Szanowni Państwo, Członkowie Związku Pracodawców Polska Miedź

Uprzejmie informuję, że do konsultacji publicznych skierowany został projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw (numer z wykazu UC116).

Przedmiotowy projekt aktu prawnego wraz z załącznikami (szt. 5), Uzasadnieniem, Oceną Skutków Regulacji, Tabelą zgodności oraz Odwróconą tabelą zgodności dostępny jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod adresem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12402550/katalog/13159514#13159514

Uprzejmie proszę o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 10 października 2025 roku na adres: kuydowicz@pracodawcy.pl w wersji elektronicznej umożliwiającej edytowanie tekstu.

Gospodarka cyfrowa w ostatniej dekadzie znacząco przekształciła rynek wewnętrzny Unii Europejskiej, tworząc nowe możliwości gospodarcze i społeczne. Jednak kluczowym problemem, który wymaga pilnego rozwiązania, jest rosnąca przepaść cyfrowa wynikająca z nierównego dostępu do wysokiej jakości usług komunikacji elektronicznej. Mieszkańcy obszarów wiejskich, oddalonych i słabo zaludnionych często nie mają dostępu do sieci o bardzo dużej przepustowości, zwanej dalej „VHCN”, co ogranicza ich zdolność do pełnego uczestnictwa w cyfrowej gospodarce i korzystania z innowacyjnych usług. Ta nierówność może pogłębiać różnice społeczne i osłabiać spójność społeczną i terytorialną Unii Europejskiej. Dlatego przyjęto rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1309 z dnia 29 kwietnia 2024 r. w sprawie środków mających na celu zmniejszenie koszów wdrażania gigabitowych sieci łączności elektronicznej, zmieniające rozporządzenie (UE) 2015/2120 i uchylające dyrektywę 2014/61/UE (akt w sprawie infrastruktury gigabitowej), zwane dalej „rozporządzeniem GIA”. W rozporządzeniu GIA skupiono się na kluczowym wyzwaniu jakim jest priorytetowe traktowanie rozwoju VHCN. Przyjęcie rozporządzenia GIA poprzedzone było przeglądem dyrektywy kosztowej, w ramach otwartych konsultacji społecznych dotyczących oceny i przeglądu tej dyrektywy. Wnioski wyciągnięte z przeglądu dyrektywy kosztowej wskazują, że aby osiągnąć cele związane z powszechnym dostępem do VHCN, należy rozwiązać kilka kluczowych problemów. Przede wszystkim konieczne jest przyspieszenie procesu wdrażania zarówno stacjonarnych, jak i bezprzewodowych sieci telekomunikacyjnych. Istotnym wyzwaniem jest uproszczenie i obniżenie kosztów tych działań, co można osiągnąć poprzez lepsze planowanie, wzmocnioną koordynację oraz wprowadzenie uproszczonych i bardziej efektywnych procedur udzielania zezwoleń. Ważne jest również zmniejszenie obciążeń administracyjnych, które obecnie spoczywają na operatorach i krajowych organach administracji.

Przepisy rozporządzenia GIA, choć obowiązują bezpośrednio, wymagają podjęcia działań przez państwa członkowskie w celu dostosowania obowiązujących regulacji, wyznaczenia organów właściwych (w zakresie wykonywania zadań krajowego organu do spraw rozstrzygania sporów oraz w zakresie pełnienia funkcji pojedynczego punktu informacyjnego), wprowadzenia wyjątków czy też wyłączeń od stosowania rozporządzenia GIA. Zatem, mimo że rozporządzenie GIA będzie stosowane bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej od dnia 12 listopada 2025 r., jego regulacja ma w dużej mierze charakter ramowy i nie obejmuje całego zakresu uprzednio regulowanego dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/61/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie środków mających na celu zmniejszenie kosztów realizacji szybkich sieci łączności elektronicznej (Dz. Urz. UE. L 155 z 23.05.2014, str. 1), zwanej dalej „dyrektywą kosztową”. Co ważniejsze, rozporządzenie GIA przyjmuje model minimalnej harmonizacji. Art. 1 ust. 3 rozporządzenia GIA stanowi wprost, że rozporządzenie ustanawia jedynie „minimalne wymogi”, a państwa członkowskie mogą utrzymać lub wprowadzić – z poszanowaniem prawa Unii – środki bardziej rygorystyczne lub bardziej szczegółowe. Motyw 11 rozporządzenia GIA dodatkowo zachęca do krajowych uzupełnień służących przyspieszeniu i obniżeniu kosztów wdrażania VHCN. Dodatkowo, wiele przepisów rozporządzenia GIA dubluje lub odnosi się do kwestii już uregulowanych w prawie polskim w sposób bardziej szczegółowy, należy zatem, przez zmiany legislacyjne, zapewnić stosowanie rozporządzenia GIA w Rzeczpospolitej Polskiej.

Obowiązujące przepisy nie umożliwiają w pełni operatorom, zwłaszcza nowym podmiotom na rynku, efektywnego wykorzystania istniejącej infrastruktury technicznej, w tym należącej do innych podmiotów użyteczności publicznej, na potrzeby rozwoju sieci o bardzo dużej przepustowości lub powiązanych zasobów. Jest to szczególnie istotne na obszarach, gdzie brak jest odpowiedniej sieci telekomunikacyjnej lub budowa nowej infrastruktury może być nieopłacalna.

Dodatkowym problemem jest, mimo znacznych nakładów ze środków publicznych oraz środków własnych operatorów istnienie w Polsce tzw. „białych plam”, w których brakuje infrastruktury zapewniającej szerokopasmowy dostęp do internetu. Brak dostępu do internetu dla części gospodarstw domowych i przedsiębiorców stanowi czynnik pogłębiający nierówności cyfrowe, prowadzący w efekcie to utrwalania grup wykluczonych cyfrowo. Wykluczenie cyfrowe przekłada się na szereg negatywnych konsekwencji dla obywateli nim objętych. Osoby wykluczone cyfrowo nie mogą korzystać z form telepracy, mają ograniczony dostęp do cyfrowych narzędzi administracji publicznej. Problem ten szczególnie uwidacznia się w kontekście podziału Polski na tzw. Polskę A i Polskę B. Polska A, obejmująca głównie duże miasta i obszary bardziej rozwinięte, dysponuje lepszą infrastrukturą cyfrową, wyższym poziomem inwestycji oraz łatwiejszym dostępem do nowoczesnych technologii. Z kolei Polska B, obejmująca tereny wiejskie i mniejsze miejscowości, często zmaga się z brakami w infrastrukturze telekomunikacyjnej oraz niższym poziomem rozwoju technologicznego. Ten podział pogłębia nierówności w dostępie do internetu oraz jego jakości, co skutkuje dalszym wykluczeniem cyfrowym społeczności zamieszkujących te obszary. Konsekwencją tego jest utrzymywanie się różnic w poziomie edukacji, zatrudnienia, a także w możliwościach rozwoju gospodarczego i innowacyjności pomiędzy Polską A i B. Niedostępność usług szerokopasmowego internetu może być istotnym czynnikiem zmniejszającym społeczną produktywność i obniżającym tempo wzrostu gospodarczego w Polsce, w porównaniu do państw członkowskich Unii Europejskiej, utrudniając pełne wykorzystanie potencjału cyfryzacji i transformacji technologicznej.

Komisja Europejska od 2014 r. monitoruje postępy cyfrowe państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym również Polski, za pomocą sprawozdań z indeksu gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego, zwanego dalej „DESI”. Aż 11 wskaźników DESI mierzy cele określone w uchwale nr 125 Rady Ministrów z dnia 22 października 2024 r. w sprawie Krajowego planu działania do programu polityki „Droga ku cyfrowej dekadzie” do 2030 r. (M.P. poz. 989). Wśród czynników mierzonych DESI znajduje się również dział „łączność”, który oznacza telekomunikację. Jak wynika z raportu, w dziedzinie łączności Polska zajmuje jedno z niższych miejsc w Unii Europejskiej. W 2024 r. zasięg łączy FTTP (Fiber to the Premises) w Polsce wynosił 77,8%, co z kolei pozostawało powyżej średniej Unii Europejskiej na poziomie 69,2%. Na obszarach wiejskich dostęp do tej technologii jest nadal ograniczony, co pogłębiało różnice w dostępie do nowoczesnych usług cyfrowych. Należy również zauważyć, że obszary wiejskie w Polsce stanowią znaczny udział populacji – niemal 40% ludności. Niska gęstość zaludnienia, wynosząca średnio około 50 osób na kilometr kwadratowy, przyczynia się do wysokich kosztów budowy infrastruktury telekomunikacyjnej, co zmniejsza ich atrakcyjność inwestycyjną.

Pod względem łączności mobilnej Polska także pozostaje poniżej średniej Unii Europejskiej. W 2024 r. zasięg technologii 5G obejmował 89,3% powierzchni kraju, co było niższe niż średnia unijna wynosząca 94,3%. Te niedobory w rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej mają bezpośredni wpływ na pogłębianie nierówności cyfrowych, które negatywnie wpływają na możliwości rozwoju społeczno-gospodarczego kraju oraz dostępność nowoczesnych usług dla obywateli.

Szybkie sieci w Polsce wciąż się rozwijają – przede wszystkim dzięki komercyjnym inwestycjom operatorów, którzy raportują do internet.gov.pl, że w ciągu najbliższych 3 lat zapewnią dostęp do szybkich sieci w ponad 1,8 mln adresów. Ogromny wkład w eliminację białych plam w dostępie do szybkiego internetu miały inwestycje współfinansowane ze środków Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, które w skali całej Polski objęły swoim zasięgiem ponad 2 mln gospodarstw domowych (niemal 15% wszystkich gospodarstw domowych w kraju). Kontynuowane jest publiczne wsparcie inwestycji szerokopasmowych w białych plamach ze środków Funduszy Europejskich na Rozwój Cyfrowy, zwanych dalej „FERC”, oraz Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności, zwanego dalej „KPO”. Realizowanych jest ponad 230 projektów, dzięki którym dostęp do usług gigabitowych uzyska kolejne 850 tys. punktów adresowych. Wartość realizowanych projektów FERC i z KPO to ponad 6 mld zł. Aktualnie trwa podpisywanie umów o dofinansowanie projektów wybranych w ramach ostatniego naboru wniosków, które obejmują prawie 200 tys. adresów. Ww. liczne inwestycje zagrożone są opóźnieniami z powodu czasochłonności procesu inwestycyjnego, a który niniejszy projekt ustawy zgodnie z rozporządzeniem GIA ma przyspieszyć.

Decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2481 z dnia 14 grudnia 2022 r. został ustanowiony program polityki „Droga ku cyfrowej dekadzie” do 2030 r. (Dz. Urz. UE 323 z 19.12.2022 r., str. 4). Dokument ustanawia kierunki rozwoju transformacji cyfrowej Unii Europejskiej do 2030 r. poprzez wyznaczenie szeregu celów ogólnych i celów cyfrowych. Łączność elektroniczna objęta jest 2-gim celem cyfrowym „Bezpieczne, odporne, wydajne i zrównoważone infrastruktury cyfrowe”, zgodnie z którym do 2030 r. wszyscy użytkownicy końcowi przebywający w stałej lokalizacji mają być objęci siecią gigabitową aż do punktu zakończenia sieci, a wszystkie obszary zaludnione mają być objęte ultraszybką siecią bezprzewodową nowej generacji o wydajności dorównującej co najmniej sieci 5G, zgodnie z zasadą neutralności technologicznej. Rozporządzenie GIA jasno wskazuje, aby osiągnąć te cele, prowadzona polityka musi doprowadzić do przyspieszenia, uproszczenia i obniżenia kosztów wdrażania stacjonarnych i bezprzewodowych sieci o bardzo dużej przepustowości na całym terytorium Unii, w tym poprzez stosowne planowanie, wzmocnioną koordynację i wprowadzenie uproszczonych i sprawnych procedur udzielania zezwoleń, aby zmniejszyć obciążenia administracyjne spoczywające na operatorach i administracji krajowej.

Równolegle do prac nad niniejszym projektem, w dniu 5 marca 2025 r. weszła w życie uchwała nr 20 Rady Ministrów z dnia 4 marca 2025 r. w sprawie koordynacji procesu legislacyjnego wdrażającego deregulację (M.P.  poz. 223, 712 i 713), na mocy której utworzono Zespół do spraw koordynacji procesu legislacyjnego wdrażającego deregulację, zwany dalej „Zespołem Deregulacyjnym”. Zespół Deregulacyjny zidentyfikował szereg barier utrudniających realizację inwestycji telekomunikacyjnych, w tym brak prawa do korzystania z energii elektrycznej dostępnej w nieruchomości celem zasilenia urządzeń telekomunikacyjnych oraz brak możliwości budowy własnego przyłącza energetycznego. Wśród problemów wskazano również nadmiarowość obowiązków raportowych względem Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanego dalej „Prezesem UKE”, i ministra właściwego do spraw informatyzacji, przewlekłość działań organów regulacyjnych oraz utrudnienia proceduralne związane z lokalizacją infrastruktury w pasie drogowym i zatwierdzaniem organizacji ruchu. Część z postulatów Zespołu Deregulacyjnego, która pokrywa się z przepisami rozporządzenia GIA została uwzględniona w niniejszym projekcie (oznaczenia konkretnych fiszek w uzasadnieniu).

Szybki postęp technologiczny w zakresie sieci szerokopasmowych, ich projektowania i budowy, spowodował, że obowiązująca obecnie regulacja straciła zgodność z panującymi na rynku telekomunikacyjnym rozwiązaniami teletechnicznymi, budowlanymi i informatycznymi.

Głównym celem projektu ustawy jest dostosowanie przepisów krajowych do rozporządzenia GIA, tak aby przyspieszyć i uprościć proces inwestycji telekomunikacyjnych w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju sieci o bardzo dużej przepustowości. Kluczowe założenia to:

1. dostępność ultraszybkiego internetu – wyrównanie szans mieszkańców miast i wsi;
2. sprawne procedury – likwidacja zbędnej biurokracji i nadregulacji, szybkie decyzje administracyjne, bezwzględny zakaz wprowadzania zbędnych barier inwestycyjnych w zakresie realizacji sieci VHCN;
3. sprawiedliwy dostęp do infrastruktury – przeciwdziałanie praktykom blokującym inwestycje;
4. bezpieczeństwo – zapewnienie właściwej ochrony infrastruktury, w tym infrastruktury krytycznej oraz m.in. zabytków, oraz zapewnienie bezpieczeństwa obywatelom dzięki zwiększeniu dostępności do usług telekomunikacyjnych.

Brak przyjęcia regulacji w zaproponowanym kształcie (opcja zerowa – brak zmian legislacyjnych) to strata kolejnych lat na nieefektywne procedury i spowolnienie rozwoju nowoczesnych sieci telekomunikacyjnych kosztem obywateli i gospodarki. W takim przypadku rozporządzenie GIA stosowane byłoby wprost co wiązałoby się z szeregiem konsekwencji, w tym:

1. luki w systemie prawnym – rozporządzenie GIA definiuje ramy i cele, ale odwołuje się do organów unijnych i ogólnych pojęć. Przepisy rozporządzenia GIA, choć obowiązują bezpośrednio, wymagają podjęcia działań przez państwa członkowskie w celu dostosowania obowiązujących regulacji, wyznaczenia organów właściwych, wprowadzenia wyjątków czy też wyłączeń od stosowania rozporządzenia GIA. Brak dostosowania języka i procedur, w szczególności w zakresie definicji i pojęć, w tym już stosowanych na gruncie ustawy z dnia 12 lipca 2024 r. – Prawo komunikacji elektronicznej (Dz. U. poz. 1221 oraz z 2025 r. poz. 637 i 820), może prowadzić do rozbieżnych interpretacji przez organy administracji publicznej;
2. problemy z egzekwowaniem praw i obowiązków – przedsiębiorcy telekomunikacyjni, zwani dalej „Pt”, mogliby się bezpośrednio powoływać na rozporządzenie GIA, ale organy krajowe (np. Prezes UKE, samorządy, zarządcy dróg publicznych) nie miałyby krajowej podstawy prawnej do wydawania konkretnych rozstrzygnięć administracyjnych czy stosowania mechanizmów sankcyjnych. Jest to o tyle istotne, gdyż wiele przepisów dziedzinowych stoi w sprzeczności z przepisami rozporządzenia GIA;
3. brak sankcji – rozporządzenie GIA wprowadza wymogi, ale nie określa szczegółowo kar czy sankcji na poziomie lokalnym. Bez nowelizacji przepisów krajowych nie można skutecznie egzekwować obowiązków nakładanych przez rozporządzenie GIA (np. za brak udostępnienia infrastruktury, za przekroczenia terminów czy za nieprzekazywanie danych);
4. niedostosowanie procedur administracyjnych – brak krajowych przepisów umożliwiających stosowanie rozporządzenia GIA oznaczałby, że nadal każde postępowanie toczyłoby się według starych, często prowadzonych jeszcze w sposób analogowy i nieustandaryzowany (brak obowiązujących wzorów wniosków) – mimo, że rozporządzenie GIA mówi o krótszych terminach i cyfryzacji procedur;
5. ograniczona ochrona danych i bezpieczeństwo – rozporządzenie GIA wprowadza wymogi dotyczące dostępności i wymiany informacji, ale nie ustala reguł ochronnych danych wrażliwych. Bez stosownych przepisów na gruncie krajowym nie jest możliwe wprowadzenie ograniczeń w dostępie do szczegółowych danych (aby chronić infrastrukturę krytyczną), ani sankcji za niewłaściwe udostępnianie tych informacji;
6. ryzyko wykluczeń i nierównego traktowania przedsiębiorców – w efekcie, w jednym regionie Polski czy nawet w samorządzie inwestorzy mogliby korzystać z praw wynikających z rozporządzenia GIA, a w innym, nawet sąsiednim – napotykać na obecnie obowiązujące przepisy krajowe, które uniemożliwiają szybkie prowadzenie procesu inwestycyjnego. Brak spójnego, krajowego porządku prawnego prowadziłoby do chaosu i nierównego traktowania.

Natomiast przyjęcie niniejszej regulacji spełniającej minimalne wymogi rozporządzenia GIA spowoduje zgodność z  prawem unijnym i  przyspieszenie procesu inwestycyjnego w Polsce.

Rozwiązania wynikające z dostosowania prawa krajowego w celu umożliwienia stosowania rozporządzenia GIA:

1. aby zapewnić jednoznaczność, spójność i praktyczną wykonalność, konieczne jest wprowadzenie w ustawie z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 311 i 1019), zwanej dalej „Megaustawą”, definicji opartych na rozporządzeniu GIA, lecz odpowiednio zmodyfikowanych do polskiego porządku prawnego i administracyjnego. Zmodyfikowano definicję infrastruktury technicznej, wewnątrzbudynkowej infrastruktury technicznej. Dodano w projektowanej nowelizacji Megaustawy nowe definicje pojęć takich jak: punkt dostępu, wewnątrzbudynkowa infrastruktura techniczna przystosowana do technologii światłowodowej, wewnątrzbudynkowe okablowanie światłowodowe, podmiot sektora publicznego, generalne prace remontowe, roboty budowlane, które będą używane na potrzeby Megaustawy;
2. wprowadzenie zobowiązania Prezesa UKE do uwzględniania przy stosowaniu ustawy wytycznych i zaleceń Komisji Europejskiej oraz wytycznych, opinii, zaleceń, wspólnych stanowisk, najlepszych praktyk i metodologii przyjmowanych przez Organ Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej, w ich aktualnym brzmieniu, które mają na celu zapewnić spójność podejścia, a jednocześnie uwzględnić odmienną sytuację w poszczególnych państwach członkowskich Unii Europejskiej;
3. modyfikacja przepisów zobowiązujących do udostępnienia infrastruktury technicznej poprzez rozszerzenie kręgu podmiotów zobowiązanych do takiego udostępnienia. Operator sieci lub podmiot sektora publicznego będący właścicielami infrastruktury technicznej lub kontrolujący taką infrastrukturę zapewniają, na sprawiedliwych i rozsądnych warunkach, również cenowych, operatorowi dostęp telekomunikacyjny do takiej infrastruktury technicznej, w tym współkorzystanie z niej, w celu realizacji sieci o bardzo dużej przepustowości lub powiązanych zasobów. Efektem regulacji będzie zwiększenie możliwości wykorzystania infrastruktury technicznej przez operatorów;
4. uproszczenie i skrócenie procedur administracyjnych, poprzez uchylenie zobowiązania Prezesa UKE do prowadzenia uzgodnień z Prezesem Urzędu Regulacji Energetyki, zwanym dalej „Prezesem URE”, i Prezesem Urzędu Transportu Kolejowego, zwanym dalej „Prezesem UTK”, przed wydaniem decyzji określającej warunki dostępu do infrastruktury technicznej w przypadku, gdy decyzja ta miała dotyczyć przedsiębiorstw energetycznych lub przedsiębiorstw zapewniających infrastrukturę techniczną na potrzeby transportu kolejowego i regulowały kwestie z tym związane. Szacuje się, że to rozwiązanie skróci o minimum 30 dni procedury administracyjne związane z uzyskiwaniem dostępu przez operatorów do infrastruktury technicznej na podstawie decyzji administracyjnych wydawanych przez Prezesa UKE. Usunięcie obowiązku przeprowadzenia uzgodnień z Prezesem URE i Prezesem UTK  skróci czas trwania procedur związanych z uzyskiwaniem decyzji administracyjnych i w znaczącym stopniu przyśpieszy realizację inwestycji telekomunikacyjnych i niwelować będzie wykluczenie cyfrowe obywateli. Efekt wprowadzonej zmiany powinien być widoczny po ok. 6 miesiącach od wejścia regulacji w życie. Analogicznie rekomenduje się rezygnację z obowiązku uzgadniania decyzji w sprawie dostępu do infrastruktury technicznej z Prezesem URE – w odniesieniu do przedsiębiorców energetycznych – oraz Prezesem UTK – w odniesieniu do przedsiębiorców zapewniających infrastrukturę techniczną na potrzeby transportu kolejowego. Podkreśli to również niezależność Prezesa UKE, o której mowa w art. 14 ust. 1 GIA, która polega m.in. na braku obowiązku uzgadniania decyzji z innymi organami. Jednakże Prezes UKE w dalszym ciągu będzie mógł przeprowadzić  konsultacje projektowanego rozstrzygnięcia, w których mogą wziąć udział Prezes URE czy Prezes UTK;
5. zmianę przepisów Megaustawy dotyczących odmowy udzielenia dostępu do infrastruktury technicznej przez operatorów sieci. Jej celem jest wprowadzenie wymogu, aby harmonogram planowanej inwestycji, na który powołuje się operator przy odmowie dostępu, był opracowany przez niego, publicznie dostępny oraz upubliczniony przed dniem otrzymania wniosku o dostęp (obecne przepisy nie precyzują tego wymogu, co może prowadzić do nadużyć, takich jak tworzenie harmonogramów ad hoc w celu zablokowania inwestycji innego operatora). Obecne brzmienie przepisu może stwarzać pole do nadużyć, gdyż wprost nie wskazuje, aby informacja o planowanych inwestycjach, które kolidują z zmierzeniem innego operatora, powinna być publicznie dostępna oraz aktualna na dzień złożenia wniosku, aby odmowa udzielenia dostępu odbywała się na przejrzystych i racjonalnie uzasadnionych warunkach. Rekomendowane rozwiązanie przyczyni się do zwalczania nieuczciwych praktyk rynkowych i nadużyć. Szacuje się, że będzie to miało pozytywny wpływ na konkurencję na rynku telekomunikacyjnym;
6. rozszerzenie i modyfikację obowiązku sprawozdawczego, realizowanego za pomocą punktu informacyjnego do spraw telekomunikacji, zwanego dalej „PIT”. Realizacja tego obowiązku i dostęp o danych z PIT, w zakresie infrastruktury technicznej stanowi element niezbędny do realizacji uprawnienia – ubiegania się o dostęp. Ponadto, wnioski o dostęp do danych będą składane i realizowane w systemie teleinformatycznym co zmniejszy koszty ich obsługi i składania. Rekomendowane w tym zakresie rozwiązania zapewnią Prezesowi UKE narzędzia do wezwania podmiotów zobowiązanych do przekazania informacji oraz narzędzie służące sankcjonowaniu uchylania się od realizacji obowiązku. Analogicznie zaproponowano rozwiązania dotyczące umożliwienia dokonania inspekcji, której celem jest sprawdzenie fizycznej możliwości wykorzystania infrastruktury technicznej;
7. ułatwienie komunikacji z Pt poprzez przekazywanie żądań zawarcia umowy o dostępie do infrastruktury technicznej za pomocą systemu teleinformatycznego oraz komunikację z przedsiębiorcą za pomocą tego systemu. Rozwiązanie to w sposób znaczący uprości i przyspieszy komunikację z Pt;
8. w celu ułatwienia operatorom sieci i podmiotom sektora publicznego dostępu do informacji w zakresie niezbędnym dla prawidłowych realizacji uprawnień i obowiązków nakładanych przepisami prawa rekomenduje się zmiany w przepisach dotyczących PIT. Zaproponowano wprowadzenie dodatkowych kryteriów braku dostępu do informacji ze względu na bezpieczeństwo państwa, bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej lub bezpieczeństwo publiczne, integralność sieci i zdrowie publiczne oraz doprecyzowanie, że Prezes UKE zapewnia dostęp do informacji w zakresie warunków, procedur i formalności wymaganych przed rozpoczęciem robót budowlanych dotyczących sieci o bardzo dużej przepustowości wraz z powiązanymi zasobami, w trakcie ich wykonywania oraz do ich zakończenia i rozpoczęcia użytkowania tej sieci wraz z powiązanymi zasobami, w tym informacji o wymaganych decyzjach, zgłoszeniach i zawiadomieniach do właściwych organów, a także zwolnieniach z obowiązku ich uzyskania lub dokonania, w tym sposobach składania tych wniosków w formacie elektronicznym oraz o sposobach uzyskania informacji o statusie wniosku. Ważną zmianą jest rezygnacja z cyklicznego przekazywania danych w określonych terminach na rzecz przekazywania danych na bieżąco. Efektem tego rozwiązania będzie większa aktualność danych w systemie co potencjalnie ograniczy koszty związane z wdrożeniem elementów sieci o bardzo dużej przepustowości. Dodatkowo, choć integracja do bieżącej sprawozdawczości wymagać będzie początkowej, jednorazowej inwestycji, należy oczekiwać znacznej redukcji kosztów operacyjnych po obu stronach – UKE i Pt;
9. w celu rozwiązania problemu opóźnień w rozstrzyganiu sporów związanych z udostępnieniem informacji o infrastrukturze i inspekcjach, zaproponowano zmiany w przepisach zarówno Megaustawy jak i ustawy z dnia 12 lipca 2024 r. – Prawo komunikacji elektronicznej. Rekomenduje się m.in. skrócenie terminu na wydanie decyzji przez Prezesa UKE z 60 do 30 dni oraz zobowiązano go do stosowania kryteriów, które muszą być nie tylko niedyskryminacyjne i proporcjonalne, ale także przejrzyste;
10. niezbędne jest nałożenie obowiązku wyposażania nowych budynków oraz budynków mieszkalnych poddawanych generalnym remontom w infrastrukturę światłowodową. Zmiany te rozszerzają obowiązek wyposażenia budynków w instalacje telekomunikacyjne na wszystkie budynki mieszkalne (z wyłączeniem drobnego, indywidualnego budownictwa domów jednorodzinnych na własne potrzeby mieszkaniowe inwestorów), a nie tylko wielorodzinne. Dostosowano również przepisy Megaustawy do przepisów obecnego Prawa budowlanego, zgodnie z którymi do wniosku o pozwolenie na budowę nie załącza całego projektu budowlanego, lecz jedynie projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz projekt architektoniczno-budowlany, a także oświadczenie odnoszące się do kwestii telekomunikacyjnych. Ma to na celu zwiększenie dostępności nowoczesnej infrastruktury. Zmiany te są zgodne z unijnym celem zapewnienia sieci gigabitowych do 2030 r. Proponuje się wprowadzenie dodatkowej ochrony nabywców domów jednorodzinnych poprzez zobowiązanie inwestora do wyposażenia nowobudowanych domów jednorodzinnych w takie same instalacje teletechniczne jak w przypadku budownictwa wielorodzinnego. Zmiana ta będzie wymagała nowelizacji  przepisów budowlanych w tym zakresie i będzie powodowała dodatkowe obciążenia dla inwestora, w tym prawdopodobnie wyższe koszty początkowe. Należy wziąć pod uwagę, że późniejszy montaż takiej infrastruktury wiąże się obecnie ze znacząco wyższymi kosztami i wprowadzenie takiego obowiązku już na etapie budowy zdaje się najbardziej racjonalne i ekonomicznie efektywne;
11. w celu zoptymalizowania kosztów i zminimalizowania ingerencji w środowisko, rekomenduje się wprowadzenie obowiązku efektywnego wykorzystania istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej podczas planowania nowych inwestycji w sieci o bardzo dużej przepustowości. Operatorzy telekomunikacyjni muszą przed przystąpieniem do realizacji nowej inwestycji przeanalizować dostępne zasoby, co może przynieść znaczące oszczędności i skrócić czas realizacji projektów. Zaproponowane rozwiązania uwzględniają jednak sytuacje, w których użycie istniejącej infrastruktury może być nieuzasadnione ze względu na brak spełnienia wymogów technicznych, nieopłacalność ekonomiczną lub techniczną niewykonalność, co pozwala na elastyczne i realistyczne podejście do inwestycji;
12. zmiany w zakresie koordynacji robót budowlanych. Dotychczasowe rozwiązania obejmowały obowiązek koordynacji tylko dla projektów finansowanych ze środków publicznych. Wprowadzono więc rozszerzenie, które obejmuje również projekty finansowane ze środków prywatnych. Koordynacja robót budowlanych jest kluczowa dla efektywnego wykorzystania infrastruktury oraz redukcji kosztów, co przyspieszy wdrażanie szybkich sieci w obszarach białych plam. Nowe przepisy różnicują obowiązki związane z koordynacją w zależności od źródła finansowania i precyzują, kiedy można odmówić uwzględnienia wniosku o koordynację. Zaproponowane zmiany legislacyjne precyzują kryteria, na podstawie których w umowie o koordynację robót budowlanych operator jest zobowiązany do pokrycia i zabezpieczenia dodatkowych kosztów ponoszonych przez operatora sieci lub podmiot sektora publicznego. Wprowadza się wymóg, aby umowa określała przejrzyste i niedyskryminujące warunki dotyczące zakresu dodatkowych kosztów do podziału, zasady podziału tych kosztów, oraz termin i sposób uregulowania związanych z nimi należności;
13. znowelizowanie przepisów Megaustawy poprzez wprowadzenie upoważnienia dla ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, który w porozumieniu z ministrami do spraw: gospodarki surowcami energetycznymi, energii, informatyzacji oraz spraw wewnętrznych, będzie zobowiązany do wydania fakultatywnego rozporządzenia, które określi rodzaje infrastruktury technicznej, której wykorzystanie w bardzo szybkich sieciach telekomunikacyjnych jest wykluczone ze względu na bezpieczeństwo, zdrowie publiczne, obronność czy porządek publiczny. Ponadto, rozporządzenie to wskazywać będzie rodzaje robót budowlanych o ograniczonym zakresie, np. ze względu na ich wartość czy powiązanie z infrastrukturą krytyczną, oraz sytuacje nadzwyczajne lub kwestie bezpieczeństwa narodowego, które mogą uzasadniać wyłączenie z obowiązku udostępniania informacji o infrastrukturze technicznej. Z uwagi na szeroki zakres podmiotów objętych rozporządzeniem zaproponowano, aby odpowiedzialnym za koordynację jego wydania był minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, który musi uwzględnić konieczność zapewnienia bezpieczeństwa i ciągłości działania infrastruktury oraz względy bezpieczeństwa narodowego;
14. wprowadzenie upoważnienia ustawowego do wydania przez ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji oraz z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa fakultatywnego rozporządzenia, w którym określone zostaną kategorie zabytków oraz budynków o znaczeniu historycznym zwolnionych z obowiązków dotyczących: zapewnienia dostępu telekomunikacyjnego do infrastruktury technicznej, nieruchomości oraz budynków dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych; udostępniania informacji o infrastrukturze technicznej; umożliwienia dokonania inspekcji; koordynacji robót budowlanych; korzystania z nieruchomości w zakresie instalowania urządzeń telekomunikacyjnych. Dlatego konieczne jest, aby przepisy krajowe uwzględniały specyfikę lokalnych warunków i zapewniały szczególną ochronę dla zabytków oraz budynków o znaczeniu historycznym. Podobnie jak w pkt 13 do koordynacji wydania tego rozporządzenia wskazany został minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa;
15. dookreślenie w Megaustawie, że do dostępu do infrastruktury technicznej zlokalizowanej w pasie drogowym dróg publicznych stosuje się również przepisy ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 889), jak i art. 17–26 Megaustawy. Rozwiązanie to pozwoli uniknąć występujących obecnie wątpliwości interpretacyjnych w zakresie stosowania ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych lub Megaustawy. W szczególności potwierdzenie, że także w przypadku dostępu opartego na umowie cywilnoprawnej – a nie decyzji administracyjnej – konieczne jest stosowanie przepisów ustawy o drogach publicznych. Oznacza to m.in. obowiązek uzyskania zezwolenia od zarządcy drogi oraz ponoszenia opłat za zajęcie pasa drogowego;
16. zdjęcie z marszałka województwa obowiązku przekazywania Prezesowi UKE informacji z geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu, zwanej dalej „GESUT”, oraz posiadanych informacji o infrastrukturze technicznej, innej niż infrastruktura objęta inwentaryzacją przez Prezesa UKE, a także o kanałach technologicznych. Marszałek województwa nie jest zobligowany przepisami ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2024 r. poz. 1151 i 1824 oraz z 2025 r. poz. 1019) do gromadzenia danych GESUT. Na podstawie art. 27 ust. 4 ww. ustawy ewidencję sieci uzbrojenia terenu prowadzi dla obszaru powiatu starosta, zaś dla obszaru kraju Główny Geodeta Kraju. Jednakże ze względu na zakres informacyjny przedmiotowych baz danych, z punktu widzenia potrzeb Prezesa UKE, to jedynie dane zawarte w geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu prowadzonej przez starostę są możliwe do wykorzystania przez Prezesa UKE ponieważ zawierają informacje o lokalizacji i przebiegu telekomunikacyjnych linii kablowych i innych elementach infrastruktury telekomunikacyjnej. Rozwiązanie to wyeliminuje z systemu prawnego martwy i niemożliwy do realizacji przepis dotyczący marszałka województwa;
17. zniesienie obowiązku przekazywania przez zarządców dróg, do PIT, informacji o planowanej infrastrukturze technicznej, dla której zarządcy dróg wydali decyzje o lokalizacji tej infrastruktury w pasie drogowym lub zezwolenia na zajęcie pasa drogowego. Powyższa zmiana jest konieczna w związku z nałożeniem na operatorów sieci bezwzględnego obowiązku przekazywania do ww. PIT o planowanej infrastrukturze technicznej. Informacje w tym zakresie przekazywane równolegle przez zarządców dróg, mogą niepotrzebnie dublować informacje przekazane już do PIT przez operatorów sieci. Ponadto ogranicza się obowiązek zarządców dróg do przekazania informacji o infrastrukturze technicznej innej niż już raportowana do Prezesa UKE w ramach inwentaryzacji oraz kanałach technologicznych, dla których zarządca wydał decyzję o lokalizacji infrastruktury w pasie drogowym lub zezwolenia na zajęcie pasa drogowego – w terminie 30 dni od dnia wydania zezwolenia. Dodatkowo rekomenduje się modyfikację obowiązku zawartego w tym przepisie w zakresie terminu na przekazanie informacji – najpóźniej na 2 miesiące przed dniem złożenia wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, o pozwoleniu na budowę albo dniem zgłoszenia przebudowy drogi publicznej. Zmiana ta umożliwi innym podmiotom, w tym innym przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, planowanie przyszłych inwestycji w infrastrukturę telekomunikacyjną. Rozwiązania te pozwolą w sposób bardziej racjonalny planować rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej. Efekty ich przyjęcia powinny wystąpić po 2 latach od wejścia w życie ustawy;
18. wyłączenie możliwości wydania rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw informatyzacji i zastąpienie tego aktu obowiązkiem określenia standardów technologicznych, ustanawiających zasady przekazywania i wewnętrzną organizację informacji przekazywanych na mocy przepisów Megaustawy i opublikowania tych standardów przez Prezesa UKE w Biuletynie Informacji Publicznej na swojej stronie podmiotowej. Rekomendowane rozwiązanie ma charakter techniczny oraz przenosi odpowiedzialność za określnie standardów technologicznych funkcjonowania PIT na Prezesa UKE – odpowiedzialnego za jego funkcjonowanie. Dodatkowo zaproponowano rezygnację z uprawnienia ministra właściwego do spraw informatyzacji do określenia sposobu prezentacji informacji gromadzonych w PIT. Zmiana ta nie wpłynie negatywnie na sposób działania tego punktu. Mając na uwadze długotrwałość procesu legislacyjnego związanego z wydaniem rozporządzenia, zaproponowane rozwiązanie umożliwi szybkie reagowanie przez Prezesa UKE na zachodzące zmiany i postęp w technologiach procesów związanych z wymianą i rozpowszechnianiem informacji we współczesnych systemach teleinformatycznych, a także umożliwi Prezesowi UKE szybkie wprowadzanie zmian niezbędnych do zachowania bezpieczeństwa informacji;
19. ograniczenie możliwości ubiegania się o pełne dane m.in. z PIT, SIDUSIS na podstawie ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o otwartych danych i ponownym wykorzystaniu informacji sektora publicznego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1524). Ograniczenie to dotyczy m.in. informacji takich jak nazwa i dane kontaktowe podmiotu dostarczającego usługę, adres strony z cennikiem, a także dane dotyczące podmiotów planujących lub realizujących inwestycje oraz ich przedstawicieli i ma na celu, przede wszystkim, zapobieganie praktykom nieuczciwej konkurencji, która może polegać na wykorzystaniu tajemnicy przedsiębiorstwa w celu monopolizacji rynku poprzez wykup małych lokalnych przedsiębiorców telekomunikacyjnych przez większe podmioty, jak również ochronę danych o infrastrukturze krytycznej. Gromadzone dane są częściowo publicznie dostępne, jednak niektóre podmioty próbują nadużywać m.in. przepisów o dostępie do informacji publicznej do pozyskania pełnego zbioru danych, co powoduje pewne zagrożenia dla wskazanych wyżej wartości chronionych prawnie. Jakkolwiek już teraz ustawa z dnia 6 września 2002 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2022 r. poz. 902) czy ustawa z dnia 11 sierpnia 2021 r. o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego przewidują wiele ograniczeń prawa dostępu do informacji, to jednak zasadne jest usunięcie wątpliwości interpretacyjnych poprzez jednoznaczne uregulowanie tej kwestii;
20. wprowadzenia obowiązku zwrócenia się przez komendanta wojewódzkiego Policji, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i innych organów do Prezesa UKE o nieudostępnianie operatorom informacji przekazywanych do PIT w przypadku stwierdzenia możliwego zagrożenia bezpieczeństwa państwa, bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej lub bezpieczeństwa publicznego, integralności sieci i zdrowia publicznego;
21. określenie maksymalnej stawki za rok umieszczenia 1 m2 rzutu poziomego infrastruktury telekomunikacyjnej w drodze wewnętrznej, co powinno rozwiązać problem dostępu operatorów i jednostek samorządu terytorialnego wykonujących działalność telekomunikacyjną do dróg wewnętrznych w celu świadczenia usług telekomunikacyjnych. Obecnie dostęp odbywa się na podstawie umowy cywilno-prawnej lub decyzji administracyjnej wydawanej przez właściwych miejscowo starostów lub prezydentów miast na prawach powiatu. Procedura związana z uzyskiwaniem tych rozstrzygnięć bywa długotrwała. Zmiana regulacyjna pozwoli na szybsze realizacje inwestycji telekomunikacyjnych i przyśpieszy podłączanie nowych nieruchomości i budynków do publicznych sieci telekomunikacyjnych;
22. usunięcie wątpliwości interpretacyjnych po stronie samorządów i sądów administracyjnych odnośnie do aktów planowania przestrzennego, co do regulowania możliwości lokalizowania inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej. Pierwotnie intencją ustawodawcy było uniemożliwienie stawiania barier dla rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Przez pierwszy okres funkcjonowania przepis przyniósł oczekiwane skutki w postaci braku stosowania bezprawnych zapisów w planach miejscowych. W ostatnim czasie pojawiła się niezgodna z intencją ustawodawcy linia orzecznicza zakładająca, że o ile nie można wprowadzać zakazu, to dopuszczalnym jest stosowanie ograniczeń, które co prawda definitywnie nie uniemożliwiają lokalizowania inwestycji, ale czynią je ekonomicznie i technicznie (zgodnie z zasadami planowania radiowego) nieuzasadnionymi. Dodatkowo w celu przeciwdziałania nieprawidłowym zapisom w planach miejscowych proponuje się włączenie Prezesa UKE w informowanie właściwych wojewodów w przypadkach powzięcia informacji o aktach planowania przestrzennego niezgodnych z przepisami Megaustawy. Wejście w życie przedmiotowej regulacji pozwoli w sposób sukcesywny eliminować z planów miejscowych zapisy niezgodne z prawem;
23. maksymalne przyspieszenie realizacji projektów budowy sieci o bardzo dużej przepustowości poprzez wprowadzenie możliwości skorzystania ze sprawdzonych już w przeszłości rozwiązań dedykowanych regionalnym sieciom szerokopasmowym. Inwestor będzie miał wybór – może skorzystać z przepisów ogólnych, określonych w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1130,1907 i 1940 oraz z 2025 r. poz. 527 i 680) oraz w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2025 r. poz. 418 i 1080) lub ze szczególnych zasad lokalizowania sieci szerokopasmowych określonych w Megaustawie;
24. redukcję obciążeń sprawozdawczych wobec Prezesa UKE w ramach inwentaryzacji sieci i usług telekomunikacyjnych poprzez wyłączenie obowiązku sprawozdawania infrastruktury telekomunikacyjnej opartej na miedzi oraz obowiązku przekazywania danych o przebiegu odcinków światłowodowych linii kablowych lokowanych w ciągach kanalizacji kablowej lub kanałach technologicznych;
25. wprowadzenie szeregu zmian legislacyjnych w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. Rekomendowane rozwiązania mają charakter upraszczający procedury oraz skracają terminy załatwienia sprawy. Jednocześnie proponowane zmiany wpisują się kierunkowo w propozycje deregulacyjne zawarte w fiszce MC-14-148. Nowelizacja proponuje zmiany dotyczące lokalizowania infrastruktury telekomunikacyjnej w pasie drogowym poprzez określenie przesłanek odmowy wydania zezwolenia przez zarządcę drogi na umieszczenie w pasie drogowym urządzeń i infrastruktury. Zarządca drogi będzie mógł odmówić wydania zezwolenia wyłącznie w przypadku, gdy umieszczenie tych urządzeń spowodowałoby zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, naruszenie wymagań wynikających z przepisów odrębnych lub doprowadziłoby do utraty uprawnień z tytułu gwarancji lub rękojmi na dany odcinek drogi. Jednakże inwestor ma możliwość przedłożenia zaświadczenia od gwaranta, że planowane prace nie spowodują takiej utraty, bądź przejęcia na siebie tych uprawnień w zakresie ograniczonym do obszaru zajęcia pasa drogowego. Ponadto nowelizacja wprowadza także możliwość składania wniosków o wydanie zezwolenia w formie dokumentu elektronicznego. Ma to na celu ujednolicenie i usprawnienie procedur administracyjnych związanych z zajmowaniem pasa drogowego. Zrezygnuje się z zakazu umieszczania nadziemnych liniowych urządzeń obcych wzdłuż pasów drogowych, poza terenem zabudowy, w odległości mniejszej niż 5 m od granicy pasa w przypadkach ich podwieszania na istniejącej podbudowie słupowej. Obecnie funkcjonujący zakaz nie ma racjonalnego uzasadnienia i stanowi barierę w rozwoju sieci szerokopasmowych. Dodatkowo możliwe będzie udzielenie przez zarządcę drogi zgody na umieszczenie nadziemnego liniowego urządzenia obcego bliżej granicy pasa drogowego o potrzeby związane z łącznością publiczną. Aktualne przepisy stanowią przeszkodę dla realizacji inwestycji w sieci o bardzo dużej przepustowości ze względu na wymagania dotyczące minimalnych odległości sytuowania obiektów budowlanych od ruchu drogowego. Projekt wprowadza normę, która zobowiązuje zarządcę drogi do udzielenia zgody na usytuowanie obiektów budowlanych stanowiących element VHCN lub powiązanych zasobów w odległości mniejszej niż określona w ustawie z dnia 21 marca 1985 r o drogach publicznych  pod warunkiem, że obiekt nie ogranicza widoczności, nie ingeruje w skrajnię drogi i nie stwarza zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Ponadto propozycja zwalnia z obowiązku uzyskania decyzji o zezwoleniu na umieszczenie urządzeń w pasie drogowym oraz zezwolenia na zajęcie pasa drogowego w przypadkach, gdy urządzenia telekomunikacyjne lub elektroenergetyczne są umieszczane w istniejącej kanalizacji kablowej lub na istniejącej podbudowie słupowej wzdłuż drogi, dla których wydano już odpowiednie zezwolenia i pobierane są opłaty. Ułatwi to rozbudowę sieci bez konieczności przechodzenia przez dodatkowe procedury administracyjne;
26. modyfikację ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1251 oraz z 2025 r. poz. 820 i 1006) poprzez ustalenie terminów, w których następuje zaopiniowanie, jak i zatwierdzenie bądź odrzucenie projektu organizacji ruchu z podziałem na kategorie dróg, których dany projekt organizacji ruchu dotyczy w sytuacji, gdy w pasie drogowym mają być prowadzone roboty związane z umieszczaniem, konserwacją, przebudową lub naprawą infrastruktury telekomunikacyjnej (oraz urządzeń służących do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej, w tym punktów ładowania stanowiących część infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego, oraz urządzeń związanych z ich eksploatacją, a także do innych czynności związanych z eksploatacją tej infrastruktury i tych urządzeń;
27. w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2024 r. poz. 1145,1222, 1717 i 1881 oraz z 2025 r. poz. 1077 i 1080) rekomenduje się rozwiązanie zgodnie, z którym nie zajęcie stanowiska przez Prezesa UKE w terminie 30 dni od dnia przedstawienia projektu decyzji starosty w sprawie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody, jest równoznaczne z uzgodnieniem projektu tej decyzji. Propozycja ma też na celu skrócenie procesu uzgadniania przez Prezesa UKE projektów decyzji starostów w sprawie zezwolenia na umieszczenie na nieruchomości obiektów i urządzeń infrastruktury telekomunikacyjnej poprzez odwołanie się do instytucji tzw. „milczącego uzgodnienia”;
28. zmiany w ustawie z dnia 21 lipca 2024 r. – Prawo komunikacji elektronicznej poprzez dostosowanie przepisów dotyczących rozstrzygania sporów o dostęp telekomunikacyjny, aby Prezes UKE mógł wydawać decyzje dotyczące dostępu do okablowania, w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku w sprawie rozstrzygnięcia sporu. Dodatkowo, skrócono okres z 60 na 30 dni na przeprowadzanie negocjacji dotyczących dostępu telekomunikacyjnego. Dodano nowy przepis, który nakłada obowiązek współpracy stron sporu z Prezesem UKE w trakcie postępowania. W efekcie, wprowadzono również nową karę, odnosząca się do niewypełnienia obowiązku współpracy z Prezesem UKE do katalogu kar określonych w ustawie z dnia 21 lipca 2024 r. – Prawo komunikacji elektronicznej;
29. wprowadzenie maksymalnego terminu 14 dni od dnia udostępnienia projektu rozstrzygnięcia na prowadzenie konsultacji w sprawie dostępu telekomunikacyjnego także do nieruchomości, w tym do budynku, w celu istotnego skrócenia czasu trwania postępowań prowadzonych przed Prezesem UKE;
30. zobowiązanie starostów, do udostępnienia Prezesowi UKE w terminie 14 dni w formie elektronicznej posiadanej dokumentacji geodezyjnej, wypisów z rejestru gruntów dotyczących nieruchomości oraz innych informacji, w których jest posiadaniu, a będące istotne dla sprawy o dostęp do nieruchomości, w tym do budynku, w celu zapewnienia kompletności informacji o stanie prawnym nieruchomości i budynku oraz istotnego skrócenia czasu trwania postępowań prowadzonych przed Prezesem UKE;
31. obowiązek strony postępowania do przedstawienia w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o wszczęciu postępowania, wszystkich znanych jej okoliczności faktycznych istotnych dla sprawy oraz dowodów potwierdzających te okoliczności, w celu istotnego skrócenia czasu trwania postępowań prowadzonych przed Prezesem UKE;
32. brak rozpatrzenia przez Prezesa UKE okoliczności faktycznych i dowodów złożonych po terminie 14 dni, chyba że strona uprawdopodobni, że ich wcześniejsze nieprzedstawienie było niezależne od niej, w celu istotnego skrócenia czasu trwania postępowań prowadzonych przed Prezesem UKE;
33. wyłączenie stosowania art. 36 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572 oraz z 2025 r. poz. 769), chyba że Prezes UKE uzna, że zachodzą wyjątkowe okoliczności uzasadniające przedłużenie postępowania;
34. wprowadzenie podstawy prawnej do nałożenia kary pieniężnej za niewypełnienie lub nienależyte wypełnienie obowiązku przedstawienia faktów i dowodów w terminie 14 dni od zawiadomienia o wszczęciu postępowania, w celu dyscyplinującym do wywiązywania się z obowiązków ustawowych oraz zapewnienia skutecznej współpracy z Prezesem UKE;
35. wprowadzenie w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2025 r. poz. 567) 30-dniowego terminu dla nadleśniczego na zawarcie umów o dostępie do nieruchomości, do budynku (w tym do wewnątrzbudynkowej infrastruktury technicznej) oraz umowy dotyczące umieszczenia na nieruchomości obiektów i urządzeń. Nadleśniczy będzie zobligowany do zawarcia tych umów w ciągu 30 dni od dnia złożenia przez operatora wniosku o ich zawarcie. Zmiana ta przyspieszy procedury związane z zawieraniem tych umów. Biorąc pod uwagę profesjonalny charakter stron umów oraz specyfikę przedmiotowych umów, można założyć, że wprowadzona zmiana nie powinna wiązać się ze zwiększeniem kosztów działalności nadleśnictw. Już w świetle obecnie obowiązujących przepisów nadleśniczy Lasów Państwowych powinni już posiadać przygotowane informacje o zapewnieniu warunków dostępu i przedstawić je Prezesowi UKE, na jego wezwanie w terminie 30 dni. Dodatkowo wprowadza się odrębną regulację dotyczącą opłat za prowadzenie robót na nieruchomościach w celu umiejscowienia obiektów i urządzeń infrastruktury telekomunikacyjnej mają na celu ujednolicenie oraz uproszczenie zasad ich naliczania, jednocześnie zapewniając, że opłaty nie będą przeszkodą w realizacji nowych inwestycji. Rekomenduje się również wprowadzenie metodyki obliczania tych opłat, która jest uzależniona od powierzchni zajętej nieruchomości, stawki za 1 m² oraz liczby dni zajęcia. Dla uproszczenia, każdy okres zajęcia krótszy niż 24 godziny traktowany jest jako jeden pełny dzień, co eliminuje konieczność precyzyjnego monitorowania godzinowego zajęcia terenu. Dodatkowo rekomenduje się wprowadzenie górnego limitu opłaty na poziomie 0,20 zł za każdy m² powierzchni nieruchomości za każdy dzień robót. Ograniczenie to ma na celu zapewnienie, że koszty związane z prowadzeniem robót telekomunikacyjnych są rozsądne, przewidywalne i nie stanowią bariery dla rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej;
36. w związku z wątpliwościami interpretacyjnymi dotyczącymi instalowania urządzeń na obiektach budowlanych rekomenduje się modyfikację przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane. Rekomendowane jest zdefiniowanie pojęć: „instalacji radiokomunikacyjnej”, „antenowej konstrukcji wsporczej”, „kontener telekomunikacyjny”. Rozporządzenie GIA systemowo rozdziela infrastrukturę pasywną od aktywnych elementów sieci, zatem wprowadzenie stosownego rozróżnienia na gruncie prawa budowalnego odwzorowuje architekturę siatki pojęciowej rozporządzenia GIA i porządkuje kwalifikację inwestycji na etapie procedur. Rekomenduje się wskazanie, że remont instalacji radiokomunikacyjnej i antenowych konstrukcji wsporczych nie wymaga pozwolenia na budowę ani zgłoszenia. Konieczność rozdzielenia procedur dotyczących antenowych konstrukcji wsporczych oraz samego instalowania instalacji radiokomunikacyjnych wynikają z szybkiego postępu technicznego, który wymusza częste zmiany instalacji radiokomunikacyjnej lub jej elementów. Zaproponowane podejście odciąży organy administracji architektoniczno-budowlanej oraz organy nadzoru budowlanego. Złagodzenie reżimu instalowania instalacji radiokomunikacyjnej zmniejszy koszty działania operatorów oraz przyspieszy procedury realizowania tego typu inwestycji. Nie bez znaczenia jest również, że zmiana przepisów będzie miała wpływ na obciążenie sądów administracyjnych, do których wpływają liczne sprawy związane z stacjami bazowymi telefonii komórkowej. Dodatkowo zmodyfikowane zostaną zasady dotyczące możliwości lokalizowania kontenerów telekomunikacyjnych, aby ich realizacja następowała na zgłoszenie. W celu skrócenia procesu inwestycyjnego proponuje się również modyfikację przepisu, określającego terminy rozpatrzenia wniosku o udzielenie pozwolenia na budowę;
37. nałożenie na inwestorów obowiązku załączenia oświadczenia o wyposażeniu budynków mieszkalnych wielorodzinnych oraz budynków użyteczności publicznej w instalacje telekomunikacyjne, co ma być weryfikowane na etapie pozwolenia na użytkowanie. Ma to na celu zapewnienie zgodności realizacji inwestycji z obecnymi przepisami Megaustawy. Już obecnie istnieje obowiązek wyposażania budynków użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego i wielorodzinnych w infrastrukturę telekomunikacyjną. Wprowadzone rozwiązanie ma jedynie uszczelnić istniejące przepisy poprzez złożenia odpowiedniego oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej. Organy nadzoru budowlanego mają jedynie weryfikować, czy oświadczenie zostało złożone;
38. zmiany w ustawie z dnia 12 lipca 2024 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo komunikacji elektronicznej (Dz. U. poz. 1222) mają na celu przedłużenie o kolejne 24 miesiące mocy obowiązywania przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 29 ust. 7 Megaustawy. Przedłużenie terminu wynika z konieczności określenia w nowym akcie wykonawczym kwestii związanych z inwentaryzacją infrastruktury i usług telekomunikacyjnych, po uprzednim wypracowaniu tych przepisów z branżą telekomunikacyjną oraz Prezesem UKE.

Projektowana ustawa nie wdraża wszystkich rozwiązań wynikających z rozporządzenia GIA. Niektóre zagadnienia wymagać będą szerszej dyskusji uwzględniającej m. in. głosy beneficjentów rynku telekomunikacyjnego, szerszego uzgodnienia i omówienia również z właściwymi resortami i instytucjami.

Z wyrazami szacunku