W okresie marzec 2018 – kwiecień 2022 na zlecenie PARP było prowadzone badanie ewaluacyjne dotyczące Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (PO IR). W analizach skupiono się na zmianach zachodzących wśród przedsiębiorstw (beneficjentów) w skutek realizacji projektów dofinansowanych z PO IR. Każdy przedsiębiorca był ankietowany dwukrotnie, pierwszy raz po podpisaniu umowy i rozpoczęciu wdrażania projektu, drugi raz ok. 12 miesięcy po zakończeniu inwestycji. Dzięki temu możliwe było uchwycenie zmiany różnych parametrów opisujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa oraz ich ocena pod kątem możliwego wpływu interwencji publicznej. Dodatkowo analizowano satysfakcję przedsiębiorców w obszarze współpracy z PARP, jak również opinie badanych na temat całego systemu wdrażania (założenia interwencji pozostające poza bezpośrednim wpływem PARP). Informacje dot. wyników badania ewaluacyjnego: „Barometr Innowacyjności. Program Operacyjny Innowacyjny Rozwój.” Wykonawca: konsorcjum firm – 1) MCM Institute Poland Sp. z o.o. (Lider Konsorcjum), 2) Fundacja Idea Rozwoju, 3) IDEA Instytut Sp. z o.o. 4) Exacto Sp. z o.o. 5) Realizacja Sp. z o.o. Instrumenty poddane badaniu PO IR: 2.3.1, 2.3.2, 2.3.3, 2.3.4, 2.3.5, 2.4.1, 2.5, 3.1.5, 3.2.1, 3.3.3, 3.4 Cele:

• pomiar wskaźników, umożliwiających bieżącą ocenę rezultatów wsparcia udzielonego przedsiębiorstwom (np. w sferze kondycji ekonomicznej i konkurencyjności, innowacyjności, wpływu na zatrudnienie, internacjonalizację działalności gospodarczej);
• pozyskiwanie opinii i ocen przedsiębiorców o systemie wdrażania POIR oraz POPW (zarówno na etapie aplikowania o wsparcie programów, wyboru projektów, wdrażania i rozliczania projektów), pozwalających identyfikować problemy, formułować wnioski oraz podejmować czynności niezbędne w procesie doskonalenia strony wdrożeniowej programów; 
• identyfikacja najbardziej efektywnych mechanizmów wspierania przedsiębiorstw.

• Wyniki badania wskazują, że największe potrzeby w zakresie umiędzynarodowienia obserwowane są w przypadku firm mikro i nowopowstałych, czyli wśród podmiotów, które rzadziej prowadzą działalność międzynarodową (także na tle innych krajów OECD) i częściej doświadczają barier dla prowadzenia sprzedaży na rynkach zagranicznych. Jednocześnie wyniki Barometru Innowacyjności pokazują, że w przypadku tego typu podmiotów dla okresu przed i po zakończeniu projektów obserwowana jest największa zmiana w zakresie umiędzynarodowienia rozumianego jako zainicjowanie prowadzenie sprzedaży zagranicznej,
• Wyniki Barometru Innowacyjności oraz badania beneficjentów w rok po zakończeniu projektu  wskazują na ograniczony wpływ analizowanych instrumentów POIR na działalność B+R w średnim okresie. Choć ustalenie to nie prowadzi to podważenia założeń teorii programu, to wymaga reakcji w związku ze zmianą koncepcji realizacji następcy POIR (programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki dalej FENG),
• Analizowane wsparcie nie przełożyło się również na zasadniczy wzrost potencjału firm w obszarze rozwoju innowacji w przyszłości. Podobnie, nie odnotowano wpływu wsparcia POIR udzielanego przez PARP, na zwiększanie aktywności beneficjentów na polu udziału w organizacjach branżowych lub klastrach. Efekty badanych instrumentów będą zawężone do rezultatów bieżących inwestycji. Naprzeciw temu ograniczeniu wychodzi planowane w FENG, modułowe podejście do inwestycji w innowacje,
• Ważnym elementem, na który od początku wsparcia należy również położyć nacisk, jest kwestia ochrony praw własności intelektualnej. W przypadku wspartych projektów POIR widoczny jest rozdźwięk między deklarowanym poziomem nowości wspieranych innowacji (na poziomie Europy, a nawet świata), a poziomem ich prawnej ochrony. Powinny być tu wdrożone zarówno rozwiązania promocyjne, jak i systemowe (w tym również innowacji wzorniczych, w szczególności nowych wzorów użytkowych),
• Wyniki Barometru Innowacyjności wspierają wnioski innych badań PARP, dotyczące niskiej skuteczności modelu popytowego zastosowanego w poddziałaniu 2.3.1 POIR, z punktu widzenia rozwoju potencjału IOB,
• Należy zweryfikować rolę zatrudnienia w logice interwencji podobnych instrumentów w przyszłości. W toku wdrażania przedmiotowych interwencji zmniejszano wagę zatrudnienia w złożeniach niektórych działań, jak również redukowano wartości monitorowanych wskaźników w tym obszarze. Wydaje się, że w przypadku analizowanych instrumentów wzrost zatrudnienia nie powinien być spodziewanym efektem interwencji.