Wpływ gospodarowania odpadami na środowisko – przegląd unijnych ram dotyczących odpadów

Komisja Europejska prowadzi ostatnią fazę konsultacji publicznych przepisów prawa ochrony środowiska w UE– przegląd unijnych ram dotyczących odpadów m.in. dyrektywa ramowa w sprawie odpadów w kontekście Komunikatu KE: Nowy plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym na rzecz czystszej i bardziej konkurencyjnej Europy, COM(2020) 98 finalwniosek w sprawie dyrektywy zmieniającej dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów.

Ostateczny termin na przesłanie opinii to 22 listopada 2023 r.
Gospodarowanie odpadami wchodzi w zakres polityki ochrony środowiska (art. 192 TFUE), której celem jest zachowanie, ochrona i poprawa jakości środowiska, ochrona zdrowia ludzkiego oraz ostrożne i racjonalne wykorzystywanie zasobów naturalnych. Komisja będzie dążyć do osiągnięcia tych celów zgodnie ze zobowiązaniami Europejskiego Zielonego Ładu i klauzulami przeglądowymi zawartymi w art. 9 ust. 6 i 9 oraz art. 21 ust. 4 dyrektywy 2008/98/WE w sprawie odpadów. W dyrektywie ramowej w sprawie odpadów ustanowiono hierarchię postępowania z odpadami, w ramach której przedkłada się zapobieganie powstawaniu odpadów nad (w kolejności): ich przygotowanie do ponownego użycia, recykling, inne możliwości odzysku odpadów oraz unieszkodliwianie odpadów. Dyrektywa ramowa w sprawie odpadów zobowiązuje państwa członkowskie do wprowadzenia środków mających na celu zapobieganie wytwarzaniu odpadów i selektywne zbieranie niektórych rodzajów odpadów. Przewidziano w niej również klauzule przeglądowe dotyczące środków zapobiegawczych, odpadów żywności i olejów odpadowych. Europejski Zielony Ład zawiera zobowiązanie polityczne do ułatwienia obywatelom gospodarowania odpadami i zapewnienia przedsiębiorstwom czystszych surowców wtórnych. Ponadto w planie działania dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym zobowiązano się do znacznego zmniejszenia całkowitej ilości wytwarzanych odpadów: celem tego planu jest także zmniejszenie o połowę ilości resztkowych (niepoddanych recyklingowi) odpadów komunalnych do 2030 r., propagowanie bezpieczniejszych i czystszych strumieni odpadów oraz zapewnienie wysokiej jakości recyklingu. Inicjatywa ta zostanie połączona z inicjatywą na rzecz ograniczenia odpadów żywności, gdyż stanowią one znaczną część odpadów komunalnych.
Celem dyrektywy ramowej w sprawie odpadów jest ochrona zdrowia publicznego i środowiska poprzez właściwe gospodarowanie odpadami. Odbywa się to dzięki stosowaniu unijnej hierarchii postępowania z odpadami, w której pierwszeństwo przed odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów ma zapobieganie powstawaniu odpadów i ich ponowne użycie. Inicjatywa ta poprawi gospodarowanie odpadami za sprawą:
  • ograniczenia wytwarzania odpadów, w tym poprzez ponowne użycie produktów lub składników
  • ograniczenia ilości odpadów zmieszanych i zwiększenia przygotowania odpadów do ponownego użycia lub recyklingu poprzez poprawę selektywnego zbierania.
Proponowana zmiana jest zgodna z art. 11 ust. 1 dyrektywy ramowej w sprawie odpadów, w którym zobowiązano państwa członkowskie do wprowadzenia selektywnej zbiórki tekstyliów do 1 stycznia 2025 r. We wniosku przewidziano rozszerzoną odpowiedzialność producenta i inne środki z zakresu polityki, które mają na celu wspieranie wymaganego finansowania oraz harmonizację informacji i podejść dotyczących infrastruktury wykorzystywanej do zbierania, sortowania, ponownego użycia, przygotowania do ponownego użycia i recyklingu, które będzie potrzebna, gdy zacznie obowiązywać obowiązek selektywnej zbiórki. Uprzejmie prosimy o przesłanie wszelkich uwag oraz opinii na adres: szkop@pracodawcy.pl W załączeniu znajduje się wniosek dotyczący dyrektywy wraz z załącznikiem oraz streszczenie oceny skutków. Więcej informacji jest dostępnych pod linkiem KE (m.in. dokument roboczy służb, ocena skutków, opinia w sprawie oceny skutków): https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/13225-Wp%C5%82yw-gospodarowania-odpadami-na-srodowisko-przeglad-unijnych-ram-dotyczacych-odpadow_pl Źródło: Komisja Europejska