Legal Alert KPMG: UE przedstawiła pakiet „Omnibus”

Pakiet „Omnibus” to propozycja Komisji Europejskiej dot. zasad raportowania.

Ograniczenie wymogów ESRS i Taksonomii UE do największych firm

Komisja Europejska ogłosiła pakiet „Omnibus”, mający na celu zredukowanie wymogów w zakresie raportowania zrównoważonego rozwoju i należytej staranności.

W efekcie tych zmian jedynie największe firmy miałyby nadal obowiązek raportowania zgodnie z Europejskimi Standardami Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (ESRS) w pełnym wymiarze, a jedynie ich część nadal podlegałaby wymogom Taksonomii UE. Propozycje zawarte w „Omnibusie” zmniejszają obciążenia raportowe dla średnich i mniejszych firm.

Proponowane zmiany muszą zostać zatwierdzone przez Parlament Europejski i Radę UE oraz transponowane do prawa krajowego, aby weszły w życie.

Dodatkowo Komisja zapowiedziała uproszczenie wymogów dotyczących ujawnień ESRS i prowadzi konsultacje w sprawie zmian w Taksonomii UE.

Mniej przedsiębiorstw objętych zakresem CSRD
Zgodnie z przedstawioną propozycją, tylko duże przedsiębiorstwa1 zatrudniające ponad 1000 pracowników znajdą się w zakresie CSRD 2 i będą zobowiązane do raportowania zgodnie z ESRS. Komisja Europejska szacuje, że takie podejście zmniejszy liczbę firm objętych obowiązkiem raportowania o około 80%.

Stop the clock – odroczenie obowiązku

Dodatkowo wprowadzona zostałaby koncepcja Stop the clock, przewidująca odroczenie o dwa lata obowiązkowego raportowania ESRS dla przedsiębiorstw z tzw. drugiej i trzeciej „fali” (tj. tych, które miały wchodzić w zakres CSRD w kolejnych etapach). Dłuższy termin wdrożenia ma umożliwić dopracowanie i uzgodnienie kluczowych zmian w samej dyrektywie CSRD.

Przegląd wpływu na różne kategorie firm

Komisja zakłada, że opisany wyżej mechanizm najmocniej zredukuje zakres raportowania wśród średnich i małych spółek notowanych na giełdzie, a także firm dotychczas spodziewających się wejścia w zakres CSRD w tzw. późniejszych falach.

Uproszczenie ESRS

Równolegle z publikacją pierwszego pakietu „Omnibus” Komisja ogłosiła zamiar znacznej redukcji wymaganego zakresu ujawnień w ESRS – m.in. poprzez priorytetyzację wskaźników ilościowych nad narracyjnymi, a także wyraźne rozróżnienie na dane obowiązkowe i opcjonalne.
 
  • Koncepcja podwójnej istotności zostanie utrzymana, jednak Komisja planuje przygotować jaśniejsze wytyczne co do sposobu jej stosowania w praktyce.
  • Nie jest już przewidziane przyjęcie standardów sektorowych.


Kategoria przedsiębiorstwa


Zgodnie z obowiązującą CSRD


Propozycja Stop the clock


Propozycje merytoryczne


Duże JZP (> 1 000 pracowników)*


„Fala pierwsza” raportowania od roku obrotowego 2024 zgodnie z ESRS


Kontynuacja raportowania³


Raportowanie zgodnie ze zmienionymi ESRS


Duże JZP (500–1 000 pracowników)


(brak wyodrębnionej fali w oryginale)


Kontynuacja raportowania³


Brak dalszego obowiązku raportowania. Żądania informacji o łańcuchu wartości nie mogą wykraczać poza to, co byłoby raportowane zgodnie ze zmienioną normą VSME


Duże przedsiębiorstwa > 1 000 pracowników


„Fala druga” raportowania od roku obrotowego 2025 zgodnie z ESRS


Raportowanie od roku obrotowego 2027


Raportowanie zgodnie ze zmienionymi ESRS od roku obrotowego 2027


Duże przedsiębiorstwa do 1 000 pracowników


„Fala druga” raportowania od roku obrotowego 2025 zgodnie z ESRS


Raportowanie od roku obrotowego 2027


Brak dalszego obowiązku raportowania. Żądania informacji o łańcuchu wartości nie mogą wykraczać poza to, co byłoby raportowane zgodnie ze zmienioną normą VSME


Notowane MŚP


„Fala trzecia” raportowania wg standardu LSME od roku obrotowego 2026, z opcją opt-out do 2028


Raportowanie od roku obrotowego 2028


Brak dalszego obowiązku raportowania. Żądania informacji o łańcuchu wartości nie mogą wykraczać poza to, co byłoby raportowane zgodnie ze zmienioną normą VSME


Jednostki dominujące spoza UE


Raportowanie na poziomie grupy według ESRS dla grup spoza UE (NESRS) od roku obrotowego 2028, jeśli:



    • obrót w UE ≥ 150 mln EUR i co najmniej jeden z warunków:

        • spółka zależna w UE objęta wymogami

        • oddział w UE z obrotem > 40 mln EUR





Raportowanie od roku obrotowego 2028, jeśli spełnione kryteria


Raportowanie na poziomie grupy według NESRS od roku obrotowego 2028, jeśli:



    • obrót w UE ≥ 450 mln EUR i co najmniej jeden z warunków:

        • duża spółka zależna w UE

        • oddział w UE z obrotem > 50 mln EUR




Ograniczenie zakresu i modyfikacja treści Taksonomii UE
Komisja proponuje, aby obowiązkowe stosowanie Taksonomii UE dotyczyło tylko części największych przedsiębiorstw, czyli tych, które:
  • zatrudniają ponad 1000 pracowników, oraz
  • osiągają obrót netto powyżej 450 mln EUR.

Natomiast pozostałe firmy będą mogły dobrowolnie deklarować, że ich działalność jest zgodna z Taksonomią, przy czym w takiej sytuacji minimalnym wymogiem byłoby ujawnianie wskaźników związanych z przychodami i nakładami inwestycyjnymi (CAPEX).

Propozycje uproszczeń
Komisja oczekuje również na opinie dotyczące planów dalszego upraszczania Taksonomii, np.:
  • wprowadzenia progu istotności (materiality threshold)
  • uproszczenia kryteriów „Nie wyrządzaj poważnych szkód” (Do No Significant Harm) szczególnie w zakresie zanieczyszczeń
  • zmiany szablonów raportowania.
  •  
Te modyfikacje miałyby wejść w życie począwszy od roku obrotowego 2025, z raportowaniem w roku 2026.
Audytowanie i dane z łańcucha wartości

Zachowanie ograniczonej pewności (limited assurance) w ramach CSRD. Komisja nie planuje już przejścia na reasonable assurance. W związku z tym proponuje się również zniesienie sztywnego terminu na stworzenie europejskiego standardu limited assurance.

W zakresie CSDDD4 Komisja sugeruje szereg zmian zmniejszających obciążenia po stronie firm, w tym:

    • odroczenie początkowego zastosowania dyrektywy o jeden rok
    • zredukowanie liczby partnerów biznesowych i interesariuszy podlegających ocenie
    • rzadsze przeglądy i oceny (mniej częste niż dotychczas planowane).

Ograniczenie „efektu domina” dla mniejszych firm (do 1000 pracowników) – tzw. trickle-down effect. Oznacza to, że żądania dotyczące danych z łańcucha wartości nie mogą przekraczać tego, co wprowadziłby dobrowolny standard VSME (uproszczone raportowanie dla MŚP).

  •  
Co dalej?

Komisja zapowiada kolejne propozycje w ramach pakietów „Omnibus” w duchu dalszej optymalizacji i upraszczania przepisów – m.in. wprowadzenie nowej kategorii spółek small mid-cap planowane jest jeszcze w tym roku.

Należy pamiętać, że powyższe założenia mogą ulec zmianie na kolejnych etapach procesu legislacyjnego w Parlamencie Europejskim i Radzie UE, a następnie podczas transpozycji do prawodawstwa państw członkowskich.

Jak to może wpłynąć na biznes?

Warto przeanalizować potencjalne konsekwencje powyższych propozycji dla Państwa przedsiębiorstwa już teraz. Jednocześnie istnieje możliwość wniesienia uwag do proponowanych zmian w aktach delegowanych do Taksonomii UE do 26 marca 2025 r.


W rozumieniu definicji „dużego przedsiębiorstwa” w aktach prawnych UE, uwzględniającej m.in. liczbę pracowników, obrót oraz sumę bilansową.
2 CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) – Dyrektywa ws. sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
ESRS (European Sustainability Reporting Standards) – Europejskie Standardy Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju.
4 CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive) – Dyrektywa ws. należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Więcej informacji:
 

Źródło: KPMG (KPMG Sp. z o.o.)