A Green Deal Industrial Plan for the Net-Zero Age
COM/2023/62 final
Obecna dekada będzie miała decydujące znaczenie dla świata, który musi ograniczyć wzrost temperatury na Ziemi i podjąć niezbędne kroki w celu osiągnięcia neutralności emisyjnej. Stawka jest wysoka, a wyzwania okazują się złożone, lecz jest to epokowa szansa, aby konieczność ta stała się swego rodzaju katalizatorem inwestycji w gospodarkę opartą na czystej energii i przemysł na miarę epoki neutralności emisyjnej.
W Europejskim Zielonym Ładzie wyznaczono ambitne cele UE w zakresie zielonej transformacji, w tym cele klimatyczne zakładające osiągnięcie neutralności emisyjnej do 2050 r. Pakiet „Gotowi na 55” zawiera konkretny plan działań, które w zdecydowany sposób mają skierować gospodarkę europejską na właściwe tory, natomiast plan REPowerEU pozwala na szybszą rezygnację z paliw kopalnych. Wraz z Planem działania dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym instrumenty te tworzą ramy transformacji przemysłu UE na miarę epoki neutralności emisyjnej.
W ciągu najbliższych kilku lat gospodarczy aspekt epoki neutralności emisyjnej nabierze realnych kształtów. Powstaną nowe rynki, wynalezione, opracowane i wprowadzone na rynek zostaną czyste technologie stanowiące przełom, a stosowane dotychczas systemy energetyczne przejdą transformację. W związku z tym ci, którzy są pionierami inwestycji i nie mają sobie równych, jeśli chodzi o tempo inwestowania, zagwarantują sobie pozycję w tej nowej gospodarce i stworzą miejsca pracy dla nowo wykwalifikowanych pracowników, odmłodzą przemysłowe bazy produkcyjne, obniżą koszty dla społeczeństwa i przedsiębiorstw oraz będą odgrywać pierwszorzędną rolę we wspieraniu innych części świata w obniżaniu emisyjności tamtejszych gospodarek.
UE jest dobrze przygotowana do tego, aby zwiększyć wysiłki i wykorzystać szansę, jaką jest konieczność osiągnięcia neutralności emisyjnej. Przez ostatnie dziesięciolecia europejski model gospodarczy oparty na jednolitym rynku zapewniał rosnący dobrobyt. UE jest czołowym graczem w dziedzinie innowacji, kapitału wysokiego ryzyka oraz wprowadzania technologii neutralnych emisyjnie i zrównoważonych produktów. Ma ona mocny atut, tj. przemysł o udokumentowanych osiągnięciach w zakresie wyznaczania tendencji i norm, o coraz bardziej zaawansowanym poziomie cyfryzacji i wytwarzający wysokiej jakości innowacyjne produkty. UE posiada światowej klasy naukowców i badaczy, którzy konsekwentnie opracowują przełomowe rozwiązania lub udoskonalają istniejące technologie.
W obliczu tej przełomowej szansy i wyzwań UE potrzebny jest nowy plan przemysłowy Zielonego Ładu. Plan ten będzie częścią Europejskiego Zielonego Ładu, który skierował nas na drogę neutralności klimatycznej, i umożliwi UE odgrywanie wiodącej roli na świecie w epoce przemysłu neutralnego emisyjnie.
Punktem wyjścia dla opracowania planu jest potrzeba zwiększenia na masową skalę w najbliższym dziesięcioleciu rozwoju technologicznego, wytwarzania i instalacji produktów neutralnych emisyjnie i dostaw energii, a także wartość dodana, jaką ma ogólnounijne podejście do tego, jak wspólnie sprostać temu wyzwaniu. Utrudnia to globalna konkurencja o surowce i o wykwalifikowany personel. Celem planu jest wyeliminowanie tej dychotomii i skupienie się na obszarach, w których UE może wnieść największy wkład. Jego założeniem jest również uniknięcie ryzyka polegającego na tym, że zależność UE od rosyjskich paliw kopalnych zastąpimy innymi strategicznymi zależnościami, co mogłyby utrudnić dostęp do kluczowych technologii i środków produkcji potrzebnych do transformacji ekologicznej przez połączenie dywersyfikacji oraz własnego rozwoju i produkcji. Plan wpisze się w bieżące wysiłki na rzecz transformacji przemysłu zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem i strategią przemysłową UE, w szczególności Planem działania UE dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym. Absolutnym priorytetem pozostaje również modernizacja i dekarbonizacja energochłonnych gałęzi przemysłu, podobnie jak zapewnienie zmiany zatrudnienia i tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy dzięki szkoleniom i kształceniu.
Dlatego też konieczne są zdecydowane, wspólne działania na poziomie UE w celu pobudzenia przemysłu technologii neutralnych emisyjnie. Plan przemysłowy Zielonego Ładu pomoże nam wykorzystać mocne strony UE: otwartość, innowacyjność, inkluzywność i zrównoważony rozwój. Przy odpowiednich warunkach przemysł technologii neutralnych emisyjnie w Europie odegra kluczową rolę w przejściu kontynentu na gospodarkę ekologiczną i zapewni UE dobrobyt, a także będzie miał czołowe znaczenie w skali światowej zarówno w dziedzinie technologii, jak i przeciwdziałania zmianie klimatu i zanieczyszczeniu środowiska.
Zarys nowego planu przemysłowego Zielonego Ładu opiera się na czterech filarach:
Źródło: Komisja Europejska
