Lubin, 26 maja 2023 roku

ZPPM / 15S / V / 2023

Dotyczy: nowelizacji rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. poz. 1286)

Szanowna Pani
Marlena Maląg
Minister Rodziny i Polityki Społecznej

Szanowna Pani Minister

Związek Pracodawców Polska Miedź, działając w imieniu podmiotów członkowskich, zwraca się z uprzejmą prośbą do Pani Minister o dokonanie nowelizacji Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. 2018 poz. 1286), która ma na celu przedłużenie okresu przejściowego dla obowiązujących obecnie wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) dla tlenków azotu.

W dniu 16.03.2023 r. odbyło się 104. posiedzenie Międzyresortowej Komisji ds. Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w środowisku pracy (Komisja), na którym Komisja przyjęła stanowisko w sprawie przedłużenia okresu przejściowego wejścia w życie wartości NDS dla tlenku azotu dla sektora górnictwa podziemnego i budowy tuneli do 21 sierpnia 2026 r. Za przyjęciem tego stanowiska jednogłośnie zagłosowali obecni na posiedzeniu przedstawiciele administracji rządowej, związków zawodowych, organizacji pracodawców oraz świata nauki.

Komisja stwierdziła ponadto, iż „biorąc pod uwagę problemy z wdrożeniem dopuszczalnej wartości dla tlenku azotu w sektorze górnictwa podziemnego i budowy tuneli uznano, że należy wydłużyć okres przejściowy o 3 lata, a rozpoczęte przedsięwzięcia techniczne, technologiczne, organizacyjne oraz czas ich realizacji z uwzględnieniem najlepszych praktyk i dostępnych technologii w celu ograniczenia narażenia na tlenek azotu występujący w podziemnych wyrobiskach górniczych i przy budowie tuneli umożliwią osiągnięcie wartości przyjętej, zgodnie z dyrektywą 2017/164/UE, tj. 2,5 mg/m3. Termin: 2026 rok.”.

Obecnie kwestie te regulowane są w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, które stanowi w „§ 4. Dla sektora górnictwa podziemnego i budowy tuneli, do dnia 21 sierpnia 2023 r., dla tlenku azotu obowiązują wartości NDS – 3,5 mg/m³ i NDSCh – 7 mg/m³.” Ten akt prawny wdraża do polskiego systemu prawnego wymogi kierunkowo określone w dyrektywie Komisji (UE) 2017/164 z dnia 31 stycznia 2017 r. ustanawiającą czwarty wykaz wskaźnikowych dopuszczalnych wartości narażenia zawodowego zgodnie z dyrektywą Rady 98/24/WE oraz zmieniającą dyrektywy Komisji 91/322/EWG,2000/39/WE i 2009/161/UE (tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. UE L 27 z 1.02.2017, str. 115–120).

W grudniu 2022 roku zostało skierowane pismo do Komisji Europejskiej podpisane przez 10 stowarzyszeń reprezentujących przemysł wydobywczy Polski, Niemiec, Szwecji, Finlandii, Austrii, Hiszpanii, Portugalii, Węgier oraz Grecji, w którym zasygnalizowano potrzebę wydłużenia okresu przejściowego poprzez zmianę dyrektywy Komisji (UE) 2017/164. W odpowiedzi na to pismo Komisja Europejska rekomendowała podjęcie prac nad przedłużeniem okresu przejściowego dla tlenku azotu na poziomie krajów członkowskich oraz wprowadzenie tej zmiany do właściwego aktu prawnego w krajowym porządku prawnym (pismo w załączeniu).

W ciągu ostatnich lat polski przemysł wydobywczy podjął znaczne wysiłki w celu dostosowania się do nowych limitów NDS dla tlenków azotu (tlenek azotu – NO i dwutlenek azotu – NO₂). Zidentyfikowano, zbadano i wdrożono kompleksowe środki redukcji emisji i poziomu narażenia na nie. Jednak procesy dostosowawcze trwają dłużej niż oczekiwano, głównie ze względu na ograniczenia technologiczne i ich dostępność. Dotychczas w przedsiębiorstwach górniczych wdrożono działania mające na celu zmniejszenie poziomów narażenia w obszarach takich jak: monitorowanie, mobilne maszyny i pojazdy górnicze, optymalizacja wentylacji i kopalń, użycie niskoemisyjnych materiałów wybuchowych, zmiana procesów organizacyjnych.

Polska branża wydobywcza stoi na stanowisku, że przedłużenie okresów przejściowych o dodatkowe 3 lata jest przy obecnym stanie technologii jedynym rozwiązaniem pozwalającym pogodzić ambitne dążenia Komisji Europejskiej z wymogiem zachowania efektywności i konkurencyjności branży oraz poziomu zatrudnienia w naszych zakładach produkcyjnych.

Mając na względzie powyższe argumenty, działając na podstawie art. 16² ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o organizacjach pracodawców (Dz. U. z 2022 r. poz. 97), zwracamy się z uprzejmą prośbą o dokonanie nowelizacji rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Zgodnie ze stanowiskiem przedstawiciela Departamentu Prawa Unii Europejskiej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, nie ma przeciwwskazań, do wydłużenia okresu przejściowego określonego w §4 ww. rozporządzenia. W ramach 104. posiedzenia Międzyresortowej Komisji ds. Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w środowisku pracy wskazano, że dyrektywa 2017/164/UE nie została przyjęta w procedurze ustawodawczej, tylko w procedurze aktów delegowanych Komisji i z punktu widzenia prawa unijnego ww. zmiana jest dopuszczalna.

Proponowana zmiana rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy – §4 otrzymuje brzmienie: „§ 4. Dla sektora górnictwa podziemnego i budowy tuneli, do dnia 21 sierpnia 2026 r., dla tlenku azotu obowiązują wartości NDS – 3,5 mg/m3 i NDSCh – 7 mg/m3.”.

W załączeniu przekazujemy propozycję zmiany rozporządzenia wraz z uzasadnieniem.

Licząc na zrozumienie i życzliwość ze strony Pani Minister pozostajemy do wszelkiej Państwa dyspozycji w kwestii dodatkowych wyjaśnień. Osobami odpowiedzialnymi merytorycznie za tematykę poruszoną w niniejszym piśmie są eksperci Związku: pan Jarosław Murdzek – Departament BHP i Ryzyka Zawodowego KGHM, tel. 667 500 765, e-mail: Jaroslaw.Murdzek@kghm.com, pani Elżbieta Idzik – p.o. Kierownika Wydziału Regulacji, tel. 603 665 648, e-mail: Elzbieta.Idzik@kghm.com. oraz pan Rafał Szkop, Manager ds. Analiz, Legislacji i Współpracy Międzynarodowej w Związku Pracodawców Polska Miedź tel. 603177338, e-mail: szkop@pracodawcy.pl.

Wyrażając nadzieję na pozytywne podejście do naszych uwag, pozostajemy z wyrazami szacunku.

Marta Wisłocka                                       Piotr Karwan
Prezes Zarządu Związku                        Wiceprezes Zarządu Związku

Załączniki:

• Stanowisko Międzyresortowej Komisji ds. NDS i NDN dotyczące przedłużenia o 3 lata okresu przejściowego dla wartości dopuszczalnego stężenia tlenku azotu w sektorze górnictwa podziemnego i budowy tuneli, do 21 sierpnia 2026 r.;
• Protokół 104. posiedzenia Międzyresortowej Komisji ds. Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w środowisku pracy w dniu 16 marca 2023 r.;
• Odpowiedź Komisji Europejskiej na wspólne stanowisko europejskich organizacji przemysłu wydobywczego skierowane do KE w sprawie dopuszczalnych wartości narażenia zawodowego dla NOx w górnictwie podziemnym.

Do wiadomości:

Jacek Sasin – Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Aktywów Państwowych
Waldemar Buda – Minister Rozwoju i Technologii
Adam Niedzielski – Minister Zdrowia