Alert podatkowy Deloitte: Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-232/20: Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w podatku VAT w strukturze toll manufacturing

Ruling of the Court of Justice of the European Union in case C-232/22: Fixed establishment for VAT in toll manufacturing structure

29 czerwca 2023 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał orzeczenie w trybie prejudycjalnym w sprawie C-232/22 Cabot Plastics Belgium SA przeciwko État belge (Belgia) dotyczący stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (Fixed Establishment) w branży produkcyjnej. Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami. Link do artykułu Deloitte
Sprawa rozpatrywana przez TSUE dotyczyła świadczenia przez belgijską spółkę Cabot Plastics Belgium SA (Cabot Plastics), usług produkcji na materiale powierzonym (tzw. toll manufacturing) oraz innych usług pomocniczych na rzecz prawnie niezależnej, lecz powiązanej kapitałowo spółki z grupy – Cabot Switzerland (Cabot Switzerland). Zgodnie z umową zawartą pomiędzy ww. spółkami Cabot Plastics, oprócz usługi głównej, zobowiązała się również do świadczenia szeregu usług dodatkowych, takich jak m. in.:
  • przechowywanie i zarządzanie surowcami oraz produktami,
  • wydawanie zaleceń optymalizujących produkcję i zapewnianie wsparcia w tym zakresie,
  • przeprowadzanie kontroli technicznych,
  • przedstawianie uwag dot. potrzeb operacyjnych zakładów produkcyjnych,
  • ułatwianie formalności celnych,
  • wparcie administracyjne w zakresie cła i akcyzy,
  • działanie jako oficjalny importer,
  • zarządzanie materiałami opakowaniowymi.
Do realizacji zleconych zadań Cabot Plastics wykorzystywała swoje wyposażenie i sprzęt, a wszelkie prace wykonywane były na wyłączność i pod kierownictwem Cabot Switzerland w oparciu o standardy zleceniodawcy. W wyniku kontroli podatkowej, organy podatkowe uznały, że Cabot Switzerland posiada stałe miejsce prowadzenia działalności w Belgii, a zatem miejscem świadczenia, i w konsekwencji opodatkowania ww. usług była Belgia. Swoją argumentację organy podparły faktem, iż zakłady produkcyjne, centrum dystrybucji i miejsca składowania należące do Cabot Plastics, a także sprzęt usługodawcy, wykorzystywane na wyłączność i pozostawione do swobodnej dyspozycji usługobiorcy stanowią zaplecze techniczne Cabot Switzerland, przesądzające o istnieniu Fixed Establishment dla tego podmiotu. Ponadto, zdaniem organów, poprzez świadczenie usług pomocniczych, personel Cabot Plastics umożliwiał Cabot Switzerland, prowadzenie sprzedaży gotowych produktów. Cabot Plastics, nie zgadzając się ze stanowiskiem organów, zaskarżyła rzeczoną decyzję, a ostatecznie sprawa trafiła przed Trybunał Sprawiedliwości UE. Wątpliwości w sprawie dotyczyły przede wszystkim interpretacji art. 44 dyrektywy Rady 2006/112/WE i art. 11 rozporządzenia Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. w odniesieniu do tego, czy podatnik mający siedzibę poza Unią Europejską powinien być uznawany za posiadającego stałe miejsce prowadzenia działalności w państwie członkowskim, w którym siedzibę ma odrębny prawnie usługodawca, jeżeli zasoby ludzkie i techniczne tego drugiego są zapewniane temu podatnikowi na zasadzie wyłączności W niniejszej sprawie TSUE, odnosząc się w głównej mierze do wyroku C-333/20 (Berlin Chemie) orzekł, że podatnik będący usługobiorcą, którego siedziba działalności gospodarczej znajduje się poza Unią, nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w państwie członkowskim, w którym ma siedzibę, odrębny pod względem prawnym, podmiot świadczący dane usługi, jeżeli nie posiada on tam odpowiedniej struktury w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, która może stanowić to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Powyższe stosuje się nawet wówczas, gdy podatnik świadczący usługi wykonuje na rzecz tego podatnika będącego usługobiorcą, w wykonaniu wyłącznego zobowiązania umownego, usługi w postaci produkcji z materiałów powierzonych oraz szereg świadczeń akcesoryjnych lub uzupełniających, które przyczyniają się do działalności gospodarczej podatnika będącego usługobiorcą w tym państwie członkowskim Uzasadniając swoje stanowisko TSUE przywołał swoją argumentację, zgodnie z którą kwalifikacja Fixed Establishment nie może zależeć wyłącznie od okoliczności, iż spółka posiada inną spółkę zależną w danym państwie członkowskim. Ponadto, dopiero w przypadku natychmiastowego i stałego dysponowania zasobami usługodawcy jak własnymi można uznać, że zasoby te cechują się odpowiednią strukturą i stałością w kontekście stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. TSUE wskazał również, że w sytuacji, w której producent na zlecenie, świadczy usługi na własne ryzyko (wykorzystując własne zasoby), samo zawarcie umowy na wyłączność nie przesądza o powstaniu Fixed Establishment. Jak wynika z treści wyroku, kluczowe jest również odróżnienie świadczenia usług polegających na produkcji z materiałów powierzonych świadczonych przez Cabot Plastics od usług sprzedaży realizowanych przez Cabot Switzerland. TSUE nadmienił również, że to samo zaplecze nie może być wykorzystywane jednocześnie do świadczenia i odbioru tych samych usług, a świadczenie ww. usług akcesoryjnych, nie ma wpływu na kwestię istnienia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy. Korzystny wyrok TSUE z pewnością wzmocni zmieniającą się linię interpretacyjną w zakresie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla celów VAT w strukturach toll manufacturing. Ponadto, wyrok będzie stanowił również istotny argument w innych sytuacjach, gdzie dyskusyjne jest powstanie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej zagranicznego przedsiębiorcy, współpracującego z podwykonawcami (usługodawcami) w danym kraju.
Źródło: Deloitte Polska (Deloitte Touche Tohmatsu Limited)