Szanowni Państwo, Członkowie Związku Pracodawców Polska Miedź

Uprzejmie informuję, że do konsultacji publicznych skierowany został projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (numer z wykazu UDER15).

Przedmiotowy projekt aktu prawnego wraz z Uzasadnieniem oraz Oceną Skutków Regulacji dostępny jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod adresem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12397358/katalog/13125362#13125362

Uprzejmie proszę o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 7 maja 2025 roku na adres: kuydowicz@pracodawcy.pl w formie tabeli uwag przesyłanej w załączeniu, w wersji elektronicznej umożliwiającej edytowanie tekstu.

1. Obowiązujący próg stosowania ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych oraz ustawy z dnia 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi

Obecnie, minimalny próg stosowania ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1320, dalej: „ustawa Pzp” lub „ustawą – Prawo zamówień publicznych”) oraz próg, od którego stosuje się przepisy ustawy z dnia 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. z 2023 r. poz. 140, dalej: „ustawa o umowie koncesji”), określony został na poziomie 130 000 zł. Próg ten obowiązuje od 2021 r. i nie był zmieniany na przestrzeni ostatnich lat, mimo znacznej skumulowanej inflacji w latach 2021-2023. Wobec zmieniających się kosztów realizacji robót budowlanych, dostaw oraz usług, poziom 130 000 zł wydaje się już nieadekwatny do realiów obrotu gospodarczego.

Udzielanie zamówień publicznych na podstawie przepisów ustawy Pzp oraz zawieranie umów koncesji z zastosowaniem przepisów ustawy o umowie koncesji wiąże się z koniecznością stosowania nieco bardziej sformalizowanych procedur oraz realizacją przez zamawiających i wykonawców szerszych obowiązków, zmierzających m.in. do zachowania odpowiedniej przejrzystości i proporcjonalności postępowań (w przypadku zamawiających obowiązki te związane są np. z prowadzeniem dokumentacji postępowania). W przypadku zamówień publicznych o mniejszych wartościach, stosowanie proceduralnych ograniczeń wynikających z ustawy Pzp (ustawy o umowie koncesji) nie jest konieczne, zaś za adekwatne należy uznać stosowanie procedur udzielania zamówień uregulowanych w przepisach wewnętrznych poszczególnych zamawiających.

W 2023 r. wartość zamówień publicznych realizowanych z zastosowaniem przepisów ustawy Pzp, określona w oparciu o dane zawarte w rocznych sprawozdaniach o zamówieniach, wyniosła ok. 279,8 mld zł, w tym wartość udzielonych zamówień od progu 130 000 zł do progów unijnych kształtowała się na poziomie ok. 73,6 mld zł, a zamówienia o wartości równej lub przekraczającej progi unijne wyniosły ok. 206,2 mld zł. 

Dane będące w dyspozycji Urzędu Zamówień Publicznych (dalej: „UZP”), wskazują, że przybliżona wartość całego rynku zamówień publicznych w 2023 r. (obejmująca zarówno zamówienia udzielane w procedurach określonych ustawą Pzp, jak i na podstawie wyłączeń z obowiązku stosowania ustawy Pzp) wyniosła łącznie ok. 579,7 mld zł.

2. Analiza potrzeb i wymagań w ustawie – Prawo zamówień publicznych

Konkurencyjność ofert składanych w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego stanowi istotny czynnik efektywności udzielania zamówień publicznych. Mimo stworzenia wielu instrumentów, które miały mobilizować wykonawców, ich zainteresowanie zamówieniami publicznymi, mierzone liczbą składanych ofert, od kilku lat utrzymuje się na niskim, niesatysfakcjonującym poziomie. Stan ten negatywnie wpływa na proces udzielania zamówień, w tym potencjalnie na jakość i cenę oferowanych produktów i usług.

Na podstawie danych udostępnionych w Nr 12/2024 Biuletynu Informacyjnego Urzędu Zamówień Publicznych w roku 2024 średnia liczba ofert składanych w postępowaniach o wartości mniejszej niż progi unijne, prowadzonych na podstawie ustawy – Prawo zamówień publicznych, wyniosła 2,89 oferty.  

https://www.gov.pl/web/uzp/biuletyny-informacyjne-uzp

Jednym z instrumentów, który ma służyć przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w celu efektywnego udzielenia zamówienia, a więc może być wykorzystany do podniesienia konkurencyjności w postępowaniu, a następnie najlepszej realizacji zamówienia, jest analiza potrzeb i wymagań uregulowana w art. 83 ustawy – Prawo zamówień publicznych. Zamawiający publiczny jest zobowiązany dokonać analizy potrzeb i wymagań przed wszczęciem postępowania klasycznego o wartości równej lub przekraczającej progi unijne.

1. Podwyższenie obecnego progu stosowania ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji ze 130 000 złotych do 170 000 złotych

Proponuje się podwyższenie minimalnego progu dla stosowania ustawy Pzp oraz progu stosowania ustawy o umowie koncesji z obecnego poziomu 130 000 zł do poziomu 170 000 zł. Potrzeba podwyższenia progu podyktowana jest znacznymi zmianami cen towarów i usług na przestrzeni ostatnich lat, w konsekwencji zaś wzrostem kosztów realizacji robót budowlanych, dostaw i usług. Obowiązujący od 2021 r. próg stosowania ustawy Pzp i (ustawy o umowie koncesji) w wysokości 130 000 zł odzwierciedla wyraźnie mniejszą wartość rynkową.

Zmiana wysokości progu stosowania ustawy Pzp oraz progu stosowania ustawy o umowie koncesji pozwoli na zachowanie elastyczności i adekwatne dopasowanie sposobu wyboru wykonawcy oraz trybu zawierania umów o zamówienia publiczne do potrzeb zamawiających i wykonawców identyfikowanych w przypadku zamówień o niższych wartościach (wartości nieprzekraczającej progu stosowania ustawy Pzp oraz ustawy o umowie koncesji).

Podwyższenie progu kwotowego stosowania ustawy Pzp będzie skutkowało mniejszym sformalizowaniem procesu udzielania zamówień w odniesieniu do znacznej grupy zamówień. Według danych UZP za 2024 r. uzyskanych z Biuletynu Zamówień Publicznych, zmiana będzie dotyczyć blisko 9 000 (8 664) zamówień publicznych udzielanych w przedziale wartości zamówienia między 130 000 złotych a 169 999,99 złotych. Łączna wartość zamówień publicznych udzielonych w 2024 r. w tym przedziale kwotowym to ponad 1 300 000 000 (1 305 765 029) złotych brutto. Przy czym łączna liczba zamawiających udzielających zamówień (na podstawie rocznych sprawozdań o udzielonych zamówieniach za 2024 r. przekazanych Prezesowi UZP) to blisko 32 000 (do UZP wpłynęło 31 820 sprawozdań za 2024 r.).

W celu ustalenia poziomu nowego progu kwotowego stosowania ustawy Pzp oraz stosowania ustawy o umowie koncesji, w związku z czynnikiem inflacyjnym, Prezes Urzędu Zamówień Publicznych podjął współpracę z Prezesem Głównego Urzędu Statystycznego. W efekcie w GUS wypracowano kilka wariantów rozwiązań dotyczących ustalenia zagregowanego wskaźnika zmiany cen łącznie dla produktów (dóbr i usług), towarów i materiałów będących przedmiotem zamówień publicznych o wartości od 130 000 złotych, w okresie od 2021 r. do 2024 r., z uwzględnieniem dostępnych danych za 2025 r. Szczegółowe informacje w tym zakresie zostały przedstawione w załączniku do niniejszej OSR.

2. Podnoszenie konkurencyjności w zamówieniach publicznych z użyciem analizy potrzeb i wymagań

Analiza potrzeb i wymagań powinna służyć podnoszeniu konkurencyjności w takich postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, w których konkurencja między ofertami wykonawców jest przewidywana.

W przypadku konkurencyjnych trybów udzielania zamówień, zamawiający na etapie przygotowania postępowania powinien poddać analizie m.in. to jak określić warunki zamówienia, aby podnieść konkurencyjność postępowania o udzielenie zamówienia, innymi słowy, jak określić warunki zamówienia, by zwiększyć liczbę wykonawców ubiegających się o udzielenie danego zamówienia, a w efekcie jak zwiększyć liczbę ofert w danym postępowaniu.

W związku z tym, w ramach analizy potrzeb i wymagań, projektowana ustawa przewiduje dodanie regulacji nakładającej na zamawiającego w zakresie rozeznania rynku obowiązku badania wpływu planowanego zamówienia na konkurencyjność (dodawana lit. c w art. 83 ust. 2 pkt 2). Ponadto przewiduje się dodanie regulacji, zgodnie z którą w przypadku konkurencyjnych trybów udzielania zamówień, zamawiający w dokumencie „Analiza potrzeb i wymagań”, opracowywanym jeszcze przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia wskazywałby, jak planuje ukształtować warunki zamówienia, aby podnieść konkurencyjność danego postępowania o udzielenie zamówienia (dodawany pkt 3a w art. 83 ust. 3).  Jako przykłady mechanizmów (warunków zamówienia) przyczyniających się do zwiększenia liczby ofert w postępowaniu o udzielenie zamówienia można wskazać: konkurencyjny opis przedmiotu zamówienia, ustalenie odpowiedniego terminu składania ofert, ustalanie warunków udziału w postępowaniu, które nie są nadmiarowe w zestawieniu z przedmiotem zamówienia, czy określenie jakościowych kryteriów oceny ofert.

Z wyrazami szacunku