Projekt ustawy o sporach zbiorowych pracy

Uprzejmie informujemy, że do konsultacji publicznych został skierowany projekt ustawy o sporach zbiorowych pracy. Obecnie obowiązująca ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 123) reguluje zasady wszczęcia i prowadzenia sporów zbiorowych. Trzydziestoletni okres jej obowiązywania wskazuje na potrzebę zmiany jej przepisów. Przejawia się to zarówno w postulatach związków zawodowych i organizacji pracodawców (stron sporów zbiorowych), które wskazują na problemy interpretacyjne przepisów w trakcie prowadzonych sporów, jak i mediatorów, prowadzących postępowania mediacyjne w sporach zbiorowych pracy. Podstawowymi celami projektowanej ustawy są:

  • odejście od enumeratywnego określenia przedmiotu sporu zbiorowego – ustawa będzie określać zasady wszczęcia, prowadzenia i zakończenia sporu zbiorowego pracy, który zgodnie z zaproponowaną definicją będzie sporem osób wykonujących pracę zarobkową z pracodawcą lub pracodawcami o zbiorowe prawa lub wolności związkowe, a także o zawodowe, ekonomiczne lub socjalne zbiorowe interesy lub prawa, związane z wykonywaniem pracy. Tak więc spór będzie mógł być prowadzony we wszelkich sprawach zbiorowych, w których związki zawodowe reprezentują osoby wykonujące pracę zarobkową;
  • wprowadzenie wymogu wyłaniania wspólnej reprezentacji organizacji związkowych niezbędnej do wszczęcia i prowadzenia sporu zbiorowego – proponuje się zastosowanie standardów, przewidzianych w odniesieniu do wyłaniania reprezentacji, które mają zastosowanie do negocjowania i zawierania układów zbiorowych pracy, tzn. wprowadzenie trybu powiadamiania o zgłoszonych żądaniach w celu wspólnego prowadzenia rokowań; w razie braku porozumienia co do wspólnej reprezentacji – warunkiem prowadzenia rokowań będzie uczestniczenie w niej co najmniej jednej organizacji reprezentatywnej w myśl ustawy o związkach zawodowych;
  • wprowadzenie sądowej kontroli legalności referendum strajkowego;
  • określenie czasu trwania prowadzenia sporu – proponuje się precyzyjne określenie czasu trwania sporu (9 miesięcy – z możliwością dodatkowego wydłużenia o 3 miesiące). W tym terminie spór powinien się zakończyć opracowaniem odpowiednich dokumentów lub po jego upływie – będzie wygasał z mocy prawa;
  • zmiany w zakresie prowadzenia listy mediatorów przy Ministrze Rodziny i Polityki Społecznej – listę będzie ustalał minister właściwy do spraw pracy na podstawie wniosku osoby zainteresowanej wpisem. Ustawa będzie określać kryteria wpisu na listę. Dodatkowo, w stosunku do obowiązującej ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, zrezygnowano z uzgadniania listy z organizacjami partnerów społecznych, reprezentowanymi w Radzie Dialogu Społecznego;
  • wprowadzenie mediacji prewencyjnej – możliwość skorzystania z usług mediatora już na etapie rokowań;
  • modyfikacja formuły prowadzenia arbitrażu społecznego poprzez wprowadzenie regulacji, że orzeczenie kolegium będzie wiążące dla stron.
Projektowana ustawa wprowadza również zmiany w ustawie z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2232, z późn. zm.) w zakresie zwiększenia maksymalnego limitu wydatków, będących skutkiem finansowym ustawy.   Szczegóły dotyczące proponowanych zmian w prawnych zawarte są w uzasadnieniu oraz Ocenie Skutków Regulacji (OSR), które wraz z projektem aktu prawnego znajdują się w załączeniu. Link do informacji szczegółowych: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12361950 Uprzejmie prosimy o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektów w terminie do 12 sierpnia 2022 roku na adres szkop@pracodawcy.pl.