Decyzja Komisji (UE): Mechanizm wymiany informacji w dziedzinie energii

Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/684 z dnia 5 kwietnia 2017 r. ustanawiająca mechanizm wymiany informacji w odniesieniu do umów międzyrządowych i instrumentów niewiążących w dziedzinie energii między państwami członkowskimi a państwami trzecimi i uchylająca decyzję nr 994/2012/UE

Decision (EU) 2017/684 of the European Parliament and of the Council of 5 April 2017 on establishing an information exchange mechanism with regard to intergovernmental agreements and non-binding instruments between Member States and third countries in the field of energy, and repealing Decision No 994/2012/EU

L 99/1 Decyzja ma zastosowanie od dnia 2 maja 2017 r. W decyzji ustanawia się system wymiany informacji między państwami UE a Komisją Europejską w odniesieniu do umów w dziedzinie energii podpisywanych, z jednej strony, przez jedno państwo UE lub większą ich liczbę oraz, z drugiej strony, przez państwa trzecie lub organizacje międzynarodowe. Celem jest zapewnienie, aby umowy międzyrządowe podpisywane przez państwa UE z państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi były zgodne z prawem UE. Ma to zapewnić właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego, poprawić bezpieczeństwo dostaw do UE, a ponadto umożliwić większą przejrzystość i lepszą koordynację w kwestiach energetycznych między państwami UE a Komisją. Decyzja ta uchyla decyzję nr 994/2012/UE. Do dnia 3 maja 2018 r. Komisja, po konsultacji z państwami UE, opracowuje klauzule wzorcowe i wskazówki przyczyniające się do poprawy zgodności przyszłych umów międzyrządowych w dziedzinie energii z prawem UE. Decyzja dotyczy przede wszystkim prawnie wiążących umów zawieranych między państwem UE a państwem trzecim (lub organizacją międzynarodową) i dotyczących zakupu energii, handlu nią, jej sprzedaży, przesyłu, magazynowania lub dostawy w co najmniej jednym państwie UE lub do co najmniej jednego państwa UE lub odnoszących się do jakiejkolwiek infrastruktury energetycznej w UE. Państwa UE zamierzające rozpocząć negocjacje informują o tym Komisję jak najwcześniej przed rozpoczęciem negocjacji i regularnie informują ją o ich postępach za pośrednictwem specjalnej internetowej aplikacji. Przed zakończeniem prac nad umową międzyrządową lub jej zmianą państwo UE uwzględnia „w najwyższym stopniu” opinię Komisji co do zgodności umowy lub jej zmiany z prawem Unii. Po ratyfikowaniu każdej umowy w dziedzinie energii państwo UE zgłasza ją Komisji, a jeśli postąpiło niezgodnie z opinią prawną Komisji, przekazuje uzasadnienie swojej decyzji. Państwa UE mogą opcjonalnie zgłosić Komisji instrumenty niewiążące. Są to porozumienia niemające charakteru prawnie wiążącego. Zazwyczaj przyjmują formę protokołów ustaleń, wspólnych oświadczeń lub wspólnych kodeksów postępowania, które określają np. warunki dotyczące cen lub rozwoju infrastruktury.

Ropa naftowa i gaz

Jeśli rozmowy dotyczą gazu i ropy naftowej, wszelkie projekty umów są zgłaszane Komisji, która dokonuje ich uprzedniej oceny (oceny ex ante). W terminie pięciu tygodni Komisja powiadamia zainteresowane państwo UE o wszelkich wątpliwościach co do zgodności projektu umowy z prawem unijnym, w szczególności z przepisami dotyczącymi wewnętrznego rynku energii i przepisami prawa konkurencji. W terminie 12 tygodni od daty pierwotnego zgłoszenia Komisja rozwija wyrażone wątpliwości, przedstawiając pełną opinię.

Energia elektryczna

  • Państwa UE mogą samodzielnie dokonać oceny zgodności umowy dotyczącej energii elektrycznej z prawem unijnym na etapie jej opracowywania.
  • Jeśli państwo UE nie jest w stanie dojść do ostatecznego wniosku co do tej zgodności, zgłasza Komisji projekt umowy. Zastosowanie ma wówczas ta sama procedura co w przypadku oceny ex ante dotyczącej ropy naftowej i gazu.
Terminy na dokonanie oceny wymienionych wyżej umów (dotyczących ropy naftowej i gazu oraz energii elektrycznej) mogą zostać przedłużone za zgodą państwa UE lub skrócone w porozumieniu z Komisją w celu zapewnienia, aby negocjacje nie były bezpodstawnie opóźniane. Państwa UE były zobowiązane zgłosić Komisji, do dnia 3 sierpnia 2017 r., wszystkie obowiązujące umowy międzyrządowe w dziedzinie energii, w tym zgłoszone umowy dotyczące energii elektrycznej. Jeśli Komisja poweźmie na samym początku wątpliwości dotyczące zgodności tych umów z prawem Unii, państwa UE zostaną o tym przez nią powiadomione w terminie dziewięciu miesięcy od zgłoszenia tych umów. W przypadku gdy państwo UE nie wskazało, że dane informacje należy traktować jako poufne, Komisja udostępnia je wszystkim pozostałym państwom UE w bezpiecznej postaci elektronicznej. Jeśli informacje należy traktować jako poufne, państwo UE udostępnia streszczenie, które zawiera co najmniej informacje na temat przedmiotu umowy, celu i zakresu jej stosowania, czasu jej trwania, stron, a także informacje dotyczące głównych elementów umowy. Zastrzeżenie poufności nie ogranicza dostępu samej Komisji do informacji poufnych.
  • Wymiana informacji ma na celu ułatwianie koordynacji między państwami UE z myślą o:
    • przeprowadzaniu przeglądu sytuacji oraz zapewnianiu konsekwencji w stosunkach zewnętrznych UE w dziedzinie energii;
    • rozpoznawaniu wspólnych problemów i podejmowaniu odpowiednich działań służących ich rozwiązywaniu, a także proponowaniu wskazówek i rozwiązań;
    • wspieraniu prac nad wielostronnymi umowami międzyrządowymi, które obejmują wiele państw UE lub UE jako całość.

Źródło: Komisja Europejska