Szanowni Państwo, Członkowie Związku Pracodawców Polska Miedź

Uprzejmie informuję, że do konsultacji publicznych skierowany został projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (numer z wykazu UD116).

Przedmiotowy projekt aktu prawnego wraz z Uzasadnieniem oraz Oceną Skutków Regulacji dostępny jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod adresem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12402157/katalog/13156666#13156666

Uprzejmie proszę o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 24 września 2025 roku na adres: kuydowicz@pracodawcy.pl w wersji elektronicznej umożliwiającej edytowanie tekstu.

Zdiagnozowane problemy:

1. Kwestia nieodpłatnego przekazywania najbliższej rodzinie lub innej osobie i nabycie korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków  i darowizn, rzeczy ruchomych, np. samochodu, które były wykorzystywane w działalności gospodarczej na podstawie umowy leasingu operacyjnego, a następnie wykupione do majątku osobistego. Nieodpłatne przekazanie przedmiotowych rzeczy, które następnie rodzina lub ta osoba sprzedaje po 6 miesiącach, oznacza, że żadna ze stron nie płaci ani podatku PIT, ani podatku od spadków i darowizn.
2. Wątpliwości interpretacyjne dotyczących skutków prawnopodatkowych przeniesienia prawa własności nieruchomości, praw majątkowych lub innych rzeczy w zamian za zwolnienie z długu, czyli wykonania świadczenia rzeczowego w zamian za przyrzeczone świadczenie pieniężne (datio in solutum).
3. Kwestia szerokiego rozumienia „własnych celów mieszkaniowych” w ramach tzw. ulgi mieszkaniowej, stosowanej przy opodatkowaniu przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości, co wypacza ideę ulgi mieszkaniowej.
4. Wątpliwości interpretacyjne w zakresie rozumienia pojęcia „dochód podlegający opodatkowaniu” użytego w przepisach regulujących daninę solidarnościową. Wątpliwości te dotyczą możliwości obliczania dochodu będącego podstawą obliczenia daniny solidarnościowej, z uwzględnieniem straty z lat ubiegłych oraz innych przysługujących podatnikowi przy obliczaniu podatku PIT odliczeń lub pomniejszeń. Ponadto, daniną nie są objęte dochody z IP Box.
5. Zidentyfikowanie w zakresie restrukturyzacji podmiotów schematów optymalizacyjnych, w ramach których podatnicy – kierując się wyłącznie motywacją fiskalną – decydują się na przekształcenie spółki w spółkę osobową (jawną, cywilną), a następnie jej likwidację, wykorzystując różnice w opodatkowaniu likwidacji tych spółek i uzyskując istotne korzyści podatkowe, tj.  uniknięcie opodatkowania tzw. „ukrytych (cichych) rezerw” – czyli różnicy między historyczną a bieżącą (rynkową) wartością majątku spółki. 
6. Obecnie brzmienie przepisów w zakresie amortyzacji spółek nieruchomościowych odczytywane jest w orzecznictwie sądowo-administracyjnym  z pominięciem celu wprowadzonego ograniczenia co do możliwości rozliczania podatkowej amortyzacji. Oderwanie podatkowej amortyzacji od jej bilansowego ujęcia prowadzi natomiast do sytuacji, w której podatnik kreuje koszty uzyskania przychodów w oderwaniu od rzeczywistego zużycia majątku.
7. Zidentyfikowanie praktyki opartych na błędnej wykładni art. 16b ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy CIT (art. 22b ust. 2 w pkt 1 lit. b ustawy PIT), polegającej na obniżenia kosztów prowadzenia działalności, noszącej znamiona techniki optymalizacyjnej, w głównej mierze ze względu na korzyść podatkową płynącą z faktu, że przekazanie przedsiębiorstwa w ramach leasingu finansowego może generować wartość firmy.
8. Zidentyfikowanie w konstrukcji podatku od przerzuconych dochodów pewnych nieścisłości, które mogą prowadzić do braku efektywnego opodatkowania tym podatkiem mającym zapobiegać erozji podstawy opodatkowania.
9. Stosowanie przez podatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych mechanizmu optymalizacyjnego, polegającego na świadczeniu usług na rzecz podmiotu powiązanego, przez co zmniejszana jest np. należna dywidenda, która w PIT opodatkowana jest stawką 19%.
10. Zidentyfikowanie praktyk wykorzystywania instrumentów finansowych do wynagradzania osób w ramach tzw. programów lojalnościowych, które powodują niższe opodatkowanie uzyskiwanych przez nich przychodów.
11. Kwestie związane z ustalaniem kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki powstałej z przekształcenia innej spółki.
12. Kwestie związane z zasadami ustalania dochodu z umorzenia udziałów (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości.
13. Zidentyfikowane praktyki wykorzystywania przez podatników wstecznego obniżania lub podwyższania stawek amortyzacyjnych do obniżania zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym.
14. Dostosowanie regulacji w minimalnym podatku CIT (w zakresie ustalania uproszczonej podstawy opodatkowania) do indywidualnych sytuacji podatników w zależności od wielkości podatnika, tak aby zapewnić efektywne opodatkowanie tym podatkiem.
15. Wykorzystywanie preferencyjnego opodatkowania dochodów z autorskiego prawa komputerowego obniżoną 5% stawką podatku (IP Box) w celu zmniejszenia wysokości zobowiązania podatkowego w sposób sprzeczny celem niniejszej regulacji.
16. Brak mechanizmu obliczania wartości przychodu ze sprzedaży uprawniającego do statusu małego podatnika w przypadku gdy poprzedni rok podatkowy podatnika jest dłuższy albo krótszy niż 12 miesięcy.
17. Brak definicji podatnika (podmiotu) rozpoczynającego działalność oraz podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności w ustawie CIT.
18. Trudności z egzekucją należnego ryczałtu od dochodów spółek w przypadku rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto.
19. Wątpliwości interpretacyjne na gruncie dochodu z tytułu ukrytych zysków w ryczałcie od dochodów spółek skutkujące ryzykiem nieopodatkowania transakcji pomiędzy podatnikiem a podmiotem powiązanym.
20. Brak definicji wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą w ryczałcie od dochodów spółek.
21. Brak spełnienia warunków formalnych, związanych ze sporządzeniem sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami o rachunkowości, dla skutecznej zmiany formy opodatkowania na ryczałt od dochodów spółek przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego.

Proponowane rozwiązania:

1. Opodatkowanie przychodów z odpłatnego zbycia rzeczy ruchomych otrzymanych przez najbliższą rodzinę przedsiębiorcy (lub inną osobę i nabycie korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków  i darowizn), który wykupił tę rzecz do majątku prywatnego po zakończeniu leasingu operacyjnego, a którą wcześniej wykorzystywał w działalności gospodarczej, jeżeli rodzina (lub inna osoba) korzysta ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn i odpłatnego zbycia dokona przed upływem 3 lat od otrzymania.
2. Jednoznacznie wskazanie, iż przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT, które ma na celu uregulowanie w całości lub w części zobowiązania, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego odpłatnego zbycia (datio in solutum).
3. Doprecyzowanie zasad korzystania z ulgi mieszkaniowej, poprzez wskazanie, że ma ona służyć zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika. Realizacją tych potrzeb będzie nabycie nieruchomości albo praw o charakterze mieszkalnym albo gruntów pod budowę własnego domu, jeżeli podatnik nie ma innej nieruchomości, lokalu mieszkalnego.
4. Jednoznaczne wskazanie, iż podatnik może dochody stanowiące podstawę obliczenia daniny solidarnościowej pomniejszyć o straty z lat ubiegłych. Straty te będą mogły pomniejszyć dochody uzyskane z tego samego źródła przychodów, z którego dochody stanowią podstawę obliczenia daniny solidarnościowej. Rozstrzygnięcie wprost, iż podatnik dochodów tych nie może pomniejszyć o inne przysługujące osobom fizycznym, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym, odliczenia lub pomniejszenia. Poszerzenie podstawy obliczenia daniny solidarnościowej o dochody z IP Box.
5. Opodatkowanie w ustawie CIT i PIT dochodów wspólników osiągniętych z likwidacji spółki niebędącej osobą prawną powstałej z przekształcenia spółki, jeżeli likwidacja spółki niebędącej osobą prawną nastąpi w określonym terminie (wcześniej niż 3 lata kalendarzowe) po przekształceniu spółki;
6. Uszczelnieniu przepisów ograniczających amortyzację w spółkach nieruchomościowych poprzez wyraźne wskazanie, że brak jest możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych w przypadku nieruchomości klasyfikowanych dla celów rachunkowych jako inwestycje – dodanie nowego ust. 6a w art. 15 ustawy CIT oraz ust. 8aa w art. 22 ustawy PIT.
7. Wyłączeniu możliwości amortyzacji wartości firmy powstającej na skutek przyjęcia do odpłatnego korzystania -uchylenie art. 16b ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy CIT oraz 22b ust. 2 w pkt 1 lit. b ustawy PIT.
8. Wprowadzenie zmian o charakterze doprecyzowującym w podatku od przerzuconych dochodów (art. 24aa ustawy CIT).
9. Opodatkowanie 17% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, przychodów ze świadczenia usług, jeżeli są one świadczone na rzecz podmiotu powiązanego, np. na rzecz spółki z o.o., w której podatnik jest wspólnikiem.
10. Rozszerzenie zakresu stosowania art. 10 ust. 4 ustawy PIT nakazującego zaliczać przychody, które ustawa PIT zaliczane do źródła z kapitałów pieniężnych, do tego źródła przychodów, do których zalicza się otrzymane przez podatnika świadczenie w naturze, nieodpłatne świadczenie lub świadczenie częściowo odpłatne w postaci  instrumentu finansowego, także na inne przypadki uzyskiwania przychodów z instrumentów finansowych lub praw majątkowych.
11. Jednoznaczne określenie, że w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki powstałej z przekształcenia innej spółki, kosztem uzyskania przychodów są wydatki na nabycie lub objecie udziałów (akcji) spółki przekształcanej.
12. Doprecyzowanie skutków podatkowych, jakie powstają dla wspólnika spółki będącej podatnikiem podatku CIT w związku ze zmniejszeniem przysługującego mu udziału w kapitale zakładowym na skutek obniżenia wartości nominalnej posiadanych udziałów bądź akcji, bez ich prawnego unicestwienia.
13. Doprecyzowaniu przepisów w zakresie zasad amortyzacji środków trwałych przez podatników osiągających dochody podlegające zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym poprzez wprowadzenie odpowiednich odwołań w przepisach oraz wprowadzenie braku możliwości obniżenia lub podwyższenia stawki amortyzacyjnej (stosowanej w danym roku podatkowym) po upływie terminu złożenia zeznania rocznego i zapłaty należnego podatku za ten rok.
14. Wprowadzenie zróżnicowania wysokości uproszczonej podstawy opodatkowania w zależności od wielkości podatnika (podatnicy z przychodami powyżej 50 mln euro oraz pozostali podatnicy) oraz zmiany w zakresie przepisów dotyczących wyłączeń z opodatkowania minimalnym CIT poprzez wskazanie, że opodatkowaniu tym podatkiem nie podlegają podatnicy, których rentowność, w jednym z 2 lat podatkowych (przed zmianami 3 lat podatkowych) bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy, za który należny jest minimalny CIT, wynosiła min. 2%.
15. Uzależnienie możliwości korzystania z preferencji IP Box od zatrudniania co najmniej 3 osób fizycznych niebędących podmiotami powiązanymi z podatnikiem.
16. Doprecyzowanie definicji małego podatnika poprzez wprowadzenie zasad określających sposób ustalania wartości przychodu ze sprzedaży w przypadku gdy poprzedni rok podatkowy podatnika jest dłuższy albo krótszy niż 12 miesięcy.
17. Wprowadzenie definicji podatnika oraz podmiotu rozpoczynającego działalność lub rozpoczynającego prowadzenie działalności, zgodnie z którą za takiego podatnika (podmiot) nie uznaje się podatnika (podmiotu) kontynuującego działalność przedsiębiorstwa innego podatnika (podmiotu).
18. Zmiany w zakresie rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto w ryczałcie od dochodów spółek poprzez wprowadzenie domniemania, ze każda wypłata lub dystrybucja zysku w jakiejkolwiek formie po zakończeniu opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek następuje z zysku wypracowanego w okresie opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.
19. Doprecyzowanie definicji ukrytych zysków w ryczałcie od dochodów spółek poprzez eliminację przesłanki związku z prawem do udziału w zysku oraz poszerzenie katalogu ukrytych zysków m.in. o wszelkiego rodzaju opłaty i należności wynikające z umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.
20. Wprowadzenie definicji wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, zgodnie z którą za takie wydatki uznaje się wydatki które zostały poniesione w innym celu niż osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów oraz wszelkie rodzaju opłaty i należności publicznoprawne o charakterze sankcyjnym.
21. Uznanie skuteczności zmiany formy opodatkowania na ryczałt od dochodów spółek w przypadku braku podpisania lub podpisania po terminie sprawozdania finansowego przez kierownika jednostki, jeśli pozostałe warunki formalne i obowiązki związane ze zmianą formy opodatkowania przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego zostały spełnione.

Z wyrazami szacunku