kariery mamy większe prawdopodobieństwo osiągnięcia sukcesu – podpowiada dr Dariusz Góras.

Pomocna w planowaniu dowolnego działania będzie sześcioetapowa technika określania celów proponowana przez naszego eksperta:

1. SFORMUŁUJ CEL ­ – napisz jedno zdanie zwięźle i jasno przedstawiające to, co ma być wynikiem planowanych działań. Pamiętaj, aby zawierało odniesienie do czasu i głównego wskaźnika osiągniecia celu.
2. OKREŚL WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘCIA ­ – skąd będziesz wiedział, że cel jest osiągnięty, jakimi miarami, wskaźnikami się posłużysz?
3. ROZPOZNAJ PRZESZKODY I TRUDNOŚCI – przeanalizuj nawet najdrobniejsze rzeczy, które mogą ci przeszkodzić w realizacji zadania i zastanów się, jak sobie z nimi poradzisz.
4. ZAGOSPODARUJ ZASOBY ­- zdiagnozuj, czym dysponujesz, aby przezwyciężyć potencjalne problemy (min.: czas, pieniądze, umiejętności, znajomości, fachowcy, wiedza, technologia itp.).
5. SKONSTRUUJ PLAN – w pierwszej kolejności rozbij cel się na szereg etapów. Następnie określ czas i zakres kolejnych działań.
6. ZBADAJ EKOLOGIĘ ­ – upewnij się, czy cel, jaki obrałeś oraz plan, który do niego doprowadzi, pozostaje w zgodzie z tobą i twoim najbliższym otoczeniem. Zastanów się jakie mogą być negatywne konsekwencje i przemyśl, czy jesteś na nie gotowy.

Udało się. Wiemy czego chcemy, mamy sformułowany cel, określone etapy jego realizacji, wszystko rozpisane i umiejscowione w czasie. Pozostaje ostatni krok – zacząć pracę. Jakże często mówimy sobie: działam od poniedziałku, następnego miesiąca, Nowego Roku. Czyli w praktyce od „świętego nigdy”. Im trudniejsze zadanie, tym łatwiej poddajemy się mechanizmowi prokrastynacji (zwlekania, odkładania w czasie).

Polega on na tym, że dzięki odłożeniu wykonania czynności na później początkowo następuje poprawa samopoczucia – pojawiają się radość oraz ulga, że nie trzeba działać natychmiast, a ponadto można zaangażować się w bardziej przyjemne zadania. W rezultacie jednak narażamy się na stres spowodowany poczuciem, że nie zdążymy prawidłowo wykonać daną czynność. Poza psychologicznymi, możemy ponieść także dotkliwe konsekwencje służbowe. Lepiej zatem nauczyć się wdrażania zasady ­ zrobię to od razu, w zaplanowanym czasie. Wiem, łatwo powiedzieć, trudniej zrobić. Dlatego ćwiczymy na warsztatach konkretne metody walki z prokrastynacją – wyjaśnia dr Dariusz Góras.

Zjawisko prokrastynacji jest powszechne. Wg badań (CATI, 2016) na losowo wybranej próbie 500 Polaków – odkładanie czynności na później deklarowało 85% mężczyzn oraz 80% kobiet. W kontekście zawodowym, czy edukacyjnym częściej mówili o tym młodzi ludzie, stąd drugie określenie „syndrom studenta”. Okazuje się, że jesteśmy mniej skłonni zwlekać z zadaniami w pracy, działa tu system zewnętrznych motywacji. Znacznie łatwiej odsuwać na nieokreśloną przyszłość osobiste cele. Stąd tak mała skuteczność noworocznych postanowień. Tymczasem zgodnie z zasadami automotywacji, to przed samym sobą powinniśmy być szczególnie odpowiedzialni. Sprzymierzeńcami prokrastynacji są m.in lęk przed porażką, bezradnością, a czasami sukcesem, ochrona własnego poczucia wartości.

Jest wiele metod walki ze słabościami i lękami. Rzadko jest to proste, dlatego radzę poznać różne sposoby, wybrać taki, który nam odpowiada i… wytrwać. Nie poddawać się początkowemu zwątpieniu, przezwyciężyć głos wewnętrznego marudy „i tak się nie uda”. Bo to czy Ci się powiedzie, czy nie w decydującym stopniu zależy od Ciebie. Dziel zadanie na łatwiejsze segmenty, wyznacz czas, zrób checklistę, zaznaczaj postępy na wykresie, ustal kary i nagrody, pozwalaj sobie na mini przerwy, jeżeli możesz wykonuj zadanie z innymi, lub poinformuj otoczenie, jaki masz plan. Będzie to dla Ciebie dodatkowe wsparcie. Zacznij działać, zrób pierwszy mały krok, a przekonasz się, że dasz radę – podpowiada dr Dariusz Góras.

I dochodzimy do kolejnego, ważnego elementem strategii automotywacji, czyli pracy z emocjami i przekonaniami. Zdarzać się nam może, i to wcale nie rzadko, błądzić w obiektywnej ocenie sytuacji, mylić fakty z naszymi opiniami i poglądami w danej kwestii, wyciągać pochopnie wnioski, bazując na wcześniejszych nieadekwatnych doświadczeniach. Dr Góras przekonuje, że będziesz się lepiej emocjonalnie czuł i więcej w życiu osiągniesz, kiedy Twoje osobiste prawdy będą oparte na faktach.

Praca z przekonaniami, to prawdziwe wyzwanie. Czy wiecie, że większość myśli, jakie pojawiają się nam w głowie, nie jest nasza. Powtarzamy opinie za rodzicami, nauczycielami, znajomymi, mediami. Ferujemy wyroki, nieoparte na realnych przesłankach. To utrudnia nam codzienne życie, a przede wszystkim może powodować zaburzoną ocenę przyszłych zdarzeń. Nie da się w kilku zdaniach podsumować tego wątku, zapraszam na moje warsztaty, podczas których ćwiczymy metodę TPSKA (trudność, przekonanie, skutek, kwestionowanie, aktywacja). To bardzo skuteczne narzędzie – podkreśla dr Dariusz Góras.

I jeszcze jedna kwestia. Naturą motywacji, jest to, że przychodzi i odchodzi falami. Spadki motywacji są czymś naturalnym. Zdaniem dr Górasa nasz organizm nie wytrzymałby poziomu pobudzenia pozwalającego stale działać na najwyższych obrotach.

Automotywacja jest zjawiskiem indywidualnym, ponieważ każdą z osób mogą motywować bądź demotywować zgoła różne czynniki. To, co inspiruje jednego człowieka, na innego może działać zupełnie odwrotnie – dodaje dr Dariusz Góras.

By zaistniał proces motywacji muszą być spełnione odpowiednie do tego warunki, przede wszystkim; wynik, jaki osiągnie człowiek po podjęciu działania musi być oceniany przez niego jako użyteczny oraz człowiek musi mieć przekonanie, że jest w stanie osiągnąć założony cel.

Życzymy Wam sukcesów w trudnej walce z samym sobą.