Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (numer z wykazu UD314).

Szanowni Państwo

Członkowie Związku Pracodawców Polska Miedź

Uprzejmie informuję, że do konsultacji publicznych skierowany został projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (numer z wykazu UD314).

Przedmiotowy projekt aktu prawnego wraz z załącznikami (szt. 2), Uzasadnieniem oraz Oceną Skutków Regulacji dostępny jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod adresem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12403302/katalog/13164544#13164544

Uprzejmie proszę o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 3 listopada 2025 roku na adres: kuydowicz@pracodawcy.pl w wersji elektronicznej umożliwiającej edytowanie tekstu.

Wprowadzane niniejszym projektem zmiany z jednej strony mają charakter deregulacyjny, likwidują niektóre obowiązki sprawozdawcze, wprowadzają rozwiązania upraszczające oraz doprecyzowujące, które ułatwią prowadzenie działalności gospodarczej, z drugiej – uszczelniający, mają bowiem za zadanie ochronę interesów państwa przed unikaniem opodatkowania i nieprawidłowościami w rozliczeniach podatku VAT. Projektowane rozwiązania stanowią odpowiedź na zdiagnozowane w toku analiz kwestie problemowe.

Projekt ustawy przewiduje następujące zmiany:

Ustawa o VAT:

  1. Doprecyzowanie przepisów w zakresie miejsca dostawy energii elektrycznej poprzez usunięcie odniesienia do systemu elektroenergetycznego – m.in. uchylenie art. 2 pkt 27a ustawy o VAT. Takie same zasady opodatkowania VAT energii elektrycznej będą stosowane w odniesieniu do energii dostarczanej za pośrednictwem systemu elektroenergetycznego, jak i poza tym systemem (zmiany o charakterze upraszczającym – doprecyzowującym).
  2. Likwidacja obowiązku składania odrębnej informacji o dokonanym spisie z natury – zmiana art. 14 ust. 5 ustawy o VAT. Pozostawienie wyłącznie informacji wykazywanej w JPK_VAT (zmiana o charakterze deregulacyjnym).
  3. Wykonanie wyroku TSUE z 24 marca 2022 r. w sprawie C-697/20 W.G. poprzez możliwość zarejestrowania, jako odrębnego podatnika VAT, każdej osoby fizycznej prowadzącej w sposób samodzielny działalność rolniczą w oparciu o wspólny majątek (np. wspólne gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie) – uchylenie przepisów art. 15 ust. 4 i 5 oraz art. 96 ust. 2 ustawy o VAT. Wprowadzenie obowiązku – jako narzędzia uszczelniającego system – prowadzenia i przechowywania ewidencji przez rolników ryczałtowych w sytuacji, gdy w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim, oprócz rolników ryczałtowych, prowadzi odrębną działalność rolniczą podatnik, który zrezygnował ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT. Zmiany dotyczą art. 117 ust. 1-4 ustawy o VAT (zmiana o charakterze upraszczającym – wdrażającym tezy TSUE).
  4. Korekta regulacji przedłużających okres funkcjonowania grupy VAT – zmiana nieprawidłowego odwołania do art. 15a ust. 7 w art. 15a ust. 13 ustawy o VAT. Właściwe w tym zakresie jest odwołanie się do regulacji dotyczącej warunków formalnych umowy o utworzeniu grupy VAT, przewidzianej w ust. 10 (zmiana o charakterze doprecyzowującym).
  5. Ujednolicenie momentu powstania obowiązku podatkowego dla usług świadczonych z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub usług świadczonych z mocy prawa w zamian za odszkodowanie oraz przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienia z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie – dodawany art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. ba ustawy o VAT. Wprowadzenie jednolitej zasady, zgodnie z którą obowiązek podatkowy dla takich przypadków powstanie w momencie otrzymania odszkodowania (zmiana o charakterze deregulacyjnym).
  6. Doprecyzowanie przepisów w zakresie importu towarów tak, aby wynikało z nich, że z uprawnienia, o którym mowa w art. 33a ust. 1 ustawy o VAT, mogą też korzystać podatnicy, którzy obliczają i wykazują podatek z tytułu importu towarów w rozliczeniu zamknięcia – zmiana art. 33a ustawy o VAT.

Doprecyzowanie przepisów w zakresie importu towarów poprzez wskazanie zgłoszenia uzupełniającego jako dokumentu, w którym oblicza i wykazuje się kwotę podatku w przypadku stosowania uproszczeń, o których mowa w art. 166 i art. 182 Unijnego Kodeksu Celnego – zmiana art. 33 ust. 1 ustawy o VAT.

Wprowadzenie zakazu korzystania z możliwości nieskładania zabezpieczenia lub rozliczania podatku należnego z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej przez okres 2 lat w przypadku, gdy organ podatkowy stwierdzi, że podatnik poświadczał w przedkładanych oświadczeniach nieprawdę. Po upływie tego okresu podatnik będzie musiał przedkładać stosowne zaświadczenia – zmiana art. 33 i art. 33a ustawy o VAT (zmiany o charakterze uszczelniającym).

  1. Ograniczenie poboru odsetek z tytułu importu towarów w przypadku powstania długu celnego na podstawie art. 79 lub gdy określenie/domiar podatku w decyzji jest wynikiem kontroli – zmiana do art. 37 ustawy o VAT. Rozwiązanie to ujednolici zasady poboru odsetek od należności celnych oraz podatkowych od importu (zmiany o charakterze deregulacyjnym).
  2. Doprecyzowanie przepisów dotyczących rozliczenia VAT w systemie kaucyjnym związanych ze stosowaniem do rozliczenia właściwej stawki VAT obowiązującej dla produktu w opakowaniu objętym systemem kaucyjnym na ostatni dzień roku, w rozliczeniu za który dokonuje się tego opodatkowania (w przypadku zmiany stawki na produkt w opakowaniu objętym systemem kaucyjnym) oraz doprecyzowanie dotyczące terminu przechowywania ewidencji prowadzonej przez wprowadzających produkty w opakowaniach na napoje i przez podmioty reprezentujące przez okres pięciu lat, licząc od końca roku, w rozliczeniu za który wykazuje się podstawę opodatkowania (zmiany o charakterze doprecyzowującym).
  3. Wprowadzenie możliwości zastosowania stawki 0% do usług ubezpieczenia oraz usług dotyczących importu towarów zwolnionych od podatku, w przypadku gdy wartość tych usług została włączona do podstawy opodatkowania – zmiana przepisu art. 83 ust. 1 pkt 20 ustawy o VAT poprzez likwidację wyłączeń dotyczących niektórych usług ma na celu zapewnienie zgodności z przepisami unijnymi oraz z wykładnią dokonaną w wyroku TSUE z 4 października 2017 r. w sprawie C-273/16 Federal Express Europe (zmiany o charakterze upraszczającym – wdrażającym tezy TSUE).
  4. Wykonanie wyroku TSUE z 25 maja 2023 r. w sprawie C‑114/22 W. sp. z o.o. poprzez usunięcie przesłanki odmowy prawa do odliczenia na skutek uznania czynności za pozorne lub dotknięte nieważnością oraz zmiany dostosowujące w tym zakresie odnoszące się do mechanizmu podzielonej płatności i dodatkowego zobowiązania podatkowego – zmiana art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. c, art. 108c ust. 3 pkt 4, art. 112c ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT (wdrażanie wyroku TSUE).
  5. Doprecyzowanie przepisów dotyczących tzw. ulgi na złe długi w przypadku, gdy uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności następuje przed powstaniem obowiązku podatkowego – zmiana art. 89a ustawy o VAT. Zmiany określają sposób korzystania z tej ulgi poprzez wskazanie, że korekta podatku należnego z tytułu ulgi na złe długi może nastąpić nie wcześniej niż w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy, czyli z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi – w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny (zmiany o charakterze doprecyzowującym).
  6. Zmiany w przepisach dotyczących rejestracji podatników VAT – zmiany art. 96 ustawy o VAT (zmiany o charakterze uszczelniającym, deregulacyjnym i doprecyzowującym):
  1. odmowa rejestracji podatnika do VAT w przypadku braku ustanowienia przedstawiciela podatkowego w momencie składania dokumentów rejestracyjnych w sytuacji, gdy na podmiocie ciąży taki obowiązek (zmiany o charakterze uszczelniającym),
  2. odmowa rejestracji podatnika do VAT do momentu, gdy podmiot wykreślony ze względu na brak złożenia deklaracji nie uzupełni brakujących deklaracji (zmiany o charakterze uszczelniającym),
  3. ułatwienie i przyśpieszenie przedsiębiorcom wpisanym do CEIDG oraz KRS zakończenia działalności poprzez rezygnację z obowiązku składania VAT-Z (zmiana o charakterze deregulacyjnym),
  4. wykreślenie z rejestru podatników VAT podatnika w przypadku braku kontaktu z przedstawicielem podatkowym (zmiany o charakterze uszczelniającym),
  5. wykreślenie z rejestru podatników VAT w sytuacji, gdy zrezygnuje jeden przedstawiciel podatkowy, a nie zostanie ustanowiony kolejny przedstawiciel pomimo takiego obowiązku oraz możliwość przywrócenia zarejestrowania podatnika, jako podatnika VAT czynnego, bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik udowodni, że ustanowił przedstawiciela podatkowego (zmiany o charakterze uszczelniającym),
  6. doprecyzowanie przepisu tak, aby wynikało z niego, że podatnicy mają obowiązek w okresie zawieszenia działalności wskazywać daty (dni ,,od-do’’) rozpoczęcia i zakończenia wykonywania czynności opodatkowanych (zmiana o charakterze doprecyzowującym),
  7. odstąpienie od konieczności składania przez podatnika zgłoszenia aktualizacyjnego VAT-R w związku ze zmianą właściwości organu podatkowego, będącą następstwem aktualizacji danych adresowych (zmiana o charakterze deregulacyjnym),
  8. rozszerzenie katalogu powodów odmowy rejestracji jako podatnika VAT poprzez dodanie przesłanki do odmowy rejestracji podatnikowi, który nie dokonał zgłoszenia identyfikacyjnego w zakresie danych uzupełniających w celu uniknięcia sytuacji, w której podmiot mający uchylony NIP złoży zgłoszenie rejestracyjne do VAT, a naczelnik urzędu skarbowego nie znajdzie podstawy do odmowy takiej rejestracji (zmiany o charakterze uszczelniającym).
  1. Wprowadzenie możliwości sprawdzenia w wykazie podatników VAT statusu podatnika 5 lat wstecz – zmiana art. 96b ust. 2 ustawy o VAT (zmiana o charakterze upraszczającym).
  2. Doprecyzowanie przepisów dotyczących terminu zapłaty podatku za pierwszy miesiąc kwartału, jeżeli podatnik dokona importu towarów (zgodnie z art. 33a ustawy o VAT) w drugim miesiącu danego kwartału – zmiana przepisu art. 103 ust. 1a ustawy o VAT (zmiana o charakterze upraszczającym – doprecyzowującym).
  3. Likwidacja obowiązku zapłaty VAT w ciągu 14 dni od wewnątrzwspólnotowego nabycia środka transportu – zmiana art. 103 ust. 4 i 5 ustawy o VAT (zmiana o charakterze deregulacyjnym).
  4. Likwidacja obowiązku wykazywania w deklaracjach VAT podstawy opodatkowania z tytułu nabycia od podatników niemających siedziby oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski towarów i usług, które są zwolnione od podatku. Uproszczenie eliminuje zbędny obowiązek rozliczenia (wykazywania w deklaracjach VAT) podstawy opodatkowania w VAT w przypadku nabycia towarów i usług korzystających ze zwolnienia od podatku – gdzie nie powstaje podatek należny (zmiana o charakterze deregulacyjnym).
  5. Rozszerzenie zakresu stosowania odpowiedzialności solidarnej nabywcy za zaległości podatkowe sprzedawcy o (zmiany o charakterze uszczelniającym):
    1. transakcje w przypadku, gdy podatnik wiedział, że faktura dokumentująca czynność, za którą należność została zapłacona z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, została wystawiona przez podmiot nieistniejący, stwierdza czynności, które nie zostały dokonane, podaje kwoty niezgodne z rzeczywistością,
    2. usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT o wartości nieprzekraczającej 15 000 zł,
    3. niektóre usługi niematerialne (np. doradcze, zarządcze, rachunkowo-księgowe, reklamowe czy badawcze).
  6. Zmiany w zakresie przepisów dotyczących kas rejestrujących – zmiana art. 111 i 111b ustawy o VAT (zmiany o charakterze uszczelniającym):
  1. wprowadzenie obowiązku utylizacji nieużywanych kas rejestrujących przez producenta kas oraz wprowadzenie kary porządkowej w wysokości 500 zł w przypadku gdy podatnik nie przekaże kasy rejestrującej producentowi w wymaganym terminie),
  2. wprowadzenie kar porządkowych za brak wyrejestrowania kasy rejestrującej (kara w wysokości 300 zł w przypadku gdy podatnik po zakończeniu używania kasy rejestrującej w związku z zakończeniem działalności gospodarczej lub pracy kasy rejestrującej nie wyrejestruje kasy rejestrującej w wymaganym terminie),
  3. wprowadzenie możliwości (upoważnienie dla Ministra Finansów i Gospodarki do wydania rozporządzenia) wprowadzenia obowiązku serwisowania kas wirtualnych.
  1. Wprowadzenie zmian o charakterze porządkującym w art. 120 ust. 12 oraz ust. 17 ustawy o VAT (zmiana o charakterze upraszczającym – doprecyzowującym).
  2. Wprowadzenie przepisów umożliwiających dokonywanie tzw. e-odprawy w terminalu TAX FREE.

Zmiany umożliwią samodzielne i dobrowolne zadeklarowanie przez podróżnych wywozu towarów ujętych na dokumencie elektronicznym TAX FREE z wykorzystaniem udostępnionych przez Krajową Administrację Skarbową narzędzi informatycznych (terminale TAX FREE) – (zmiany o charakterze upraszczającym).

  1. Wprowadzenie instytucji tzw. składu VAT mogącej stanowić uproszczenie rozliczenia VAT dla podmiotów prowadzących działalność w obszarze międzynarodowego obrotu towarowego (zmiany o charakterze upraszczającym/ ułatwiające prowadzenie działalności).

Procedura składu VAT umożliwi zastosowanie stawki VAT w wysokości 0% do następujących czynności: dostaw towarów do składu VAT, wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów do składu VAT, dostaw towarów wewnątrz składu VAT oraz świadczenia określonych usług w składzie VAT. Obowiązek podatkowy powstanie w momencie zakończenia procedury składu VAT, tj. zasadniczo przy wyprowadzeniu towarów ze składu VAT. Konsekwencją wprowadzanej zmiany powinna być poprawa płynności finansowej podmiotów korzystających z tej procedury.

  1. Wprowadzenie zakazu wymiany pamięci fiskalnej w kasach rejestrujących z elektronicznym zapisem kopii – zmiana art. 145a ustawy o VAT (zmiana ust. 5) – (zmiany o charakterze uszczelniającym).
  2. Uaktualnienie brzmienia poz. 15 załącznika nr 3 do ustawy o VAT dotyczącej środków odkażających objętych stawką obniżoną VAT w wysokości 8% (zmiany o charakterze upraszczającym – doprecyzowującym).
  3. Zmiana sposobu klasyfikacji towarów wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT z Polskiej Klasyfikacji Towarów i Usług (PKWiU) na rzecz Nomenklatury Scalonej (CN) (zmiany o charakterze uszczelniającym).
  4. Zmiana sposobu obliczania wartości sprzedaży podatnika dla potrzeb stosowania zwolnienia podmiotowego w VAT. Proponowane przepisy przewidują uwzględnienie w obrocie ustalanym na potrzeby stosowania zwolnienia podmiotowego wartości towarów przemieszczanych do innych państw UE przez podatników zwolnionych z VAT. Powyższe podejście doprecyzowuje sposób liczenia limitu zwolnienia i jest zgodne z prawem UE. Uwzględniając, że czynności te mają wpływ na unijny limit zwolnienia w VAT (100 tys. EUR), konieczne jest zapewnienie jednolitego podejścia we wszystkich państwach członkowskich UE (zmiana o charakterze doprecyzowującym).

Ustawa o NIP:

  1. Rozwiązania mające na celu poprawę funkcjonowania instytucji uchylenia NIP:
    1. odstąpienie od konieczności wydawania decyzji administracyjnej o uchyleniu NIP na rzecz czynności materialno-technicznej,
    2. rozszerzenie katalogu przesłanek do przywrócenia NIP,
    3. rozszerzenie katalogu przesłanek do uchylenia NIP w przypadku, gdy:
  • – podmiot wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego nie dokonał zgłoszenia identyfikacyjnego w zakresie danych uzupełniających, o którym mowa w art. 5 ust. 2c ustawy o NIP, lub
  • – mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem, lub
  • – podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania organu podatkowego.
  1. Zmiany porządkujące i redakcyjne.