Uprzejmie informujemy, że do konsultacji publicznych został skierowany projekt ustawy o certyfikacji wykonawców zamówień publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Aktualne krajowe ramy prawne udzielania zamówień publicznych nie przewidują rozwiązań, których istota polegałaby na wsparciu zamawiających przez inne (zewnętrzne) podmioty w procesie weryfikacji spełniania przez wykonawców wspomnianych na wstępie wymagań. Inaczej mówiąc, to na zamawiających spoczywa cały ciężar weryfikacji wykonawców w toku postępowania o udzielenie zamówienia i nie mają oni możliwości polegania w tym zakresie na ustaleniach lub decyzjach innych podmiotów.

Projekt ustawy ma na celu wprowadzenie do polskiego systemu zamówień publicznych certyfikacji wykonawców, która pozwoli tym podmiotom na uzyskanie certyfikatu potwierdzającego, że wobec danego wykonawcy nie zachodzą określone podstawy wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia lub że posiada on zdolności i zasoby (np. niezbędne doświadczenie, wykwalifikowaną kadrę) do należytego wykonania zamówienia.

Głównym założeniem certyfikacji wykonawców jest ograniczenie obowiązków, zarówno po stronie wykonawców, jak i zamawiających, związanych z weryfikacją podmiotową wykonawców. Wprowadzenie certyfikacji przyczyni się do dalszego ułatwienia wykonawcom, szczególnie z sektora MŚP, dostępu do rynku zamówień publicznych, a w konsekwencji podniesienia konkurencyjności postępowań, a także do usprawnienia weryfikacji podmiotowej wykonawców.

Celem projektowanej ustawy jest uregulowanie na gruncie prawa polskiego procedury certyfikacji, która pozwoli wykonawcom ubiegać się w Polsce o wydanie certyfikatu potwierdzającego ich sytuację podmiotową na potrzeby postępowań o udzielenie zamówienia przeprowadzanych przez zamawiających z Unii Europejskiej. Certyfikat będzie umożliwiał wykonawcy potwierdzenie, że nie zachodzą wobec niego podstawy wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia, w tym przeprowadzenie self-cleaningu w ramach procedury certyfikacji. Ponadto, będzie on umożliwiał wykazanie, że wykonawca posiada zdolność do należytego wykonania zamówienia publicznego (np. określone doświadczenie, zasoby techniczne i organizacyjne, wykwalifikowaną kadrę) w zakresie objętym certyfikacją.

Zapewnienie odpowiedniego wsparcia zamawiającym w zakresie weryfikacji wykonawców nie tylko ograniczy występujące po ich stronie ryzyko związane z udzielaniem zamówień (np. naruszenie dyscypliny finansów publicznych na skutek naruszenia przepisów ustawy Pzp), ale również podniesie efektywność procesów zakupowych (np. przyspieszenie postępowań, lepsza weryfikacja wykonawców, w tym wykonawców z państw trzecich).

Dla zamawiających mechanizm certyfikacji będzie oznaczał kolejne usprawnienie procesu weryfikacji podmiotowej wykonawców poprzez stworzenie możliwości dokonania jej bezpośrednio w oparciu o informacje wynikające z przedłożonego przez wykonawcę certyfikatu, a w konsekwencji ograniczenie czasu trwania postępowań.

Zgodnie z projektowaną ustawą wykonawca będzie uprawniony do posługiwania się certyfikatem na potrzeby wielu różnych postępowań o udzielenie zamówienia, bez potrzeby każdorazowego gromadzenia i składania podmiotowych środków dowodowych w zakresie sprecyzowanych przez zamawiającego podstaw wykluczenia oraz warunków udziału w postępowaniu. Certyfikat będzie zastępował podmiotowe środki dowodowe. Inaczej mówiąc, wprowadzenie certyfikacji wykonawców ukierunkowane jest między innymi na zmniejszenie liczby dokumentów składanych w toku postępowania o udzielenie zamówienia.

Certyfikacja dla wykonawców będzie miała charakter fakultatywny. Tym samym, złożenie wniosku o wydanie certyfikatu, czy też posłużenie się certyfikatem w toku konkretnego postępowania o udzielenie zamówienia będzie leżało w sferze wyłącznej decyzji wykonawców. Innymi słowy, wykonawcy nie będą mieli obowiązku uzyskiwania i posługiwania się certyfikatem. Będzie to ich uprawnienie. Z uprawnieniem tym skorelowany będzie jednak obowiązek zamawiających uznawania ważnych certyfikatów w prowadzonych postępowaniach o udzielenie zamówienia. W przypadku odmowy respektowania informacji wynikających z wydanego certyfikatu, również w sytuacji gdy podmiot certyfikujący odmówił zawieszenia certyfikatu na skutek informacji otrzymanych od zamawiającego, wykonawca będzie uprawniony do skorzystania ze środków ochrony prawnej, o których mowa w ustawie Pzp.

Szczegółowy sposób przeprowadzania procedury certyfikacji zostanie uregulowany w programie certyfikacji, który zostanie wydany przez ministra właściwego ds. gospodarki na podstawie art. 20 ust. 2 projektu ustawy.

W programie zostaną uregulowane m.in.:

• sposób przeprowadzania procedury certyfikacji, w tym czynności wykonywane w związku z umową zawieraną między podmiotem certyfikującym a wykonawcą, terminy ich wykonania lub sposób ustalenia tych terminów;
• czynności podejmowane przez podmiot certyfikujący oraz wykonawcę w związku z udzieleniem certyfikacji, w tym związane z prowadzeniem stałego nadzoru nad jej aktualnością;
• sposób przyjmowania wniosków oraz innych dokumentów;
• sposób aktualizacji certyfikatu;
• sposób ustalania opłat oraz maksymalną ich wysokość.

Szczegóły dotyczące proponowanych zmian w prawnych zawarte są w uzasadnieniu oraz Ocenie Skutków Regulacji (OSR), które wraz z projektem aktu prawnego znajdują się w załączeniu.

Link do informacji szczegółowych: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12384151

Uprzejmie prosimy o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 15 maja 2024 r. na adres: szkop@pracodawcy.pl.