Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce

Uprzejmie informujemy, że do Sejmu RP został skierowany projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Zmiany proponowane w poniższej regulacji mają na celu stworzenie mechanizmu zapewniającego wzmocnienie ochrony wolności słowa w uczelniach, a tym samym wzmocnienie w tym zakresie ochrony podstawowych wolności osób kształcących się w nich, stanowiących kadrę dydaktyczną i naukową bądź też współpracujących ze światem nauki. Dodatkowo art. 54 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej gwarantujący wolność wyrażania poglądów, a także art. 73 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej odnoszący się do wolności twórczości artystycznej, badań naukowych, nauczania i korzystania z dóbr kultury, w sposób pełniejszy powinny znaleźć odzwierciedlenie w regulacjach ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Rekomendowanym rozwiązaniem jest wprowadzenie wskazanych poniżej zmian w ustawie (m.in.): 1) dodanie do katalogu wartości stanowiących podstawy systemu szkolnictwa wyższego i nauki wolności prezentowania poglądów – zmiana brzmienia art. 3 ust. 1 ustawy; 2) wprowadzenie mechanizmu zapewniającego ochronę w przypadku naruszenia wolności, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy – dodanie w art. 3 ust. 1a; 3) dodanie do katalogu podstawowych zadań uczelni wychowywania studentów w poczuciu odpowiedzialności za umacnianie poszanowania aksjologicznych podstaw ustroju państwa polskiego – zmiana brzmienia art. 11 ust. 1 pkt 7 ustawy; 4) dodanie do kompetencji senatu – organu reprezentującego wszystkie grupy tworzące wspólnotę uczelni – zadania polegającego na wskazywaniu kandydata do specjalnej komisji odwoławczej, będącej kolegialnym ciałem rozpatrującym odwołania i skargi w sprawach dotyczących działań naruszających wolność nauczania, prezentowania poglądów, twórczości artystycznej, badań naukowych i ogłaszania ich wyników oraz autonomię uczelni – dodanie pkt 14a w art. 28 ust. 1 ustawy; 5) wprowadzenie ścieżki odwoławczej w przypadku, gdy rektor odmówi udzielenia zgody na zorganizowanie zgromadzenia lub zakaże jego organizacji – dodanie ust. 3a w art. 52; 6) utworzenie w uczelniach uczelnianych komisji odwoławczych powoływanych przez senaty uczelni, w których skład będzie wchodzić 7 nauczycieli akademickich posiadających co najmniej stopień doktora, którzy w możliwie równomiernym stopniu reprezentują dziedziny nauki i dziedzinę sztuki, w których uczelnia prowadzi kształcenie lub działalność naukową – dodanie art. 52a–52c; 7) wprowadzenie do systemu szkolnictwa wyższego i nauki kolegialnego organu odwoławczego od decyzji uczelnianej komisji odwoławczej w postaci specjalnej komisji odwoławczej działającej przy Radzie Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego (RGNiSW) – dodanie art. 341a–341d ustawy; 8) zapewnienie prawa do wynagrodzenia członków specjalnej komisji odwoławczej za udział w posiedzeniach tej komisji; 9) senaty uczelni będą obowiązane powołać uczelniane komisje odwoławcze w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie ustawy, natomiast podmioty, których przedstawiciele będą wchodzić w skład specjalnej komisji odwoławczej będą obowiązane wskazać swoich przedstawicieli w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie ustawy. Szczegóły dotyczące proponowanych zmian w prawnych zawarte są w uzasadnieniu oraz Ocenie Skutków Regulacji (OSR), które wraz z projektem aktu prawnego znajdują się w załączeniu. Link do informacji szczegółowych: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12379851 Uprzejmie prosimy o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 20 grudnia 2023 r. na adres: szkop@pracodawcy.pl – ostatnia faza konsultacji.