Komisja Europejska prowadzi konsultacje publiczne przepisów prawa pracy w UE (zdrowie i bezpieczeństwo w pracy) – na podstawie analizy Dyrektywy 2004/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy oraz Dyrektywy Rady z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy w kontekście Komunikatu KE: Strategiczne ramy UE dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na lata 2021–2027 Bezpieczeństwo i higiena pracy w zmieniającym się świecie pracy – projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej Dyrektywę 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych, mutagenów lub substancji reprotoksycznych podczas pracy (szósta nowelizacja dyrektywy) – COM(2025) 0418 final.

Ostateczny termin na przesłanie opinii to 21 października 2025 r.

W czerwcu 2021 r. Komisja przedstawiła strategiczne ramy UE dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na lata 2021–2027 („strategiczne ramy UE dotyczące BHP”). Wspomniane ramy strategiczne służą realizacji konkretnych działań na podstawie zasady 10. Europejskiego filaru praw socjalnych2 dotyczącej prawa pracowników do wysokiego poziomu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy. Głównym celem strategicznych ram UE dotyczących BHP jest zapobieganie wypadkom i chorobom w miejscu pracy, które mogą wywoływać poważne niekorzystne skutki zdrowotne u pracowników i prowadzić do ich śmierci, a tym samym powodować roczne straty w UE na poziomie ok. 3,3 % produktu krajowego brutto.

Głównym instrumentem prawnym zapewniającym ochronę pracowników przed tymi zagrożeniami jest dyrektywa w sprawie czynników rakotwórczych, mutagenów i substancji reprotoksycznych („CMRD”)– dyrektywa szczegółowa przyjęta na mocy dyrektywy ramowej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). We wspomnianej dyrektywie przewidziano środki mające na celu zapobieganie zagrożeniom związanym z narażeniem na działanie czynników rakotwórczych, mutagenów lub substancji reprotoksycznych w miejscu pracy i ochronę przed takimi zagrożeniami, a także obowiązek określenia dopuszczalnych wartości wszystkich tych czynników rakotwórczych, mutagenów lub substancji reprotoksycznych, co do których jest to możliwe.

W następstwie oceny REFIT dotyczącej BHP Komisja rozpoczęła proces ciągłej aktualizacji dyrektywy w sprawie czynników rakotwórczych, mutagenów i substancji reprotoksycznych. UE przyjęła pięć zmian wspomnianej dyrektywy, które dotyczą ponad 40 kluczowych niebezpiecznych chemikaliów i przyczynią się do uratowania życia ponad 100 000 pracowników w ciągu najbliższych 50 lat. Ten proces ciągłego przeglądu opiera się na inkluzywnym podejściu, w ramach którego Komisja angażuje naukowców z Europejskiej Agencji Chemikaliów („ECHA”), Komitet ds. Oceny Ryzyka („RAC”), państwa członkowskie i partnerów społecznych reprezentowanych w Komitecie Doradczym ds. Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Miejscu Pracy („ACSH”), a także partnerów społecznych w drodze formalnych konsultacji przewidzianych
w art. 154 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE”).

Niniejsza inicjatywa ustawodawcza stanowi szóstą zmianę dyrektywy w sprawie czynników rakotwórczych, mutagenów i substancji reprotoksycznych („CMRD 6”). W jej ramach proponuje się wartości dopuszczalne i odpowiednie notacje w odniesieniu do kobaltu i jego związków nieorganicznych zgodnie z wnioskiem Parlamentu Europejskiego i Rady zawartym w dyrektywie CMRD 4, wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) i 1,4-dioksanu. W załączniku I do dyrektywy w sprawie czynników rakotwórczych, mutagenów i substancji reprotoksycznych do „Spisu substancji, mieszanin i procesów” dodaje się również dym spawalniczy. Zgodnie z dowodami zgromadzonymi w sprawozdaniu z oceny skutków dotyczącym niniejszej inicjatywy na działanie tych substancji narażonych jest ponad 2,5 mln pracowników9 w UE.

Inicjatywa ta obejmuje również zmianę polegającą na skorygowaniu istniejącej pozycji w załączniku III dotyczącej rtęci i nieorganicznych związków rtęci dwuwartościowej w celu pełnego dostosowania terminu używanego w odniesieniu do tej substancji do zakresu dyrektywy w sprawie czynników rakotwórczych, mutagenów i substancji reprotoksycznych, zgodnie z definicją zawartą w jej art. 2.

Inicjatywa ta ma na celu poprawę zdrowia i bezpieczeństwa pracowników. Polegać będzie na rewizji po raz szósty dyrektywy 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy.

Uwzględnia ona najnowsze osiągnięcia naukowe i techniczne w odniesieniu do następujących chemikaliów, grup chemikaliów lub substancji powstających w wyniku procesu technologicznego:

• dymy spawalnicze
• wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne
• izopren
• 1,4-dioksan
• kobalt i nieorganiczne związki kobaltu

CMRD 6 stanowi odpowiedź na wnioski Parlamentu Europejskiego i Rady przedstawione w ramach czwartego przeglądu dyrektywy w sprawie czynników rakotwórczych, mutagenów i substancji reprotoksycznych („CMRD 4”), dotyczące ustalenia nowych lub zmiany istniejących dopuszczalnych wartości narażenia zawodowego („OEL”) dla co najmniej 25 substancji.

Więcej informacji, opinii, dokumentów roboczych służb oraz ocen skutków regulacji jest dostępnych pod linkiem KE: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/13606-Ochrona-pracownikow-przed-rakotworczymi-substancjami-w-miejscu-pracy_pl

Uprzejmie prosimy o przesłanie wszelkich uwag oraz opinii na adres: szkop@pracodawcy.pl.

W załączeniu znajduje się wniosek dotyczący dyrektywy wraz z załącznikiem oraz streszczenie oceny skutków.

Źródło: Komisja Europejska