Uprzejmie informujemy, że do konsultacji publicznych został skierowany projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym oraz niektórych innych ustaw. Celem projektowanej ustawy zmieniającej ustawę z dnia 17 grudnia 2009r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 446), ustawę z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawę z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów jest wdrożenie do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1828 z dnia 25 listopada 2020 r. w sprawie powództw przedstawicielskich wytaczanych w celu ochrony zbiorowych interesów konsumentów i uchylającej dyrektywę 2009/22/WE (Dz.Urz. UE L 409 z 4.12.2020 str. 1). Dyrektywa 2020/1828 unowocześnia i wzmacnia mechanizmy ochrony zbiorowych interesów konsumentów. Umożliwia upoważnionym podmiotom działającym na rzecz ochrony konsumentów, wyznaczonym przez państwa członkowskie UE, występowanie z powództwami przedstawicielskimi, czyli powództwami wytaczanymi w imieniu konsumentów w celu doprowadzenia do zaprzestania stosowania przez przedsiębiorcę szkodliwej praktyki lub w celu zastosowania środka naprawczego w związku z jej stosowaniem. Dyrektywa udostępnia konsumentom kolejne narzędzie, służące przywróceniu równowagi kontraktowej, która została naruszona przez wykorzystujących swoją przewagę przedsiębiorców stosujących niedozwolone praktyki. Narzędzie to (powództwo przedstawicielskie wytaczane przez podmiot upoważniony) ma umożliwić konsumentom poszkodowanym w wyniku stosowania przez przedsiębiorców praktyk naruszających ich interesy bezpośrednie dochodzenie przysługujących im roszczeń. Implementacja dyrektywy 2020/1828 do polskiego porządku prawnego wymaga interwencji legislacyjnej na poziomie ustawowym. Nie jest konieczne tworzenie odrębnej ustawy w zakresie objętym obowiązkiem transpozycyjnym. Wystarczające jest dokonanie stosownej modyfikacji i uzupełnienie obecnych regulacji z postępowania grupowego oraz prawa ochrony konsumentów. Przedmiotowy projekt przewiduje wdrożenie modelu, w którym podmiotem rozpatrującym powództwo grupowe jest sąd. Stosowne zmiany obejmą następujące akty prawne:

1. 1. ustawa z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 446).
2. 2. ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2021 r. poz. 275),
3. 3. ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sadowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1125).

W projekcie wdrażającym postanowienia dyrektywy 2020/1828 do prawa polskiego planuje się zawrzeć następujące rozwiązania: Zmiany w ustawie z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym

• Powództwa grupowe transgraniczne i krajowe;
• Obowiązki informacyjne pozwanych przedsiębiorców;
• Finansowanie podmiotów upoważnionych.

Zmiany w ustawie o kosztach sądowych Dyrektywa 2020/1828 zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia odpowiednich regulacji mających na celu zagwarantowanie, aby koszty związane z postępowaniem nie stanowiły realnej bariery dla podmiotów upoważnionych w wytaczaniu powództw przedstawicielskich. Proponuje się, aby podmioty upoważnione wnosząc powództwo grupowe przed sądem okręgowym zostały zwolnione z opłaty za wytoczenie takiego powództwa. Stosowna zmiana zostanie wprowadzona w ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Warto podkreślić, że de lege lata powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w sprawach dotyczących praktyk ograniczających konkurencję oraz praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów nie ma obowiązku uiszczania kosztów sądowych. Zmiany w ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. ochronie konkurencji i konsumentów

• Ustanowienie ram prawnych dla funkcjonowania podmiotów upoważnionych do wytaczania powództw grupowych krajowych i transgranicznych;
• Obowiązki informacyjne podmiotów upoważnionych i pozwanych przedsiębiorców o powództwach;
• Kompetencje Prezesa UOKiK.

Projektowana ustawa przekazuje sądom okręgowym do prowadzenia sprawy dotyczące środków nakazujących zaprzestanie szkodliwych praktyk naruszających interesy grupy konsumentów oraz środków naprawczych zobowiązujących przedsiębiorcę do zapewnienia konsumentom m.in. odszkodowania, naprawy, obniżenia ceny, rozwiązanie umowy itd. Sądy prowadzić będą postępowania na wniosek upoważnionych podmiotów krajowych i podmiotów upoważnionych z innych państw członkowskich UE (powództwa grupowe o charakterze transgranicznym) w oparciu o regulacje dotyczące dochodzenia roszczeń w ramach postępowania grupowego. Zakres przedmiotowy spraw w tej procedurze będzie odpowiadał zakresowi wskazanemu w załączniku I do dyrektywy 2022/1828. Rozszerzeniu ulegnie zakres przedmiotowy ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Dodane zostaną nowe  przepisy regulujące postępowanie w sprawach powództw grupowych  wytaczanych przez podmioty upoważnione. Niezależnie od obowiązków informacyjnych na temat powództw nałożonych na podmioty upoważnione pozwany przedsiębiorca będzie mógł być obowiązany przez sąd do poinformowania konkretnych konsumentów objętych danym powództwem o prawomocnym wyroku dotyczącym zastosowanych środków, zawartej ugodzie czy też oddaleniu powództwa w sprawie zastosowania środków naprawczych. Organizacje konsumenckie będą mogły (nieobligatoryjnie) pobierać od konsumentów opłaty związane z przystąpieniem do powództwa grupowego w sprawach o zastosowanie środków naprawczych. Wysokość opłaty powinna być proporcjonalna do wartości dochodzonego roszczenia konsumenckiego, jednak nie wyższa niż 5% wartości dochodzonego roszczenia. Ustawa wejdzie w życie z dniem 25 czerwca 2023r. Szczegóły dotyczące proponowanych zmian w prawnych zawarte są w uzasadnieniu oraz Ocenie Skutków Regulacji (OSR), które wraz z projektem aktu prawnego znajdują się w załączeniu. Link do informacji szczegółowych: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12367554 Uprzejmie prosimy o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 10 stycznia 2023 roku na adres: szkop@pracodawcy.pl.