Uprzejmie informujemy, że do konsultacji publicznych został skierowany projekt ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw.

Przygotowanie projektu ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw wynika z potrzeby transpozycji prawa Unii Europejskiej (UE) w zakresie sektora transportu, do krajowego porządku prawnego, tj. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz. Urz. UEL 328 z 21.12.2018, str. 82), zwanej „dyrektywą RED II”. Poza wdrożeniem dyrektywy 2018/2001, przygotowany projekt wskazuje możliwe krajowe ścieżki rozwoju rynku niskoemisyjnych paliw transportowych w kierunku zwiększenia wykorzystania energii odnawialnej, zmniejszenia emisji GHG z sektora transportu, a także stworzenia warunków dla rozwoju technologii biokomponentów zaawansowanych, jak również wykorzystanie w pojazdach drogowych i kolejowych energii elektrycznej ze źródeł OZE – przy utrzymaniu właściwego poziomu bezpieczeństwa paliwowego państwa.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw transponuje do polskiego prawa dyrektywę REDII w zakresie wykorzystania w transporcie niskoemisyjnych paliw oraz energii elektrycznej, a także:

• określa poziomy Narodowego Celu Wskaźnikowego, zwanego „NCW”, na kolejne lata – z uwzględnieniem możliwości branży paliwowej i sektora transportu, zgodnie z wyznaczonymi celami zapewnienia minimalnego udziału odnawialnych źródeł energii, zwanych dalej „OZE”, w transporcie określonymi w dyrektywie REDII, oraz wyznacza mechanizmy nadzoru, w tym finansowe, związane z brakiem realizacji wskazanych udziałów minimalnych;
• uwzględnia wymóg dyrektywy REDII dotyczący maksymalnego udziału biopaliw pozyskiwanych z surowców spożywczych lub paszowych wykorzystywanych do realizacji celu udziału odnawialnej energii w sektorze transportu;
• uwzględnia wymóg dyrektywy REDII dotyczący minimalnego udziału zaawansowanych biopaliw i biokomponentów, w tym biometanu, wyprodukowanych z surowców wskazanych w części A w załączniku IX do dyrektywy REDII w sektorze transportu;
• uzupełnia katalog paliw, którymi można realizować NCW, o paliwa węglowe pochodzące z recyklingu, biopaliwa gazowe oraz biokomponenty zaawansowane, pozyskiwane dzięki zagospodarowaniu odpadów i pozostałości, zamiast ich składowania, na rzecz prowadzenia gospodarki w obiegu zamkniętym;
• wskazuje biopaliwa gazowe, w tym biometan zaawansowany, który również umożliwia realizację celów NCW;
• uwzględnia w realizacji NCW energię elektryczną z OZE – wytwarzaną w instalacjach OZE w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2023 r. poz. 1436, z późn. zm.) i wykorzystywaną w transporcie (energia elektryczna z OZE), w tym przy wykorzystaniu mechanizmu umów zaliczania energii elektrycznej odnawialnej w poczet realizacji celu OZE w transporcie (NCW);
• zapewnia ciągłość funkcjonowania mechanizmów monitoringu spełniania kryteriów zrównoważonego rozwoju, w tym funkcjonowania uznanych przez KE w drodze decyzji dobrowolnych systemów certyfikacji, zachowania ważności wydanych poświadczeń, certyfikatów, świadectw, prowadzących do wzajemnego uznawania na obszarze UE certyfikowanych surowców i towarów;
• reguluje wymagania dotyczące spełniania kryteriów zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do biokomponentów, biopłynów i paliw z biomasy wykorzystywanych w instalacjach odnawialnego źródła energii wytwarzających energię elektryczną, ciepło lub chłód wytwarzanych z biomasy;
• dokonuje korekt porządkowych lub dostosowawczych wynikających z potrzeby większej precyzji części przepisów.

Celem projektowanej ustawy, jest wdrożenie dyrektywy 2018/2001 (REDII) w zakresie przepisów dotyczących paliw transportowych – zapewnienie rozwoju rynku paliw transportowych w kierunku zwiększenia wykorzystania energii odnawialnej oraz zmniejszenia emisyjności sektora transportu. Równie istotne jest stworzenie warunków dla rozwoju technologii biokomponentów zaawansowanych, w tym biometanu, jak również zaliczanie w poczet celu odnawialnej energii elektrycznej wykorzystanej w pojazdach. Wymienione działania będą miały pozytywny wpływ na utrzymanie właściwego poziomu bezpieczeństwa paliwowego państwa przy jednoczesnym zapewnieniu niezbędnego czasu na przeprowadzenie inwestycji, przebudowę infrastruktury logistycznej, dywersyfikację źródeł i sposobów dostaw różnych niskoemisyjnych nośników energii odnawialnych stosowanych w sektorze transportu.

Podmiotami zobowiązanymi do realizacji NCW zostały przedsiębiorstwa paliwowe – tj. wytwórcy, importerzy lub nabywcy wewnątrzwspólnotowi paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych, którzy:

• rozporządzają nimi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez dokonanie jakiejkolwiek czynności prawnej lub faktycznej skutkującej trwałym wyzbyciem się tych paliw lub biopaliw ciekłych, lub
• zużywają je na własne potrzeby, z wyłączeniem przewozu paliw przeznaczonych do użycia podczas transportu i przywożonych w standardowych zbiornikach, o których mowa w art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 143, z późn. zm.).

W ramach wdrożenia dyrektywy RED zakładano, iż 10% udział energii ze źródeł odnawialnych w transporcie realizowany będzie dwoma ścieżkami:

• przez obligatoryjną realizację NCW oraz
• przez systematyczny wzrost stosowania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w transporcie kolejowym lub drogowym.

Propozycje szczegółowe projektu ustawy obejmują:

1. określenie corocznych poziomów NCW do 2030 r. tzw. ścieżka dojścia,
2. określenie limitów dla stosowania biopaliw I generacji w rozliczeniu celu w transporcie,
3. określenie minimalnego udziału biopaliw zaawansowanych w realizacji NCW,
4. uwzględnienie możliwości realizacji NCW z wykorzystaniem innych niskoemisyjnych paliw np. węglowych pochodzących z recyklingu (RCF), paliw odnawialnych niebiologicznego pochodzenia (RFNBO),
5. wdrożenie mechanizmu zaliczenia energii elektrycznej ze źródeł OZE zużytej w transporcie,
6. uruchomienie nowego mechanizmu umożliwiającego zaliczanie energii elektrycznej odnawialnej zużytej w transporcie – drogowym i kolejowym, poprzez przystąpienie do udziału w realizacji NCW przez operatorów ogólnodostępnych stacji ładowania pojazdów oraz przewoźników kolejowych,
7. stopniowe wygaszanie mechanizmu funkcjonowania możliwości realizacji NCW za pomocą opłaty zastępczej,
8. określenie zasad poświadczania kryteriów KZR w podziale na biomasę rolniczą i leśną,
9. zapewnienie stosowania KZR oraz kryteriów ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w odniesieniu do biopłynów, paliw z biomasy, z których jest wytwarzana energia elektryczna, ciepło i chłód w instalacjach odnawialnego źródła energii, objęta systemami wsparcia przewidzianymi w ustawie o odnawialnych źródłach energii,
10. zapewnienie stosowania KZR oraz kryteriów ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w odniesieniu do biopłynów i paliw z biomasy, które będą wykorzystywane do określonych w dyrektywie RED II celów OZE w sektorach energii innych niż transport.

Projekt ustawy dokonuje również korekt porządkowych lub dostosowawczych wynikających z potrzeby większej precyzji części przepisów w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2022 r. poz. 1378 i 1436, z późn. zm.) oraz ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 1527).

Szczegóły dotyczące proponowanych zmian w prawnych zawarte są w uzasadnieniu oraz Ocenie Skutków Regulacji (OSR), które wraz z projektem aktu prawnego znajdują się w załączeniu.

Link do informacji szczegółowych (zawierający 3 załączniki oraz tabele zgodności): https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12385401/katalog/13059310#13059310

Uprzejmie prosimy o przekazywanie ewentualnych uwag, opinii i stanowisk do projektu w terminie do 10 czerwca 2024 r. na adres: szkop@pracodawcy.pl.