Projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego

Uprzejmie informuję, że do konsultacji publicznych skierowany został projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (numer z wykazu UD90).

Przedmiotowy projekt aktu prawnego wraz z Uzasadnieniem, Oceną Skutków Regulacji oraz załącznikiem do OSR dostępny jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod adresem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12387255/katalog/13070559#13070559

Uprzejmie proszę o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 23 lipca 2024 roku na adres: kuydowicz@pracodawcy.pl w wersji elektronicznej umożliwiającej edytowanie tekstu.

Przedłożenie projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ma na celu wprowadzenie do porządku prawnego regulacji zapewniających stabilny system finansowania jednostek samorządu terytorialnego. Samorządy bowiem odpowiadają za świadczenie większości podstawowych usług publicznych dla mieszkańców.

Projektowana nowelizacja pozwoli na zbudowanie nowego systemu finansowania zadań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego gwarantującego ich samodzielność finansową i stabilizację ich dochodów, na co również wskazywała Najwyższa Izba Kontroli w Wystąpieniu pokontrolnym P/23/049 – Prawidłowość zapewnienia jednostkom samorządu terytorialnego finansowania zadań publicznych.

Główne cele proponowanych zmian to:

  • Cel 1 – Wzmocnienie i ustabilizowanie finansów JST poprzez zwiększenie dochodów własnych, od których zależą możliwości realizacji zadań i rozwoju samorządów. Zgodnie z rozwiązaniami proponowanymi w projekcie samorządy będą finansowane głównie dochodami podatkowymi, zaś subwencje z budżetu państwa będą mieć charakter jedynie uzupełniający.
  • Cel 2 – Oparcie zasilenia finansowego JST na dochodach własnych wynikających z lokalnej bazy podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych, przy czym – co istotne – dochody JST z tytułu udziału w PIT i CIT zostaną ustabilizowane i uwolnione od wpływu zmian podatkowych.
  • Cel 3 – Obiektywne i algorytmiczne naliczanie środków finansowych dla każdej JST. Konieczne jest przywrócenie systemowi dochodów JST przejrzystości, apolityczności i adekwatności kryteriów podziału środków. Proponowany w projekcie system dochodów JST oparty będzie na obiektywnych parametrach (mierzalnych za pomocą danych statystycznych i niepodatnych na manipulacje).
  • Cel 4 – Zapewnienie lepszej alokacji środków publicznych. Proponowany w projekcie system dochodów JST będzie uwzględniał specyfikę poszczególnych kategorii JST, obejmując przy tym nie tylko kwestię zróżnicowań dochodowych ale również – pomijaną w obecnym systemie – kwestię potrzeb wydatkowych JST wynikających z realizowanych zadań.
  • Cel 5 – Uelastycznienie systemu oraz ograniczenie nadmiernie rozbudowanego przepływu środków pomiędzy budżetem państwa a JST. W obecnym systemie dochodów JST, zamożne samorządy dokonują wpłat do budżetu państwa (tzw. janosikowe), a jednocześnie są beneficjentami tych środków. Proponowane w projekcie rozwiązania zmierzają do ograniczenia przepływów środków pomiędzy samorządami a budżetem państwa, tak by samorządy nie dokonywały wpłat do budżetu państwa.
  • Cel 6 – Zwiększenie wpływu Strony Samorządowej na podział środków dla JST. Projekt przewiduje wprowadzenie do systemu dochodów JST rozwiązań stwarzających możliwość podziału – przy udziale strony samorządowej – środków finansowych w zależności od zmieniających się z roku na rok warunków realizacji zadań w jednostkach samorządu terytorialnego.