Legnica, 26 February 2024 r. ZPPM / 3S / II / 2024 European Commission Directorate-General for Energy (DG ENER) DG ENER – Unit C.1 – Renewables and Energy System Integration Policy Rue Demot 24 / Demotstraat 24 1040 • (postal office Box: 1049) Bruxelles/Brussel Belgium Konsultacje publiczne – Zalecenie Komisji wraz z wytycznymi: Ref. Ares(2024)799125 – 02/02/2024 Tytuł inicjatywy: Zalecenie Komisji i wytyczne dotyczące elementów struktury aukcji energii ze źródeł odnawialnych – wniosek w sprawie Rozporządzenia w sprawie ustanowienia ram środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu produkcji produktów technologii neutralnych emisyjnie (akt w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie) – (COM(2023) 161 final) Stanowisko Związku Pracodawców Polska Miedź w sprawie konsultacji publicznych: Zalecenie Komisji i wytyczne dotyczące elementów struktury aukcji energii ze źródeł odnawialnych – wniosek w sprawie Rozporządzenia w sprawie ustanowienia ram środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu produkcji produktów technologii neutralnych emisyjnie (akt w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie) – (COM(2023) 161 final) – Konsultacje publiczne – Zalecenie Komisji wraz z wytycznymi: Ref. Ares(2024)799125 – 02/02/2024 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2413 z dnia 18 października 2023 r. zmieniająca dyrektywę (UE) 2018/2001, rozporządzenie (UE) 2018/1999 i dyrektywę 98/70/WE w odniesieniu do promowania energii ze źródeł odnawialnych oraz uchylająca dyrektywę Rady (UE) 2015/652 Związek Pracodawców Polska Miedź jest samorządną organizacją pracodawców, niezależną w swej działalności od organów władzy i administracji państwowej, samorządowej oraz innych organizacji. Nasza organizacja zrzesza ponad 120 pracodawców, zatrudniających blisko 38 000 pracowników. Założycielem Związku jest KGHM Polska Miedź S.A., a naszymi członkami są również podmioty prywatne, w szczególności z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, jak również firmy samorządowe niezwiązane kapitałowo z Grupą KGHM. Od ponad 27 lat Związek monitoruje i opiniuje projekty aktów prawnych istotnych dla gospodarki, chroniąc prawa i reprezentując interesy pracodawców i przedsiębiorców. Analiza dokumentu: Zalecenie Komisji i wytyczne dotyczące elementów struktury aukcji energii ze źródeł odnawialnych – Ref. Ares(2024)799125 i załączonych dokumentów (uzasadnienie, OSR) pozwoliły nam na przygotowanie załączonych poniżej uwag. Zwracamy się z prośbą o wzięcie pod uwagę zaprezentowanych w niniejszej opinii wniosków, uwag oraz przedłożonej argumentacji przy tworzeniu ostatecznego kształtu projektu aktu prawnego. Jesteśmy otwarci na dyskusję merytoryczną dotyczącą modyfikacji projektowanych zapisów na dalszym etapie prac legislacyjnych. Wskazana inicjatywa jest istotna w kontekście wniosku dotyczącego aktu w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie (COM(2023) 161 final), który zawiera przepisy dotyczące kryteriów pozacenowych aukcji w celu wdrożenia odnawialnych źródeł energii. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2413 z dnia 18 października 2023 r. w swoim zakresie obejmuje także zakłady produkcyjne oraz pojazdy/maszyny wdrażane na rynek, m.in. w zakresie paliw, jakie mogą spalać silniki spalinowe. W świetle zapisów dyrektywy, zgodność ze składem chemicznym paliwa powinien zapewniać producent silnika spalinowego, ale obowiązek wypełnienia postanowień dyrektywy ciąży także na podmiocie wdrażającym produkt na rynek. Kilka zapisów zawartych w dyrektywie stoi w sprzeczności z zapisami Dyrektywy 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie maszyn, a także nowych regulacji, czyli Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1230 z dnia 14 czerwca 2023 r. w sprawie maszyn oraz w sprawie uchylenia dyrektywy 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywy Rady 73/361/EWG (tzw. rozporządzenie maszynowe), co czyni je nieracjonalnymi i powoduje negatywny wpływ na spójność systemu aktów prawnych w UE. W dokumencie stwierdzamy brak odniesienia do stosowania źródeł energii atomowej, które są źródłem niskoemisyjnym, ale nie są źródłem odnawialnym. To źródło energii stanowi niezbędny element stabilizujący system energetyczny, w sytuacji gdy odnawialne źródła nie produkują energii, a w pełni wpisuje się w działania zawarte w strategii: Europejski Zielony Ład. W dokumencie pojawiają się odwołania do innych dokumentów powiązanych z energetyką odnawialną, m.in. cykl życia baterii i jej recykling lub wykorzystanie ich jako magazynów, tzw. second-life, które mogą poprawiać bilans całkowity. Powoduje to sytuację, że określony % maszyn spalinowych w stosunku do elektrycznych, jaki może być wyprodukowany i wprowadzony na rynek po 2030 roku może być uzależniony od audytu bilansu energetycznego). Nie jest to spójne z zapisami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1230 z dnia 14 czerwca 2023 r. w sprawie maszyn oraz w sprawie uchylenia dyrektywy 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywy Rady 73/361/EWG (tzw. rozporządzenie maszynowe). Realizacja idei Europy neutralnej dla klimatu jest możliwa do osiągnięcia jedynie w przypadku zapewnienia wystarczającej ilości metali nieżelaznych. Już w 2017 roku Bank Światowy prognozował, że do 2050 roku rozwijająca się produkcja turbin wiatrowych potrzebować będzie o 300 procent więcej metali, o 200 procent więcej metali będzie potrzebne do wytwarzania paneli słonecznych i aż o 1000 procent wzrośnie zapotrzebowanie na metale niezbędne do produkcji akumulatorów. Szacuje się, że w latach 2020–2050 w technologiach, w przypadku których oczekuje się zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w UE o 75 procent, potrzebne będzie 22 mln ton miedzi. Przemysł będzie odgrywał kluczową role w tych procesach. Dążenie Komisji Europejskiej do redukcji emisji CO₂ oraz promowania energii ze źródeł odnawialnych jest pozytywne, ale tempo nie powinno zagrażać rozwojowi przemysłu. Innowacje we współczesnej gospodarce są w coraz większym stopniu zależne od metali nieżelaznych: miedzi, niklu, srebra, ołowiu i innych metali ziem rzadkich. Energetyka alternatywna jest jedną z tych branż, w której zużycie surowców kluczowych i strategicznych będzie w nadchodzących latach lawinowo rosło. Marta Wisłocka Prezes Zarządu Związku Pracodawców Polska Miedź Stanowisko przygotowane na podstawie ekspertyz i opinii pochodzących od podmiotów członkowskich oraz opracowań własnych Związku Pracodawców Polska Miedź.