Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zasad gospodarki finansowej Funduszu Pracy (numer z wykazu RD229)

Szanowni Państwo, Członkowie Związku Pracodawców Polska Miedź

Uprzejmie informuję, że do konsultacji publicznych skierowany został projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zasad gospodarki finansowej Funduszu Pracy (numer z wykazu RD229).

Przedmiotowy projekt aktu prawnego wraz z Uzasadnieniem oraz Oceną Skutków Regulacji dostępny jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod adresem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12402106/katalog/13156187#13156187

Uprzejmie proszę o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 30 września 2025 roku na adres: kuydowicz@pracodawcy.pl w formie tabeli uwag przesyłanej w załączeniu w wersji elektronicznej umożliwiającej edytowanie tekstu.

Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz. U.  poz. 620), zwana dalej „ustawą”, w art. 277 zawiera upoważnienie ustawowe do wydania rozporządzenia przez Radę Ministrów. Projektowane rozporządzenie określa zasady gospodarki finansowej Funduszu Pracy, w tym:

  • zapewnia finansowanie realizacji zadań odpowiednio przez ministra właściwego do spraw pracy, wojewodów, samorządy województw, samorządy powiatów oraz Ochotnicze Hufce Pracy;
  • algorytm podziału środków Funduszu Pracy na województwa na finansowanie form pomocy dla samorządów powiatów;
  • algorytmy podziału środków Funduszu Pracy na województwa na finansowanie zadań fakultatywnych dla samorządów powiatów, a także dla samorządów województw;
  • tryb ustalania kwot środków rezerwy Funduszu Pracy, pozostającej w dyspozycji ministra właściwego do spraw pracy;
  • obowiązki kierowników jednostek realizujących zadania finansowane ze środków Funduszu Pracy związane z obsługą finansowo-księgową tych środków;
  • tryb przekazywania środków Funduszu Pracy przez ministra właściwego do spraw pracy oraz postępowanie z niewykorzystanymi środkami;
  • tryb powierzania przez starostę bankom i innym instytucjom dokonywania wypłat świadczeń pieniężnych dla bezrobotnych i innych uprawnionych osób, mając na względzie zapewnienie racjonalności gospodarowania środkami Funduszu Pracy.

Rozwiązania zawarte w projekcie stanowią syntezę rozwiązań zawartych w dwóch rozporządzeniach, wydanych na podstawie nieobowiązującej od 1 czerwca 2025 r. ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2025 r. poz. 214), tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 sierpnia 2014 r. w sprawie algorytmu ustalania kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań w województwie (Dz. U. poz. 1294) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 października 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej Funduszu Pracy (Dz. U. z 2024 r. poz. 624), które obowiązują do czasu wejścia w życie procedowanego rozporządzenia.

Zmiany w projekcie rozporządzenia w stosunku do obecnie obowiązujących rozwiązań polegają na:

  • uregulowaniu kwestii udzielania przez marszałków województw, starostów, komendanta OHP oraz wojewodów dalszych upoważnień do dokonywania zmian w planie finansowym,
  • wprowadzenie obowiązku niezwłocznego informowania dysponenta Funduszu Pracy o dokonanych zmianach w planie finansowym,
  • doprecyzowanie rodzajów zadań, które powinny być ujęte w planie finansowym sporządzanym przez wskazane jednostki,
  • doprecyzowanie zakresu danych, które powinny być ujęte w „Informacji z wykonania zadań Funduszu”,
  • ułatwienie jednostkom sposobu przekazywania „Informacji z wykonania zadań Funduszu” poprzez zniesienie dodatkowego obowiązku przekazywania informacji w postaci elektronicznej na elektroniczną skrzynkę podawczą dysponenta Funduszu Pracy.

Ponadto należy zwrócić uwagę, że część rozwiązań dotyczących sposobu podziału środków Funduszu Pracy, poprzednio uregulowana na poziomie rozporządzenia, została przeniesiona do ustawy, a projekt rozporządzenia zawiera jedynie doprecyzowanie w tym zakresie. Dodatkowe zmiany w stosunku do poprzednich rozwiązań to także: dostosowanie algorytmów podziału środków Funduszu Pracy do rozwiązań zawartych w ustawie, szczegółowe określenie zadań finansowanych z Funduszu Pracy przez poszczególne podmioty oraz zmiany w zakresie przekazywania środków rezerwy Funduszu Pracy oraz Krajowego Funduszu Szkoleniowego (KFS).

 Projekt rozporządzenia dotyczy trzech rodzajów podmiotów:

  1. dysponenta Funduszu Pracy;
  2. wojewodów, samorządów województw, samorządów powiatów, Ochotniczych Hufców Pracy, zwanych dalej OHP;
  3. jednostek realizujących zadania finansowane ze środków Funduszu Pracy i mających, na podstawie odrębnych przepisów albo umów zawartych na ich podstawie z dysponentem Funduszu Pracy, obowiązek utworzenia wyodrębnionych rachunków bankowych z przeznaczeniem dla środków Funduszu Pracy.

Dysponent Funduszu Pracy w terminie 21 dni od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej zatwierdza plan finansowy Funduszu Pracy według zadań oraz organów i jednostek realizujących te zadania, zwany dalej „planem finansowym według zadań”, określający kwoty środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań przez urząd obsługujący dysponenta Funduszu, wojewodów, samorządy województw, samorządy powiatów oraz OHP i inne jednostki organizacyjne.

Plan finansowy według zadań obejmuje kwoty środków Funduszu Pracy na wypłatę zasiłków dla bezrobotnych i innych obligatoryjnych świadczeń, realizację form pomocy, w tym realizowanych w ramach projektów Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, o których mowa w art. 2 pkt 32 ustawy, zwanych dalej „projektami EFS+”, finansowanie zadań fakultatywnych, w tym dodatków motywacyjnych dla pracowników wojewódzkich i powiatowych urzędów pracy oraz pracowników OHP, dofinansowanie kosztów wynagrodzeń pracowników wojewódzkich i powiatowych urzędów pracy oraz realizację innych zadań finansowanych z Funduszu Pracy.

Projekt rozporządzenia określa zakres zadań w ramach ustalonych kwot środków realizowanych przez:

  • samorządy powiatów – na finansowanie form pomocy, zadań fakultatywnych i zawodowego kształcenia ustawicznego w ramach KFS;
  • samorządy województw – na finansowanie zadań fakultatywnych;
  • OHP – na finansowanie zadań fakultatywnych oraz refundację pracodawcom wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne młodocianych pracowników;
  • wojewodów – na finansowanie zadań fakultatywnych;
  • dysponenta Funduszu Pracy – w ramach ustalonych kwot środków na finansowanie zadań fakultatywnych oraz pozostałych kosztów.

Z kwoty środków ujętych w planie finansowym Funduszu Pracy na finansowanie form pomocy przez samorządy powiatów dysponent Funduszu Pracy wyodrębnia rezerwę pozostającą w jego dyspozycji, a następnie pozostałą kwotę dzieli algorytmem pomiędzy województwa, wraz z kwotą środków przeznaczonych na realizację projektów EFS+. Analogicznie, przed dokonaniem podziału środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań fakultatywnych dla samorządów powiatów, samorządów województw, wojewodów, OHP oraz dysponenta Funduszu Pracy, dysponent Funduszu Pracy wyodrębnia rezerwę pozostającą w jego dyspozycji.

Zaproponowane algorytmy podziału środków Funduszu Pracy pomiędzy województwa na finansowanie form pomocy oraz zadań fakultatywnych stanowią kontynuację stosowanych obecnie rozwiązań i oparte są, tak jak dotychczas, na dostępnych danych statystycznych uzyskiwanych na podstawie badań statystycznych prowadzonych wspólnie przez ministra właściwego do spraw pracy i Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego zgodnie z przepisami o statystyce publicznej. Kontynuowane rozwiązania pozwolą na obserwację, jak zmiany wprowadzone w ustawie, w szczególności możliwość rejestracji bezrobotnego w urzędzie pracy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania (a nie, jak dotychczas, zameldowania) wpłynie na wykorzystanie środków w poszczególnych województwach.

Algorytm podziału kwoty środków Funduszu Pracy, jaka może być wydatkowana w roku budżetowym na finansowanie w województwie, realizowanych przez samorządy powiatów formy pomocy, w tym realizowanych w ramach projektów EFS+ uległ niewielkiej modyfikacji, tj. do kategorii średnia miesięczna liczba bezrobotnych według stanu na koniec miesiąca, zarejestrowanych w danym województwie w okresie 12 miesięcy poprzedzających dzień 1 września roku poprzedzającego rok, dla którego jest ustalana wysokość środków Funduszu Pracy dodano poszukujących pracy.

Kwota środków Funduszu Pracy ustalona na finansowanie zadań fakultatywnych dla samorządów powiatów zostanie pomniejszona o kwotę środków na finansowanie dodatków motywacyjnych, o których mowa w art. 300 ust. 3 pkt 14 ustawy, a następnie podzielona będzie zgodnie z algorytmem między województwa.

Analogicznie, kwota środków Funduszu Pracy ustalona na finansowanie zadań fakultatywnych dla samorządów województw również zostanie pomniejszona o kwotę środków na finansowanie dodatków motywacyjnych, o których mowa w art. 300 ust. 3 pkt 14 ustawy, a następnie będzie podzielona między województwa według algorytmu.

Do kwot środków Funduszu Pracy, jakie mogą być wydatkowane w roku budżetowym na finansowanie dodatków motywacyjnych dla pracowników powiatowych i wojewódzkich urzędów pracy zastosowano te same algorytmy, co do podziału środków na zadania fakultatywne.

W terminie miesiąca od wpływu zawiadomienia od dysponenta Funduszu Pracy zarząd województwa powinien dokonać podziału kwot środków na formy pomocy i zadania fakultatywne (według kryteriów określonych przez sejmik województwa).

W ciągu 7 dni od dokonania podziału marszałek województwa przesyła do dysponenta Funduszu Pracy pisemne zawiadomienie o wysokości kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie form pomocy oraz zadań fakultatywnych dla powiatowych urzędów pracy.

Dysponent Funduszu Pracy pisemnie zawiadamia wojewodów, marszałków województw, starostów oraz Komendanta Głównego OHP o wysokości ustalonych kwot środków Funduszu, jakie mogą być wydatkowane w roku budżetowym. W zawiadomieniu dysponent Funduszu Pracy określa termin opracowania przez wojewodów, marszałków województw, starostów oraz Komendanta Głównego OHP planu finansowego kosztów i wydatków Funduszu Pracy w układzie

paragrafów klasyfikacji budżetowej i przekazania dysponentowi Funduszu Pracy planu odnoszącego się do ustalonych kwot środków Funduszu Pracy. Plan obejmuje środki przeznaczone na realizację świadczeń obligatoryjnych, umorzenia, kwoty środków Funduszu Pracy, jakie mogą być wydatkowane w roku budżetowym oraz inne zadania finansowane ze środków Funduszu Pracy.

Dysponent Funduszu Pracy może upoważnić wojewodów, marszałków województw, starostów oraz Komendanta Głównego OHP do dokonywania zmian w planie finansowym polegających na przeniesieniach planowanych kosztów i wydatków pomiędzy poszczególnymi paragrafami klasyfikacji budżetowej oraz wprowadzeniu nowych paragrafów klasyfikacji budżetowej, stosownie do uzasadnionych potrzeb, jeżeli nie spowoduje to przekroczenia ustalonych kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań realizowanych przez samorządy powiatów, samorządy województw, OHP i wojewodów oraz na dofinansowanie kosztów wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składowych wynagrodzeń pracowników wojewódzkich urzędów pracy, o których mowa w art. 281 ust. 1 ustawy (wskazanych w § 4 ust. 1–4 i ust. 6 pkt 2 projektu), jakie mogą być wydatkowane w danym roku budżetowym. O dokonanych zmianach w planie finansowym wojewoda, marszałek województwa, starosta oraz Komendant Główny OHP niezwłocznie zawiadamia dysponenta Funduszu Pracy, poprzez naniesienie zmian w planie finansowym.

Środki na finansowanie form pomocy przez samorządy powiatów, zadań fakultatywnych przez samorządy województw i samorządy powiatów, a także na dofinansowanie kosztów wynagrodzeń oraz składek na ubezpieczenia społeczne od wypłaconego dofinansowania do wynagrodzeń pracownikom powiatowego urzędu pracy przez samorząd powiatu, a także na dofinansowanie kosztów wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, składek na Fundusz Pracy i Fundusz

Solidarnościowy oraz odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych pracowników wojewódzkiego urzędu pracy, o których mowa w art. 281 ust. 1 ustawy, przekazywane są co miesiąc w wysokości 1/12 kwoty ustalonej na dany rok budżetowy.

Do czasu ustalenia kwot środków na podstawie ustawy budżetowej na realizację form pomocy oraz zadań fakultatywnych może być przekazana co miesiąc kwota środków nie wyższa niż 2/12 ustalonej kwoty na podstawie projektu ustawy budżetowej. Natomiast środki na finansowanie zadań fakultatywnych realizowanych przez wojewodów i OHP oraz na inne zadania, dla których środki nie są przyznawane miesięcznie w 1/12, a także programy finansowane lub dofinansowane

z rezerwy Funduszu Pracy, dodatkowe środki na finansowanie zadań fakultatywnych z rezerwy Funduszu Pracy przekazywane są przez dysponenta Funduszu Pracy na podstawie pisemnego wniosku wojewody, marszałka województwa, starosty lub Komendanta Głównego OHP.

Dysponent Funduszu Pracy może przyznać środki rezerwy na finansowanie form pomocy, m.in. na programy mające na celu wspieranie aktywności zawodowej, podjęcia i utrzymania zatrudnienia, a także na projekty pilotażowe lub programy wsparcia w sytuacji szczególnej.

Wnioski o środki z rezerwy dla powiatowych urzędów pracy składa marszałek województwa. Natomiast projekty pilotażowe lub programy wsparcia w sytuacji szczególnej realizowane są na podstawie umów.

Starosta, który otrzymał środki z rezerwy, na finansowanie programów, sporządza informację z wydatkowania przyznanych środków, liczby osób objętych wsparciem w terminie do dnia 1 marca kolejnego roku budżetowego, natomiast informacje o efektywności programów do dnia 31 lipca. Marszałek województwa przekazuje dysponentowi zbiorcze informacje o wydatkowaniu i liczbie osób objętych wsparciem do dnia 31 marca, a informacje o efektywności programów do dnia 31 sierpnia.

Do dnia 31 października danego roku mogą być złożone wnioski o dokonanie zmniejszeń ustalonych kwot środków Funduszu Pracy. Wnioski o dokonanie zmniejszeń o kwoty niższe niż 5 tysięcy złotych dysponent Funduszu może pozostawić bez rozpoznania. Środki ze zmniejszeń zwiększają odpowiednie rezerwy Funduszu Pracy lub mogą być przeznaczone przez dysponenta Funduszu Pracy na realizację innych zadań określonych w ustawie.

Ze środków rezerwy na finansowanie zadań fakultatywnych dysponent Funduszu Pracy może, z własnej inicjatywy lub na wniosek marszałka województwa, przyznać samorządowi powiatu lub samorządowi województwa dodatkową kwotę środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań fakultatywnych, ponad kwotę określoną w zawiadomieniu na dany rok budżetowy. Podobnie, dysponent Funduszu Pracy może, z własnej inicjatywy lub na wniosek wojewody lub Komendanta

Głównego OHP, przyznać z rezerwy Funduszu Pracy na finansowanie zadań fakultatywnych dodatkową kwotę środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań fakultatywnych.

W przypadku braku możliwości wykorzystania ustalonych kwot środków Funduszu Pracy przyznanych samorządowi powiatu lub jeżeli ich wykorzystanie byłoby nieefektywne, mogą one zostać zmniejszone przez dysponenta Funduszu Pracy na podstawie wniosku marszałka województwa złożonego do dnia 31 października roku budżetowego lub na wniosek marszałka województwa mogą one zostać przyznane innemu samorządowi powiatu.

W przypadku braku możliwości wykorzystania ustalonych kwot środków Funduszu Pracy lub jeżeli ich wykorzystanie byłoby nieefektywne, mogą one zostać zmniejszone przez dysponenta Funduszu Pracy na podstawie wniosku złożonego odpowiednio przez wojewodę, marszałka województwa lub Komendanta Głównego OHP do dnia 31 października roku budżetowego.

Kwoty środków ze zmniejszeń zwiększają odpowiednią rezerwę Funduszu Pracy na finansowanie form pomocy lub rezerwę na finansowanie zadań fakultatywnych lub mogą być przeznaczone przez dysponenta Funduszu Pracy na zwiększenie ustalonych kwot środków na realizację zadań przez wojewodów, marszałków województw, samorządy powiatów lub Komendanta Głównego OHP, na podstawie wniosku odpowiednio wojewody, marszałka województwa lub Komendanta Głównego OHP, złożonego do dnia 31 października roku budżetowego.

Niedokonanie podziału środków KFS w województwie ustalonych w planie wydatkowania lub stwierdzenie, że podzielone środki nie będą mogły być wykorzystane w danym roku budżetowym zobowiązuje marszałka województwa do zawiadomienia o tym dysponenta Funduszu Pracy. Dysponent Funduszu Pracy, na podstawie wniosku marszałka województwa, może zwiększyć lub zmniejszyć samorządowi powiatu ustaloną kwotę środków na realizację zadań w ramach KFS.

Dysponent Funduszu Pracy, na podstawie wniosku samorządu powiatu złożonego za pośrednictwem marszałka województwa, może zwiększyć lub zmniejszyć samorządowi powiatu środki na realizację zadań z rezerwy KFS. Dysponent Funduszu Pracy może przeznaczyć środki wskazane jako niepodzielone lub podzielone i niewykorzystane, na realizację zadań w ramach rezerwy KFS. Niewykorzystana rezerwa KFS może być przeznaczona na realizację innych zadań określonych w ustawie. Projekt rozporządzenia reguluje przeznaczenie oraz terminy zwrotu niewykorzystanych w roku budżetowym środków Funduszu Pracy.

Środki pozostające na wyodrębnionych rachunkach bankowych wojewodów, samorządów województw oraz OHP, pozostają na tych rachunkach do dnia 31 stycznia następnego roku budżetowego w kwotach nie wyższych niż wynikające z konieczności uregulowania zobowiązań poprzedniego roku budżetowego.

Środki Funduszu Pracy niewykorzystane w roku budżetowym, pozostające na wyodrębnionych rachunkach bankowych samorządów powiatów albo powiatowych urzędów pracy, pozostają na tych rachunkach z przeznaczeniem na wypłatę zasiłków dla bezrobotnych i innych obligatoryjnych świadczeń oraz zobowiązań poprzedniego roku budżetowego.

Natomiast środki Funduszu Pracy przekazane na podstawie umów zawartych z dysponentem Funduszu Pracy, niewykorzystane w roku budżetowym, podlegają zwrotowi na rachunek bankowy Funduszu Pracy na zasadach określonych w tych umowach.

Kierownicy jednostek obsługujących wojewodów, samorządy województw, samorządy powiatów oraz OHP, realizując zadania finansowane ze środków Funduszu Pracy, są obowiązani, w ramach prowadzonych ksiąg rachunkowych jednostki, do:

  1. prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej przychodów i kosztów oraz dochodów i wydatków Funduszu Pracy;
  2. udostępniania do kontroli dokumentów dotyczących przychodów i kosztów oraz dochodów i wydatków Funduszu Pracy przedstawicielom dysponenta Funduszu Pracy oraz innym upoważnionym organom i instytucjom;
  3. przekazywania dysponentowi Funduszu Pracy informacji z wykonania zadań Funduszu Pracy umożliwiających sporządzenie przez dysponenta Funduszu Pracy sprawozdań budżetowych i finansowych zgodnie z obowiązującymi przepisami;
  4. przekazywania dysponentowi Funduszu Pracy informacji o posiadanym stanie środków Funduszu Pracy, a także innych danych i informacji niezbędnych dla zapewnienia płynności finansowej Funduszu Pracy;
  5. przekazywania dysponentowi Funduszu Pracy, zgodnie z ustalonym przez dysponenta Funduszu Pracy terminem i zakresem danych, informacji o uzyskanych efektach realizowanych zadań finansowanych z Funduszu Pracy;
  6. przekazywania dysponentowi Funduszu Pracy, zgodnie z ustalonym przez dysponenta Funduszu Pracy terminem rozliczenia wykorzystanych środków rezerwy.

Projekt rozporządzenia reguluje obowiązki kierowników jednostek w zakresie sporządzania informacji z wykonania zadań Funduszu Pracy na podstawie ewidencji księgowej i jej przekazywania dysponentowi Funduszu Pracy. Pierwsza informacja za okres od początku roku budżetowego do 31 marca danego roku budżetowego, sporządzana jest w terminie do dnia 10 kwietnia danego roku budżetowego, od kwietnia do listopada danego roku budżetowego, informacje sporządzane są w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu sprawozdawczym w danym roku budżetowym, natomiast za okres do 31 grudnia danego roku budżetowego – w terminie do dnia 21 stycznia następnego roku budżetowego. Informacje obejmują aktualny plan kosztów i wydatków, zrealizowane przychody i koszty oraz dochody i wydatki, stan należności i zobowiązań oraz stan środków obrotowych na początek i koniec okresu sprawozdawczego.

Projekt rozporządzenia przewiduje unormowanie sposobu podziału ustalonych kwot środków Funduszu Pracy, w przypadku powstania nowego powiatowego urzędu pracy po 30 listopada poprzedniego roku budżetowego lub zmiany po tym dniu obszaru działania powiatowego urzędu pracy. Starostowie sprawujący zwierzchnictwo nad tymi urzędami pracy przedstawiają marszałkowi województwa, na jego wniosek, informacje o dokonanych uzgodnieniach dotyczących przejęcia zobowiązań z poprzednich okresów oraz o proponowanym podziale ustalonych kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań realizowanych przez powiatowe urzędy pracy. W przypadku niedokonania w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku marszałka województwa uzgodnień, decyzję o ustalonych kwotach środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań realizowanych przez powiatowe urzędy pracy podejmuje dysponent Funduszu Pracy na wniosek marszałka województwa.

Projekt rozporządzenia przewiduje możliwość zlecenia bankom i innym instytucjom, po uzyskaniu pozytywnej opinii powiatowej rady rynku pracy, dokonania wypłat świadczeń pieniężnych dla bezrobotnych i innych uprawnionych osób finansowanych z Funduszu Pracy, jeśli koszty wypłaty nie przekroczą 0,8% wypłaconych kwot. Na umotywowany wniosek starosty dysponent Funduszu Pracy może wyrazić zgodę na sfinansowanie ze środków Funduszu Pracy kosztów wypłaty przez banki i inne instytucje świadczeń pieniężnych, jeżeli koszty ich wypłaty nie przekroczą 1% wypłaconych kwot.

Z wyrazami szacunku