Lubin, 21.02.2023 r.

ZPPM / 8S / II / 2023

Dotyczy: nowych wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) dla tlenków azotu

Szanowna Pani
Marlena Maląg
Minister Rodziny i Polityki Społecznej
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej

Szanowna Pani Minister

Związek Pracodawców Polska Miedź, działając w imieniu podmiotów członkowskich, pragnie zwrócić uwagę Pani Minister, a za Pani pośrednictwem całego rządu RP, na istotną dla polskich podmiotów kwestię dotyczącą nowych wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) dla tlenków azotu oraz uzyskać wsparcie dla przemysłu wydobywczego w działaniach mających na celu przedłużenie okresu przejściowego dla obowiązujących obecnie wartości dla tej substancji.

W ten sposób chcielibyśmy zwrócić uwagę Pani Minister na realizowaną przez organizację Euromines inicjatywę, której celem jest przedłużenie okresów przejściowych dla nowych wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) dla tlenków azotu (tlenek azotu – NO i dwutlenek azotu – NO₂).

European Association of Mining Industries, Metal Ores & Industrial Minerals – Euromines – jest jednym z największych przedstawicieli europejskiego przemysłu wydobywczego, czynnie reprezentującym interesy naszej branży na forum Unii Europejskiej. Związek Pracodawców Polska Miedź jest członkiem tej organizacji i należy do najbardziej aktywnych jej członków. Ze względu na trudności, jakie polskie firmy napotkały w procesie dostosowania się do ustalonych przez KE nowych wartości NDS znaleźliśmy się również w gronie pomysłodawców wyżej wymienionej inicjatywy.

Będziemy bardzo wdzięczni za zapoznanie się z tym problemem oraz wsparcie naszych działań poprzez przesłanie do Dyrekcji ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego Komisji Europejskiej stanowiska Ministerstwa wspierającego działania mające na celu wydłużenie okresu przejściowego dla tlenku azotu w sektorze górnictwa podziemnego do dnia 21 sierpnia 2026 r.

Podobne pismo do KE, zostało w grudniu 2022 r. podpisane przez 10 stowarzyszeń reprezentujących przemysł wydobywczy Polski, Niemiec, Szwecji, Finlandii, Austrii, Hiszpanii, Portugalii, Węgier oraz Grecji. Niestety KE odmówiła wówczas zajęcia się tym problemem stwierdzając m.in., że nie otrzymała żadnego wniosku w tej sprawie z państw członkowskich.

Powyższa inicjatywa europejskiego przemysłu wydobywczego została podjęta po starannej analizie możliwości dostosowania się europejskiego przemysłu wydobywczego do wymogów zawartych
w dyrektywie Komisji (UE) 2017/164 z dnia 31 stycznia 2017 ustanawiającej czwarty wykaz wskaźnikowych dopuszczalnych wartości narażenia zawodowego zgodnie z dyrektywą Rady 98/24/WE oraz zmieniającej dyrektywy Komisji 91/322/EWG, 2000/39/WE i 2009/161/UE dotyczącej m.in. NDS dla tlenku azotu, dwutlenku azotu i tlenku węgla oraz ustaliła okres przejściowy dla górnictwa i budowy tuneli kończącym się najpóźniej 21 sierpnia 2023 r. (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32017L0164&from=MT).

Co więcej, sama KE przyznała w motywie 17 preambuły do dyrektywy Komisji (UE) 2017/164 zawierającym uzasadnienie przepisów części normatywnej Komisja Europejska wskazała na fakt, iż „istnieją obawy co do technicznej wykonalności proponowanych wartości IOELV (Wskaźnikowe dopuszczalne wartości narażenia zawodowego) dla monotlenku azotu i dwutlenku azotu w sektorze górnictwa podziemnego i budowy tuneli (…). W przypadku wdrażania w sektorze górnictwa podziemnego i budowy tuneli należy zatem umożliwić państwom członkowskim skorzystanie
z okresu przejściowego w odniesieniu do wartości dopuszczalnych monotlenku azotu, dwutlenku azotu i tlenku węgla określonych w załączniku do niniejszej dyrektywy, a Komisji umożliwić przegląd powyższych kwestii przed końcem okresu przejściowego. (…)”.

Postanowienia dyrektywy 2017/164 zostały implementowane do prawa polskiego w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
Ze względu na przyjęte w naszym prawodawstwie wartości NDS (Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, Dz.U. 2018, poz. 1286), dla Polski kluczowe jest wsparcie działań mających na celu wydłużenie okresu przejściowego dla sektora górnictwa podziemnego o 3 lata (do dnia 21 sierpnia 2026 r.), dla tlenku azotu o NDS – 3,5 mg/m³ i NDSCh – 7 mg/m³.

Należy również zwrócić uwagę na fakt, że przed końcem okresu przejściowego Komisja Europejska powinna dokonać przegląd stanu prawnego i faktycznego związanego z wdrażaniem w/w dyrektywy. Niestety, ze względu na epidemię COVID-19 oraz agresję Rosji na Ukrainę działania te zrealizowano jedynie w bardzo ograniczonym zakresie. Według nas te działania z powodów obiektywnych nie były efektywne, gdyż nie zwrócono się do państw członkowskich ani partnerów społecznych w sposób pozwalający na przekazanie rzetelnej opinii w tym zakresie.

Ponadto, z tych samych powodów nie zniknęła przesłanka technicznej wykonalności proponowanych wartości IOELV dla monotlenku azotu i dwutlenku azotu w sektorze górnictwa podziemnego i budowy tuneli.

(…)

Z wyrazami szacunku

Beata Staszków
Prezes Zarządu Związku Pracodawców Polska Miedź

Do wiadomości:
Jacek Sasin – Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Aktywów Państwowych, Ministerstwo Aktywów Państwowych
Waldemar Buda – Minister Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Rozwoju i Technologii
Adam Niedzielski – Minister Zdrowia, Ministerstwo Zdrowia

Pełna treść stanowiska w załączeniu