Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie chorób zawodowych (numer z wykazu RC9).

Uprzejmie informuję, że do konsultacji publicznych skierowany został projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie chorób zawodowych (numer z wykazu RC9).

Przedmiotowy projekt aktu prawnego wraz z Uzasadnieniem oraz Oceną Skutków Regulacji dostępny jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod adresem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12403151/katalog/13163551#13163551

Uprzejmie proszę o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 3 listopada 2025 roku na adres: kuydowicz@pracodawcy.pl w wersji elektronicznej umożliwiającej edytowanie tekstu.

Projektowane rozporządzenie zmienia rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1836) i wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2668 z dnia 22 listopada 2023 r. w sprawie zmiany dyrektywy 2009/148/WE w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie azbestu w miejscu pracy, zwaną dalej „dyrektywą 2023/2668”.

Zmiany objęte projektowanym rozporządzeniem, stosownie do dyrektywy 2023/2668, obejmują rozszerzenie katalogu chorób zawodowych wynikających z narażenia na działanie azbestu w miejscu pracy.

Rekomendowanym rozwiązaniem jest nowelizacja rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych przez uzupełnienie załącznika do rozporządzenia pn. „Wykaz chorób zawodowych wraz z okresem, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym” o choroby zawodowe, wskazane w dyrektywie 2023/2668, tj. raka jajnika oraz raka żołądkowo-jelitowego.

Z tytułu choroby zawodowej ubezpieczonym lub członkom rodziny ubezpieczonego przysługują świadczenia wskazane w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2025 r. poz. 257, z późn. zm.), a w szczególności: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, jednorazowe odszkodowanie, renta z tytułu niezdolności do pracy i renta rodzinna. 

Jak wynika z informacji Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera w Łodzi w ciągu 20 lat wykonano 34454 badania lekarskie dla 8379 byłych pracowników 28 zakładów pracy. Rozpoznano 2421 chorób zawodowych. Choroby nowotworowe wystąpiły u 143 osób, przy czym rak płuca wykryto u 90 badanych (1,1%), a międzybłoniaka opłucnej – u 53 (0,6%) osób. To są dwa najczęściej występujące nowotwory azbestozależne rozpoznawane w Rzeczypospolitej Polskiej. W prowadzane regulacje nie powinny wpłynąć na zwiększenie obciążeń pracodawców, największe narażenie na pył azbestu dotyczy zazwyczaj firm, które uległy likwidacji a długi okres latencji chorób azbestozależnych powoduje, że choroby zawodowe są rozpoznawane po zakończeniu aktywności zawodowej pracowników.

Jednocześnie obecnie trwają prace legislacyjne nad projektem ustawy o wyrobach zawierających azbest (nr UC60 w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów), która m.in. transponuje wdrożoną już dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/148/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie azbestu w miejscu pracy (wersja ujednolicona) (Dz. Urz. UE L 330 z 16.12.2009, str. 28, z późn. zm.), zwaną dalej „dyrektywą 2009/148/WE”. Projekt ten przewiduje m.in. rozszerzenie dotychczasowego katalogu podmiotów, w których zatrudnienie uprawnia do uzyskania jednorazowego odszkodowania czy świadczenia przedemerytalnego do 29 podmiotów.

Niezależnie od powyższego proponuje się dokonanie zmiany technicznej dotyczącej skreślenia sformułowania „akademia medyczna”, które obecnie nie jest już używane w polskim systemie szkolnictwa wyższego.