Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2023/2830 z dnia 17 października 2023 r. uzupełniające dyrektywę 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady przez ustanowienie przepisów dotyczących harmonogramu, kwestii administracyjnych oraz pozostałych aspektów sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych (Dz.U. L 2023/2830 z 20.12.2023) 

Commission Delegated Regulation (EU) 2023/2830 of 17 October 2023 supplementing Directive 2003/87/EC of the European Parliament and of the Council by laying down rules on the timing, administration and other aspects of auctioning of greenhouse gas emission allowances (OJ L, 2023/2830, 20.12.2023)

(C/2023/6751)

Akt delegowany, rozporządzenie (UE) 2023/2830, uzupełnia dyrektywę 2003/87/WE przez ustanowienie przepisów dotyczących harmonogramu, kwestii administracyjnych oraz pozostałych aspektów sprzedaży na aukcji uprawnień. Uchyla i zastępuje przepisy ustanowione wcześniej na mocy rozporządzenia (UE) nr 1031/2010 w celu uwzględnienia nowych przepisów i elementów wprowadzonych do dyrektywy 2003/87/WE, w tym rozszerzenia zakresu istniejącego ETS na transport morski oraz wprowadzenia nowego i odrębnego ETS w odniesieniu do sektora budowlanego, sektora transportu drogowego i działalności przemysłowej nieobjętej istniejącym ETS.

Rozporządzenie delegowane (UE) 2023/2830 dotyczy takich aspektów, jak:

• założenia aukcji (produkty sprzedawane na aukcji, model aukcji, składanie i wycofywanie ofert, cena rozliczenia aukcji i ustalanie kolejności ofert z taką samą ceną),
• kalendarz aukcji (harmonogram, częstotliwość i podział wolumenu uprawnień, okoliczności uniemożliwiające przeprowadzenie aukcji, roczne wolumeny uprawnień sprzedawanych na aukcji),
• dostęp do aukcji,
• wyznaczanie prowadzącego/prowadzących aukcje i związanych z tym zadań,
• uprawnienia sprzedawane na aukcji dla funduszu innowacyjnego, funduszu modernizacyjnego, Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz Społecznego Funduszu Klimatycznego,
• procedury anulowania uprawnień,
• wyznaczenie wspólnej platformy aukcyjnej i usługi świadczone przez tę platformę na rzecz państw członkowskich i Komisji,
• wyznaczenie i zadania platform aukcyjnych opt-out (w przypadku, gdy państwo członkowskie nie uczestniczy w wyznaczaniu wspólnej platformy aukcyjnej),
• zgłaszanie transakcji,
• płatności oraz transfer wpływów z aukcji,
• dostarczanie uprawnień sprzedawanych na aukcji,
• zarządzanie zabezpieczeniem,
• opłaty i koszty,
• nadzór nad aukcjami, środki zaradcze i sankcje,
• przejrzystość i poufność.

Dyrektywa 2003/87/WE ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii (EU ETS) została poddana rewizji i zmieniona dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/959 w celu dostosowania jej do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 ustanawiającego cel redukcji emisji netto o co najmniej 55 % do 2030 r. w porównaniu z 1990 r. Od 2012 r. uprawnienia do emisji są sprzedawane na aukcji zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 1031/2010 ustanawiającym przepisy dotyczące harmonogramu, kwestii administracyjnych oraz innych aspektów sprzedaży uprawnień na aukcji na mocy dyrektywy 2003/87/WE, zapewniając, aby sprzedaż uprawnień na aukcji odbywała się w sposób otwarty, przejrzysty, zharmonizowany i niedyskryminujący w ramach dobrze funkcjonującego procesu.

Rozporządzenie (UE) nr 1031/2010 należało zmienić w celu uwzględnienia nowych przepisów i elementów wprowadzonych do dyrektywy 2003/87/WE, w tym rozszerzenia zakresu istniejącego systemu handlu uprawnieniami do emisji na transport morski oraz wprowadzenia nowego i odrębnego systemu handlu uprawnieniami do emisji w odniesieniu do sektora budowlanego, sektora transportu drogowego i działalności przemysłowej nieobjętej istniejącym systemem handlu uprawnieniami do emisji. Konieczne jest również uwzględnienie zmian w sprzedaży uprawnień na aukcji na potrzeby Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz Społecznego Funduszu Klimatycznego wprowadzonych na mocy art. 10e, art. 10a ust. 8b, art. 30d ust. 3 i art. 30d ust. 4 dyrektywy 2003/87/WE, a także zmian w funkcjonowaniu funduszu innowacyjnego zgodnie z art. 10a ust. 8 tej dyrektywy. Ponadto należy doprecyzować i uściślić obowiązujące przepisy rozporządzenia (UE) nr 1031/2010 na podstawie wniosków wyciągniętych z jego wdrażania. Zakres niezbędnych zmian w obecnych przepisach wymaga przyjęcia nowego rozporządzenia. Należało zatem uchylić rozporządzenie (UE) nr 1031/2010.

W art. 10 ust. 4 dyrektywy 2003/87/WE określono zasady sprzedaży uprawnień na aukcji. Proces ten powinien być przewidywalny, w szczególności jeżeli chodzi o harmonogram oraz przebieg aukcji, a także szacunkowe wolumeny uprawnień, które mają być udostępnione. Zgodnie z tym artykułem należy zapewnić, aby aukcje były zaprojektowane w taki sposób, aby małe i średnie przedsiębiorstwa objęte systemem handlu uprawnieniami do emisji miały pełny, uczciwy i sprawiedliwy dostęp do aukcji, aby dostęp do nich uzyskały małe podmioty uczestniczące w systemie, aby uczestnicy mieli dostęp do informacji w tym samym czasie, aby uczestnicy nie stwarzali zagrożenia dla prawidłowego przebiegu aukcji oraz aby organizacja aukcji i uczestnictwo w nich były efektywne pod względem kosztów, unikając nieuzasadnionych kosztów administracyjnych. Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do sprzedaży na aukcji wszystkich uprawnień objętych dyrektywą 2003/87/WE.

Artykuł 10 ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE zobowiązuje państwa członkowskie do sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji z instalacji stacjonarnych objętych przepisami rozdziału III tej dyrektywy, które nie są przydzielone jako bezpłatne uprawnienia. Państwa członkowskie mają zatem obowiązek sprzedawać na aukcji uprawnienia, które nie są przydzielone jako bezpłatne uprawnienia. Państwa członkowskie nie mogą stosować innych sposobów przydziału ani wstrzymywać bądź anulować uprawnień nieprzydzielonych jako bezpłatne uprawnienia zamiast sprzedawać je na aukcji.

Metoda ustalania całkowitej liczby uprawnień, które mają zostać przydzielone dla lotnictwa, oraz metoda ustalania udziału tych uprawnień, które mają być sprzedane na aukcji, zostały zmienione ze względu na stopniowe wycofywanie przydziału bezpłatnych uprawnień dla sektora lotnictwa do 2026 r. W związku z tym konieczne jest dokonanie przeglądu szczegółowych zasad w celu określenia wolumenu uprawnień, które mają być sprzedane na aukcji, w każdym roku kalendarzowym w odniesieniu do lotnictwa zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE.

W celu zapewnienia prostoty i dostępności systemu uprawnienia powinny być sprzedawane na aukcji w drodze znormalizowanej umowy elektronicznej udostępnianej na potrzeby dostawy w ciągu maksymalnie dwóch dni handlowych. Tak krótkie terminy dostawy pozwalają ograniczyć ewentualne negatywne skutki dla konkurencji pomiędzy platformami aukcyjnymi a platformami handlu na rynku wtórnym uprawnień. Ponadto krótkie terminy dostawy są prostsze i zachęcają do szerokiego uczestnictwa, dzięki czemu ogranicza się ryzyko wystąpienia nadużyć na rynku. Zapewniają one również lepszą dostępność dla małych i średnich przedsiębiorstw objętych systemem oraz dla małych podmiotów uczestniczących w systemie.

W celu zapewnienia sprawiedliwości i efektywności pod względem kosztów, a także ograniczenia ryzyka wystąpienia nadużyć na rynku aukcje powinny być prowadzone jednoetapowo, przy zastosowaniu modelu przewidującego jedną cenę rozliczeniową i składanie ofert w zaklejonych kopertach. Ponadto kolejność ofert z taką samą ceną powinna być ustalana w sposób losowy, gdyż utrudnia to zmowy oferentów dotyczące oferowanej ceny.

W celu zachowania pewności prawa i przejrzystości niniejsze rozporządzenie powinno zawierać szczegółowe przepisy dotyczące innych aspektów sprzedaży na aukcji takich jak: wielkość partii, możliwość wycofania lub zmodyfikowania złożonych ofert, waluta stosowana w ofertach i do dokonywania płatności, składanie i rozpatrywanie wniosków o dopuszczenie do składania ofert, a także odmowa, cofnięcie lub zawieszenie dopuszczenia.

Więcej informacji pod linkiem: https://eur-lex.europa.eu/eli/reg_del/2023/2830/oj#

Źródło: Komisja Europejska