Raport podatkowy Deloitte (ESG): Systemy kaucyjne: co należy uznać za właściwy moment pobrania kaucji w łańcuchu dostaw?

Co należy uznać za właściwy moment pobrania kaucji w łańcuchu dostaw?

System kaucyjny obowiązuje w Polsce od 1 października 2025 r., mimo to wiele przedsiębiorców nadal ma wątpliwości związane z jego funkcjonowaniem. Jedną z takich wątpliwości jest moment, w którym należy pobierać kaucję na etapach wcześniejszych niż sprzedaż do konsumentów. Dowiedz się, jakie produkty są wykluczone z systemu kaucyjnego, jak rozumieć moment sprzedaży i poboru kaucji oraz w jaki sposób poprawnie przygotować się do wejścia w życie nowych regulacji, by uniknąć problemów zgodności z prawem.

Z czego wynikają wątpliwości dotyczące momentu poboru kaucji?

Zgodnie z definicją zawartą w Ustawie z dnia z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz.U. z 2025 r., poz. 870 ze zm.) przez kaucję należy rozumieć „określoną kwotę pieniężną pobieraną w momencie sprzedaży produktu w opakowaniu na napoje jednorazowego albo wielokrotnego użytku, o których mowa w załączniku nr 1a do ustawy, będącego napojem […]”. W związku z brzmieniem powyższego przepisu pojawiają się wątpliwości co do tego, jak interpretować „moment sprzedaży” i w rezultacie, w którym momencie podmiot jest zobowiązany do pobrania kaucji. Powyższe ma istotne znaczenie, zwłaszcza w sytuacjach, kiedy zapłata za produkty następuje już po udokumentowaniu sprzedaży.

Warto zaznaczyć, że Ustawa nie zawiera definicji „momentu sprzedaży”. Natomiast samo odniesienie do momentu pobrania kaucji zawarte w cytowanej wyżej definicji najprawdopodobniej odzwierciedla pierwotne założenia projektu ustawy, zgodnie z którymi kaucja miała być pobierana wyłącznie na etapie sprzedaży produktów do konsumentów. Ostatecznie ustawodawca zdecydował, że kaucja będzie pobierana również na wcześniejszych etapach dystrybucji, natomiast definicja kaucji nie została w tym zakresie zmieniona.

Więcej informacji

Kiedy należy pobrać kaucję?

W ostatnim czasie Marszałek Województwa Mazowieckiego wydał interpretację dotyczącą powyższych wątpliwości. W przedmiotowej interpretacji Wnioskodawca zwrócił się z pytaniem mającym na celu potwierdzenie, że pobór kaucji nie musi następować w momencie sprzedaży. Organ co prawda nie zgodził się z wnioskodawcą i jednoznacznie stwierdził, że kaucję należy pobrać w dniu sprzedaży produktu, niemniej dodał również, że: „jeżeli strony transakcji umówią się, że dostawy będą rozliczane w okresach rozliczeniowych, wówczas datą sprzedaży będzie ostatni dzień okresu rozliczeniowego […]

Powyższe wskazuje, iż za moment, w którym podmiot sprzedający obowiązany jest do pobrania kaucji, może być uznany ostatni dzień okresu rozliczeniowego ustalony przez kontrahentów, nie zaś na przykład data wydania produktów z magazynu.

Jak przygotować się do wejścia w życie systemu kaucyjnego?

Stanowisko zawarte w omawianej interpretacji, choć korzystne dla przedsiębiorców, nie znajduje bezpośredniego odzwierciedlenia w przepisach Ustawy. Z tego względu podmioty, które zajmują się dystrybucją produktów w opakowaniach na napoje podlegających pod system kaucyjny powinny rozważyć potwierdzenie tej kwestii w interpretacji indywidualnej.

 

Źródło: Deloitte Polska (Deloitte Touche Tohmatsu Limited)