Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazów, wniosków i wypłat świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Szanowni Państwo, Członkowie Związku Pracodawców Polska Miedź

Uprzejmie informuję, że do konsultacji publicznych skierowany został projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazów, wniosków i wypłat świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (numer z wykazu 57).

Przedmiotowy projekt aktu prawnego wraz z załącznikami, Uzasadnieniem oraz Oceną Skutków Regulacji dostępny jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod adresem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12400609/katalog/13146968#13146968

Uprzejmie proszę o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 25 sierpnia 2025 roku na adres: kuydowicz@pracodawcy.pl w wersji elektronicznej umożliwiającej edytowanie tekstu.

Projektowane rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazów, wniosków i wypłat świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, ma na celu umożliwienie składania dokumentów (określonych rozporządzeniem) w postaci papierowej lub elektronicznej, umożliwiając podmiotowi składającemu wybór złożenia tych dokumentów w dogodny dla niego sposób.

Zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2025 r. poz. 433, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, w razie niewypłacalności pracodawcy są zaspokajane roszczenia pracowników, a także byłych pracowników oraz uprawnionych do renty rodzinnej członków rodziny zmarłego pracownika lub zmarłego byłego pracownika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 ustawy, w okresie miesiąca od daty niewypłacalności pracodawcy, pracodawca, zarządca, syndyk, likwidator lub inna osoba sprawująca zarząd majątkiem pracodawcy sporządza i składa marszałkowi województwa zbiorczy wykaz niezaspokojonych roszczeń, (…), określając osoby uprawnione, o których mowa w art. 10, oraz tytuły i wysokość roszczeń wnioskowanych do zaspokojenia ze środków Funduszu. Zbiorczy wykaz obejmuje roszczenia z okresów poprzedzających datę niewypłacalności pracodawcy.  Jeżeli zaspokojeniu podlegają roszczenia z okresów następujących po dacie niewypłacalności pracodawcy, ww. podmiot sporządza i składa marszałkowi województwa niezwłocznie po ustaniu stosunku pracy osób uprawnionych wykazy uzupełniające. Wykazy obejmują wskazanie tych osób oraz tytuły i wysokość roszczeń. Wypłata świadczeń może nastąpić także na podstawie wniosku pracownika, byłego pracownika lub uprawnionych do renty rodzinnej członków rodziny zmarłego pracownika lub zmarłego byłego pracownika (art. 16 ust. 1 ustawy).

Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 października 2017 r. w sprawie wykazów, wniosków i wypłat świadczeń z Funduszu, określa: wzór zbiorczego wykazu niezaspokojonych roszczeń pracowniczych, wzór wykazu uzupełniającego niezaspokojonych roszczeń pracowniczych oraz wzór wniosku o wypłatę świadczeń z tytułu niezaspokojonych roszczeń pracowniczych, a także tryb: składania wykazów oraz ww. wniosku, przekazywania środków finansowych Funduszu na wypłaty świadczeń, dokonywania wypłat świadczeń z Funduszu, oraz rodzaje dokumentów wymaganych do wypłaty świadczeń.

W dotychczasowym stanie prawnym rozporządzenie z dnia 24 października 2017 r. przewidywało możliwość składania do marszałka województwa wykazu zbiorczego i wykazu uzupełniającego w postaci papierowej w trzech jednobrzmiących egzemplarzach oraz w postaci elektronicznej. Dodatkowo do wykazu zbiorczego lub wykazu uzupełniającego podmiot składający dołącza odpowiednie dokumenty potwierdzające uprawnienie do wypłaty świadczeń z Funduszu (§ 3 ust. 1–3 i § 4 ust. 1 rozporządzenia).

Rozporządzenie z dnia 24 października 2017 r. przewidywało również możliwość składania marszałkowi województwa wniosków indywidualnych o wypłatę świadczeń z Funduszu (oraz innych wymienionych w rozporządzeniu dokumentów), wyłącznie w postaci papierowej, w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach (§ 7 rozporządzenia).

Dotychczasowe regulacje narzucały podmiotom składającym dokumenty, o których mowa w rozporządzeniu, ich przekazywanie marszałkowi województwa – w formie papierowej w 2 lub 3 egzemplarzach, w zależności od rodzaju wykazu, oraz dodatkowo w formie elektronicznej, nie dając możliwości wyboru formy złożenia dokumentów. 

W projektowanym rozporządzeniu dokonano również zmiany dostosowującej, wynikającej z obowiązku nałożonego na podmioty publiczne przez ustawę o doręczeniach elektronicznych z dnia 18 listopada 2020 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 1045, z późn. zm.), polegającej na zmianie sposobu doręczania dokumentów, o których mowa w rozporządzeniu, i wprowadzeniu obowiązku ich przekazywania na „adres do doręczeń elektronicznych”, co jest zgodne z art. 4 ust. 1 w zw. z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych.

Projekt ma na celu zmianę następujących przepisów rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 października 2017 r. w sprawie wykazów, wniosków i wypłat świadczeń z Funduszu:

  • § 3 ust. 1 – zmiana przepisu ma na celu umożliwienie składania wykazu zbiorczego w postaci papierowej lub elektronicznej, zamiast w postaci papierowej w trzech jednobrzmiących egzemplarzach oraz w postaci elektronicznej”,
  • § 3 ust. 3 pkt 4 – zmiana przepisu ma na celu usunięcie z tej regulacji wyrażenia „instytucja finansowa”. Do wykazu zbiorczego lub wykazu uzupełniającego podmiot składający dołącza aktualne zaświadczenia o numerze rachunku (bankowego) prowadzonego dla podmiotu składającego. Definicja „instytucji finansowej”, określona w art. 4 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 1646, z późn. zm.) stanowi, że jest to podmiot niebędący bankiem ani instytucją kredytową. Z tego powodu konieczne było usunięcie tego wyrażenia,
  • § 3 ust. 3 pkt 5 – dodanie pkt 5 do ust. 3 w § 3 rozporządzenia umożliwia podmiotowi składającemu wygenerowanie w wykazie podatników VAT, o którym mowa w art. 96b ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2025 r. poz. 222), aktualnego zaświadczenia o numerze rachunku prowadzonego dla podmiotu składającego zbiorczy wykaz, bez konieczności osobistego stawiennictwa w banku, w celu pobrania takiego zaświadczenia,
  • § 4 ust. 1 – zmiana przepisu ma na celu umożliwienie składania wykazu uzupełniającego w postaci papierowej lub elektronicznej, zamiast w postaci papierowej w trzech jednobrzmiących egzemplarzach oraz w postaci elektronicznej,
  • § 6 ust. 1 – zmiana przepisu ma na celu umożliwienie marszałkowi województwa przekazywanie informacji, w postaci papierowej lub elektronicznej, podmiotowi składającemu, o wysokości zatwierdzonych kwot środków finansowych Funduszu, zamiast przekazywania podmiotowi składającemu dwóch egzemplarzy zbiorczego wykazu,
  • § 6 ust. 3 – zmiana przepisu jest konsekwencją modyfikacji § 6 ust. 1 rozporządzenia, polegającej na rezygnacji z przekazywania przez marszałka województwa podmiotowi składającemu dwóch egzemplarzy zbiorczego wykazu,
  • § 6 ust. 4 pkt 2 – zmiana przepisu jest konsekwencją zmiany § 6 ust. 1 rozporządzenia i dotyczy odstąpienia od przekazywania przez podmiot składający jednego egzemplarza wykazu zbiorczego. W przepisie dokonano modyfikacji trybu przekazywania przez podmiot składający marszałkowi województwa potwierdzenia przekazania osobom uprawnionym środków finansowych, o których mowa w § 5 ust.1, w postaci papierowej lub elektronicznej, przedstawiając odpowiednio:
  1. kopię pokwitowania przyjęcia gotówki, o którym mowa w art. 462 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061, z późn.  zm.), sporządzonego w formie pisemnej zawierające: imię i nazwisko osoby, która dokonała płatności, lub nazwę podmiotu, który dokonał płatności, imię i nazwisko osoby, która otrzymała płatność, kwotę dokonanej płatności, metodę płatności, tytuł prawny oraz podpis osoby, która przyjęła gotówkę,
  2. kopię potwierdzenia przekazania środków finansowych na rachunek bankowy osoby uprawnionej za pośrednictwem banku, o którym mowa w art. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 1646, z późn. zm.),
  3. kopię potwierdzenia przekazania środków finansowych osobie uprawnionej przekazem pocztowym za pośrednictwem operatora pocztowego, o którym mowa w art. 3 pkt 12 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2025 r. poz. 336),
  • § 6 ust. 4 pkt 3 – zmiana przepisu ma na celu uregulowanie sposobu przekazywania przez podmiot składający marszałkowi województwa kopii potwierdzeń odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, składek na ubezpieczenia zdrowotne i ubezpieczenia społeczne oraz przekazania należności alimentacyjnych „w postaci papierowej lub elektronicznej”,
  • § 7 ust. 1 – zmiana przepisu ma na celu uregulowanie sposobu składania wniosku indywidualnego poprzez umożliwienie składania tego wniosku „w postaci papierowej lub elektronicznej”, zamiast: „w postaci papierowej (…) w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach”,
  • § 9 – zmiana przepisu dotyczy zastąpienia (obowiązującej do dnia 30 kwietnia 2018 r.) ustawy o swobodzie działalności gospodarczej ustawą z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2025 r. poz. 89), w której uregulowana została instytucja osoby upoważnionej do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego, który dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej utworzył oddział z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przedsiębiorca zagraniczny tworzący oddział jest obowiązany ustanowić osobę upoważnioną w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego. Instytucja osoby upoważnionej do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego była uregulowana w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Dnia 30 kwietnia 2018 r. ustawa o swobodzie działalności gospodarczej przestała obowiązywać, a regulacje dotyczące oddziałów przedsiębiorców zagranicznych zostały unormowane w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W projektowanym rozporządzeniu dokonano również zmiany dostosowującej przez dodanie przepisów:

  • § 6 ust. 2, który określa sposób doręczania informacji o wysokości zatwierdzonych kwot środków finansowych Funduszu, o których mowa w § 5 ust. 1, którą marszałek województwa przesyła podmiotowi składającemu, i wprowadza obowiązek ich przekazywania za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz. U. poz. 620), lub na adres do doręczeń elektronicznych,
  • § 10a, który określa sposób doręczania marszałkowi województwa wykazu zbiorczego, wykazu uzupełniającego, wniosku indywidualnego oraz kopii dokumentów, o których mowa w § 6 ust. 4-5, i wprowadza obowiązek ich przekazywania za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia, lub na adres do doręczeń elektronicznych.

Konieczność wprowadzenia projektowanej regulacji zawartej w § 6 ust. 2 oraz § 10a, w zakresie wprowadzenia obowiązku przekazywania ww. dokumentów na adres do doręczeń elektronicznych, wynika z obowiązku nałożonego na podmioty publiczne przez ustawę z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1045, z późn. zm.), polegającej na zmianie sposobu doręczania dokumentów, o których mowa w rozporządzeniu, i wprowadzeniu obowiązku ich przekazywania na „adres do doręczeń elektronicznych”, co jest zgodne z art. 4 ust. 1 w zw. z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych.

Stosownych zmian dostosowujących dokonano również w załącznikach nr 1, 2 i 3 do rozporządzenia. Z uwagi na ilość zmian w załącznikach zdecydowano o nadaniu nowego brzmienia tych załączników w całości. Zmiany dotyczą tylko niezbędnego zakresu poprzez dostosowanie użytych pojęć do pojęć zgodnych z treścią rozporządzenia oraz ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146, z późn. zm.) i ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 163, z późn. zm.). Dokonano również drobnych redakcyjnych poprawek, aby załączniki były bardziej spójne, czytelne i estetyczne.

W załączniku nr 1, o nazwie: „zbiorczy wykaz niezaspokojonych roszczeń pracowniczych”, oraz w załączniku nr 2, o nazwie: „wykaz uzupełniający niezaspokojonych roszczeń pracowniczych”, w tabeli wykazów części pierwszej (I) obu załączników, usunięto kolumnę nr 24, której nazwa brzmiała: „kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacana w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych”.

W pierwotnej wersji przedmiotowej tabeli, w kolumnie 23 części I obu załączników należało wykazać kwotę zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, obliczoną odpowiednio od kwoty świadczeń wykazanej w kolumnie 20 (tj. po odliczeniu kwot składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych ze środków ubezpieczonego/pracownika), po odliczeniu kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne wykazanej w kolumnie 24 (której nazwa brzmiała: „kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacana w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych”), zgodnie z art. 95 ówczesnej ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1793, z późn. zm.). Kwotę wykazywaną w kolumnie 24 części I obu załączników należało obliczyć według stopy procentowej określonej w art. 27b ust. 2 ówczesnej ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.).

W załączniku nr 3, o nazwie „wniosek o wypłatę świadczeń z tytułu niezaspokojonych roszczeń pracowniczych” (zwanego dalej wnioskiem), w części IV wniosku, którą wypełnia marszałek województwa, dokonano zmiany pkt 2 przez usunięcie ppkt 1) „kwota potrącenia od podatku dochodowego” i ppkt 2) „kwota pobierana z dochodu ubezpieczonego”.

Konieczność zmiany załącznika nr 1, 2 i 3 do rozporządzenia wynika z uchylenia – ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105), która weszła w życie 1 stycznia  2022 r. – art. 95 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz art. 27b ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W efekcie powyższych zmian w tabeli wykazów części pierwszej (I) załącznika nr 1 i 2, po usunięciu kolumny 24 w kolumnie 23 należy wykazać kwotę zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, od zatwierdzonych do wypłaty świadczeń.

Natomiast w załączniku nr 3, w części IV wniosku, którą wypełnia marszałek województwa, w pkt 2 należy wykazać: składkę na ubezpieczenie zdrowotne, kwotę stanowiącą podstawę naliczenia składki, kwotę do przekazania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Wobec powyższego dokonano również aktualizacji treści objaśnień załączników nr 1, 2 i 3 do rozporządzenia, tj.: w „objaśnieniach do zbiorczego wykazu niezaspokojonych roszczeń pracowniczych” zaktualizowano pkt 13 i uchylono pkt 14, natomiast w „objaśnieniach do wykazu uzupełniającego niezaspokojonych roszczeń pracowniczych” dokonano aktualizacji pkt 14. W objaśnieniach załącznika nr 3, do części wniosku, którą wypełnia marszałek województwa, uchylono pkt 3 i pkt 4.

Powyższe zmiany mają na celu dostosowanie przepisów ww. rozporządzenia do współczesnych realiów obrotu prawnego poprzez modyfikację trybu składania do marszałka województwa wykazu zbiorczego, wykazu uzupełniającego, wniosku indywidualnego oraz wskazanych w rozporządzeniu dokumentów i informacji (zwanych dalej „dokumentami”), a także dokumentów przekazywanych przez marszałka województwa podmiotowi składającemu.

Przewiduje się, że proponowane zmiany w efekcie umożliwią podmiotowi składającemu wybór trybu składania dokumentów do marszałka województwa oraz wpłyną na uproszczenie postępowania dotyczącego wypłat świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, poprzez umożliwienie składania dokumentów w postaci papierowej lub elektronicznej. Zakłada się również, że automatyzacja obiegu dokumentów pozwoli podmiotom składającym na ograniczenie kosztów związanych z drukiem, kopiowaniem oraz fizycznym wysyłaniem obszernej dokumentacji w formie papierowej. Ponadto szybka archiwizacja i łatwość w wyszukiwaniu dokumentów znacząco przyspieszą pracę organom przyznającym środki Funduszu na wypłaty ww. świadczeń, w porównaniu do tego, co oferuje tradycyjny obieg dokumentów.

Z wyrazami szacunku